profil

Władysław Jagiełło - kalendarium

Ostatnia aktualizacja: 2020-09-03
poleca 85% 1335 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze
bitwa pod Grunwaldem bitwa pod Grunwaldem

1386 r. - koronacja Władysława Jagiełły, najazd Krzyżaków na Litwę.

Unia Polski z Litwą zadecydowała o odwróceniu polityki polskiej od spraw czysto polskich (odzyskanie Pomorza, Śląska), na rzecz niemożliwych do zrealizowania planów zawładnięcia całym wschodem. Od momentu zawarcia unii we wspólnej polityce daje się zauważyć charakterystyczne, przedtem tylko dla Litwy pozostawianie wielu spraw niezałatwionych. Wskutek zbyt dużej liczby frontów, jakie stworzyła unia takie postępowanie musiało przynieść opłakane skutki. Polska zaczęła coraz bardziej odbiegać od państw zachodnioeuropejskich, ponieważ musiała dbać również o zacofaną kulturalnie i technicznie Litwę.

1387 r. - zajęcie Rusi Czerwonej przez Jadwigę.

1390 r. - oblężenia Wilna.

1392 r. - zawarcie porozumienia pomiędzy Jagiełłą i Witoldem.

1398 r. - Litwa zawiera pokój z Zakonem(wskutek napiętych stosunków z Polską), utrata Żmudzi.

1399 r. - wyprawa na Tatarów(zakończona klęską), śmierć Jadwigi.

1401 r. - unia wileńsko-radomska- Witold otrzymuje dożywotnią władzę na Litwie.

1401 r. -1404 r. - wojna Litwy z Zakonem, zrzeknięcie się Żmudzi.

1408 r. - ucieczka Świdrygiełły do Moskwy.

1409 r. -powstanie na Żmudzi, Zakon wypowiada wojnę Polsce(wcześniej Polska pomagała Litwie nieoficjalnie).
Jagiełło przed bitwą pod Grunwaldem rozsyła listy do wszystkich państw chrześcijańskich, skarżąc się na Krzyżaków. Prowadzona przez króla propaganda poskutkowała i Krzyżacy dostali małą pomoc z zachodu.

12 lipca 1410 r. - wypowiedzenie wojny Polsce przez Zygmunta Luksemburczyka(cesarza niemieckiego)-utajniono przed rycerstwem.

15 lipca 1410 r. - bitwa pod Grunwaldem:
dowodził sam Władysław
Krzyżacy liczyli 21 tys. konnicy i 11 tys. piechoty
Polacy, Litwini liczyli 39 tys. żołnierzy, 2 tys. Tatarów
zakończyła się całkowitym zwycięstwem, Zakon stracił większość rycerstwa i całe dowództwo

16 lipca - odesłanie zwłok Ulryka von Jungingena do Malborka.

18 lipca - komtur Henryk von Paulen wchodzi do Malborka.

19 lipca - zwłoki von Jungingena docierają do Malborka.

25 lipca- przybycie konnej armii królewskiej pod Malbork.

19 października- zaprzestanie oblężenia

Bardzo dziwne jest to, że Polacy przybyli do Malborka tak późno (wolniej od karawanu). Wolny marsz wojsk dał czas von Paulenowi na zorganizowanie obrony. Pomimo to ,gdyby przeprowadzono porządne oblężenie Malborka, to zostałby zdobyty. Cóż zatem zadecydowało o niewykorzystaniu w należyty sposób zwycięstwa pod Grunwaldem? Na pewno nie było to zmęczenie, ani brak karności w wojsku. Nasuwa się wniosek, że Jagiełło nie chciał zająć Malborka, a tym samym doprowadzić do całkowitego unicestwienia państwa krzyżackiego. Jakie mogły być tego przyczyny? Król bądź, co bądź był Litwinem, został wychowany na Litwie. Gdyby państwo zakonne przestało istnieć byłby to sukces Polski, a nie Litwy. To Polska zagarnęłaby Gdańsk, Malbork, Toruń, Elbląg. Ponadto Jagiełło miał już 60 lat, mógł umrzeć bez potomka, gdyby tak się stało a Polska byłaby znaczenie silniejsza od Litwy to po wygaśnięciu dynastii podporządkowałaby ją sobie całkowicie. Dla podtrzymania równowagi korzystne dla Litwy było istnienie osłabionego Zakonu. Światowa historia nie zna tak wielkiego zwycięstwa, które zostałoby tak zmarnowane.

Gdyby Polska zajęła państwo Krzyżackie, a wraz z nim dobrze rozwinięte miasta stałaby się potęgą. Nastąpił by również wzrost znaczenia mieszczaństwa, a co za tym idzie ograniczenie roli szlachty. Mogło to zaważyć o naszej historii.

10 października 1410 r. - zwycięstwo wojsk polskich pod Kornowem.

1411 r. - pokój w Toruniu-przyłączenie Żmudzi do Litwy(dożywotnio dla Jagiełły i Witolda)

1413 r. - unia w Hordle- nadane litewskiej, katolickiej szlachcie polskich przywilejów, zacieśnienie unii, przyłączenie Litwy do Polski, król Polski decyduje o tym, kto zostanie wielkim księciem.

1414 r. -wybuch wojny zwanej głodową pomiędzy Polską, a Zakonem, sobór w Konstancji- uznanie wyższości soboru nad papierzem.

1415 r. -spalenie Jana Husa, założyciela ruchu Husyckiego

1418 r. -bunt mieszczaństwa we Wrocławiu

1420 r. -ofiarowanie korny czeskiej Jagielle, przez Husytów.
Król ze względu na konflikt z Zakonem i Cesarstwem nie mógł przyjąć korony czeskiej z rąk Husytów, gdyż zostałby posądzony o herezję i przybył by mu nowy wróg w postaci papiestwa.

1422 r. -ślub Jagiełły z Sonką (Zofią)
Zygmunt Luksemburczyk, aby pozyskać Jagiełłę jako swojego sojusznika, proponował małżeństwo ze swoją bratową Ofką, w posagu chciał przekazać Polsce Śląsk. Odrzucenie tej oferty świadczy o cenieniu wyżej spraw wschodnich, niż zachodnich.

1422 r. - zwycięska wojna z Krzyżakami.
Na mocy pokoju melańskiego Polska otrzymała Nieszawę, a Litwa raz, na zawsze Żmudź. Pokuj ten zakończył trwające 200 lat wojny litewsko-krzyżackie. Zakon przestawał być śmiertelnym wrogiem Litwy, a w niektórych okolicznościach mógł być “cichym” sprzymierzeńcem Litwy.

1424 r. -narodziny syna Władysława Jagiełły-Władysława Wareńczyka
Końcowe rządy Władysława Jagiełły doprowadziły do spadku autorytetu króla oraz do uzyskania przez magnatów silnej pozycji(Zbigniew Oleśnicki). Król m.in. przekupywał magnatów, faworyzował Litwę, zdarzały się częste skandale w rodzinie królewskiej.

1427 r. -urodziny Kazimierza Jagielończyka
1430 r. -zjazd w Jedlnie- za cenę przywilejów dla szlachty królem Polski po śmierci Władysława Jagiełły zostanie Władysław lub Kazimierz.
1430 r. -śmierć Witolda, mianowanie Świdrygiełły na Wielkiego Księcia
1431 r. -utarczki na pograniczu polsko-litewskim, uderzenie Krzyżaków na Dobrzyń
1432 r. -Świdrygiełło zawiera tajny traktat współpracy z Krzyżakami, zamach na jego życie, nowym Wielkim Księciem zostaje Zygmunt Kiejstutowicz.
1433 r. - wspólne uderzenie z Husytami na Zakon
1434 r. -śmierć Władysława Jagiełły

Władysław Jagiełło był najwybitniejszym przedstawicielem dynastii Jagiellonów. Należał do ludzi, którzy wiedzą, czego chcą. Prowadził politykę zagraniczną w mądry sposób, nie jednocząc przeciwko sobie zbyt wielu wrogów. Zrobił bardzo wiele dla Polski. Główny było niedocenienie Polski, jako sojusznika dla Litwy na przyszłość, a co za tym idzie niewykorzystanie zwycięstwa pod Grunwaldem. Cechował go również brak kultury politycznej, który przyczynił się do spadku powagi króla. Podsumowując za i przeciw należ uznać go jednak za wybitnego króla.

1434 r. - koronacja Władysława Wareńczyka na króla. Władysław miał 10 lat i faktyczne rządy w państwie sprawował biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki.
1435 r. -bitwa pomiędzy Zygmuntem Kiejstutowiczem, a Świdrygiełłą-wygrana Zygmunta. W walce poległo wielu rycerzy Zakonu Kawalerów Mieczowych, którzy pomagali Świdrygielle. Inflanty stały się bezbronne. Mimo to Zygmunt skierował swe wojska na wschód. Znów Ruś okazała się ważniejsza od wybrzeża Bałtyku.

1435 r. -pokój wieczysty w Brześciu Kujawskim, zmuszający Krzyżaków do nie szukania sprzymierzeńców w cesarstwie i papiestwie. W razie złamania traktatu poddani mogli wypowiedzieć posłuszeństwo wielkiemu mistrzowi.

1437 r. -śmierć ostatniego Luksemburczyka-Zygmunta. Nowym cesarzem został Albrecht Habsburg. Czesi nie chcieli uznać zwierzchnictwa nowego cesarza i ofiarowali koronę Władysławowi III. Koronę przyjął jego brat Kazimierz.

1438 r. -Oleśnicki zawiązuje konfederację mającą na celu obronę wiary katolickiej prze herezją.

1439 r. -Spytko z Melszyna zawiązuje opozycyjną wobec Oleśnickiego konfederację zrzeszającą przeciwników biskupich rządów. Wojska Oleśnickiego pokonują Melsztyńskiego w bitwie pod Grotnikami. Zostaje stłumiona opozycja w Polsce.

1439 r. -ostateczne pokonanie Świdrygiełły, sobór we Florencji- zawarcie unii kościołów katolickiego i prawosławnego.

1439 r. -śmierć Albrechta Habsburga.

1440 r. -zamordowany zostaje Zygmunt Kiejstutowicz.

1440 r. -Węgrzy ofiarowują Władysławowi III swoją koronę, w zamian żądają poślubienia wdowy po Albrechcie Habsburgu-Elżbiety, która była w ciąży. Korona została przyjęta. Większość doradców była temu przeciwna, ale zadecydował głos Oleśnickiego. Warunki ślubu zobowiązywały Władysława III do obrony Węgier przed Turkami. Ponadto Władysław miał uczynić w przyszłości syna Elżbiety Władysława Pogrobowca królem Czech. Dla Polski nie przewidziano żadnych korzyści. Polska popełniła niewybaczalny błąd dając się wciągnąć, ze względów ideologicznych, w wojnę z Turcją. Polityka polska pod wpływem Oleśnickiego zaczynała wyznaczać nieosiągalne cele. Dla Oleśnickiego korzystny był wyjazd Władysława III na Węgry, gdyż mógł on wtedy spokojnie rządzić w Polsce. Sprawa Węgrzech skomplikowała się, za sprawą Elżbiety, która zaczęła szukać pomocy u cesarza Fryderyka III. Na Węgrzech wybuchła wojna domowa. Przez wojnę na Węgrzech ubożał skarb królewski, muszący płacić rycerzom za wojnę poza granicami Polski. W tym okresie wiele ziem dostało się w magnackie ręce. Za politykę w imię ideologii zapłacona ogromną cenę. Państwo stało się biedne, a magnaci bajecznie bogaci. Fatalne rządy magnatów w Polsce trwały od 1434 do 1444 r.

1442 r. -zjazd koronny domagający się zakończenia wojny na Węgrzech.

1442 r. -na Węgrzech zawarto kompromis. Polska pomimo poniesienia olbrzymich kosztów wojny nic nie otrzymała.

1443 r. -rozpoczęcie kampanii przeciwko Turkom.

1444 r. -bitwa pod Warną, śmierć Władysława III.

Podczas bitwy dowodził Węgier Jan Hunyady. Bitwę można było wygrać, jednak zadecydował błąd popełniony przez Władysława III, który dowodził 2 hufcami ciężkiej jazdy polskiej. Uderzył on zbyt wcześnie w środek linii Turków i został przez nich okrążony. Śmierć króla spowodowała panikę w wojskach polskich.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 8 minut