Zboża

Zboża to rośliny uprawne z rodziny traw. Są podstawowymi roślinami żywieniowymi Świata. Najważniejsze z nich to: pszenica ryż kukurydza jęczmień. Występuje bardzo dużo rodzajów i gatunków zbóż uprawianych na całym świecie.

Najważniejszym zbożem w żywieniu człowieka jest pszenica. Zboże to pochodzi z południowo-zachodniej i środkowej Azji. Na świcie wyróżnia się około 20 gatunków pszenicy. Jest to typowe zboże klimatu umiarkowanego. Popularna roślina zbiorowisk trawiastych, na przykład stepy czy prerie, a więc stref klimatycznych umiarkowanie wilgotnych. Ma niskie zapotrzebowanie na wodę. A okres rozwoju roślin to Zima lub wiosna. Jest uprawiana na całym świecie dla ziarna.
Głównymi producentami są: Chiny, Rosja i Indie. Lecz eksporterami największymi są USA Kanada czy Francja.
Ziarna pszenicy zawierają dużo, białka i glutenu. Są bogate także w związki mineralne i witaminy. Pszenice wykorzystuję się w młynarstwie do wyrobu mąk. Produkuje się z niej również kasze mannę, otręby pszenne, czy płatki. Ziarna pszenicy są podstawowymi surowcami skrobi. Stosuje się ją w piekarnictwie, bądź w przemyśle farmaceutycznym do produkcji zasypek i pudrów. Produkuje się z niej również Wódkę.


Jęczmień jest najważniejszym zbożem chlebowym po pszenicy. W zależności od podziału wyróżnia się 20 do 25 gatunków. Pochodzi ze stref umiarkowanych półkuli północnych. Uprawy w Azji i na Bliskim Wschodzie sięgają ok. 7000 lat pne. Owoce to ziarniaki zawierające dużo ilość skrobi. Ziarno jęczmienia ze względu na brak białek glutenowych nie nadaje się na mąkę do wyrobu chleba. Używane są przede wszystkim na kasze. Oraz stosowany do wyrobu piwa i paszy.
Jęczmień dwurzędowy dzięki krótkiemu okresowi wegetacji (ok. 90 dni) sięga daleko na północ. Jęczmień wielorzędowy uprawiany jest w cieplejszych regionach Ziemi. Dzielony jest na dwa podgatunki: Jęczmień czterorzędowy i sześciorzędowy.
Na największa skalę uprawia się go w Rosji, Niemczech i Kanadzie.


Kukurydza należy do rodziny roślin wiechlinowatych tak jak pszenica, jęczmień i ryż. Występuje około 6 gatunków. Typowym gatunkiem jest kukurydza zwyczajna. Występuje naturalnie w Meksyku, Gwatemali. Badania archeologiczne pozwalają stwierdzić, że kukurydza była uprawiana na płaskowyżu meksykańskim już siedem tysięcy lat temu.
Kukurydza jest uprawiana w wielu rejonach Świata na wielką skalę. Większość ze zbiorów jest przeznaczana na pasze dla zwierząt. Kukurydza może być przeznaczona do celów spożywczych robi się z niej mąkę i kasze. Z kukurydze robi się również kiszonkę.
Dla prawidłowego wzrostu roślina potrzebuje dużo światła i wody, natomiast jej wymagania glebowe nie są tak wygórowane. Większy wpływ na plony ma suma opadów niż średnia temperatura powietrza od maja do września. Krajami w których kukurydze hoduje się na największą skalę są USA, Chiny i Brazylia.

Ryż należy do roślin wiechlinowatych Ryż spożywczy otrzymuje się z ziarna ryżu siewnego. Pochodzi z Azji Południowo - Wschodniej jest drugim po pszenicy najczęściej uprawianym zbożem Świata. Ryż stanowi żywność dla około 1/3 Świata (Głownie dla mieszkańców Azji Wschodniej i Płd - Wsch). A aż 95% zbioru ryżu siewnego jest przeznaczana na pokarm dla ludzi. woce ryżu to ziarniaki są bogate w skrobie. Ryż jest źródłem żelaza i wapnia. Całkowicie obłuskane ziarno to tak zwany ryż biały, jest w znacznym stopniu pozbawiony składników odżywczych. Z ryżu siewnego wytwarza się również mąkę, kasze, a ziarno jest również wykorzystywane do produkcji alkoholu: Sake, Arak, oraz Wino Ryżowe. Produkty uboczne powstające przy obróbce ryżu są wykorzystywane jako pasza dla zwierząt. Z otrąb uzyskuje się olej używany do celów spożywczych i przemysłowych. Skruszone ziarna wykorzystuje się do destylacji alkoholu i warzenia piwa, czy produkowania skrobi i mączki ryżowej. Plewy stosuje się jako nawóz. Ryż wykorzystywany również w papiernictwie (klej) do wyrobów kosmetycznych (puder). Ryż jest jedną z najstarszych roślin uprawnych świata. W Chinach był regularnie uprawiany już ok. r. 5000 p.n.e. Największymi producentami ryżu na Świecie są Chiny, Indie oraz Indonezja a ważnymi są również Japonia, Brazylia i USA. Może być uprawiany na różnych glebach, lecz rośnie najlepiej, gdy gleba zawiera pewną ilość gliny, zatrzymującej wodę. Na nadbrzeżnych równinach, w strefie pływów, w deltach rzek, w strefie klimatu tropikalnego. Nasiona wysiewa się na grządkach, a po 25-50 dniach siewki przesadza na pola, gdzie rośliny rosną zanurzone w wodzie do głębokości 5-10 cm. W Indonezji i Japonii stosije się tarasowanie w celu zatrzymania wody na niewielkich poletkach. Wykorzystuje się tu nawadnianie przelewowe. Okres wegetacyjny dla ryżu trwa cały rok