Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Pogląd Platona na sztukę nie był prosty. Sam był artystą i poetą przynajmniej tak samo jak filozofem, miał zaufanie do natchnienia, nad wszystko cenił twórczość. W poezji widział boski ?szał?, w poecie ?boskiego męża?, pośrednika między bogami a...
Stanisław Wyspiański napisał ?Wesele" w 1901 roku. Inspiracją do napisania dramatu było autentyczne wesele poety Lucjana Rydla, jakie odbyło się rok wcześniej w Bronowicach. To wydarzenie stało się dla pisarza pretekstem do opisania i...
W epoce Młodej Polski odczucie kryzysu pozytywist. utopii społ.-moralnej wyraziło się w twórczości młodego pokolenia lit. w różnych formach tzw. buntu modernist. ( modernizm); wraz z tym zjawiskiem rozwijały się nadal tendencje realist., do...
“Dziady kowieńsko-wileńskie”, wydane zostały obok “Grażyny” w 1823 r. w II tomie “Poezyj”. Całość poprzedza wiersz “Upiór” Według opowieści tych, “którzy bliżej cmentarza mieszkali” (w.13), corocznie, nocą “na niedzielę czwartą” (w.17) ukazywał...
1. „Lalka" Prusa wyrazem rozczarowania społeczeństwem polskim (idealiści polscy na tle społecznego rozkładu) 2. Na czym polega nowatorstwo kompozycji „Lalki"? 3. Czy „Nad Niemnem" jest powieścią tylko pozytywistyczną? 4. Wokulski - romantyk...
Jacek Soplica - nowy typ bohatera romantycznego Glówna postacia utworu jest Jacek Soplica, który cale swe zycie poswiecil walce o wolnosc ojczyzny. W mlodosci byl ulubiencem okolicznej szlachty, typowym warcholem i zabijaka. Bywal nawet...
Stefan Żeromski (1864-1925) Życiorys: Stefan Żeromski używał pseudonimów: Maurycy Zych, Józef Katerla. Urodzony w tragicznym roku 1864, wzrastał w dławiącej atmosferze "Kraju Przywiślańskiego", w Kielcach, małym prowincjonalnym...
Lalka "Lalka" jest to powieść dojrzałego realizmu - ze względu na skomplikowany obraz przedstawionego świata i jego wieloznaczną koncepcję, kształtuje odmiennie niż dotąd rodzaj fabuły. Konwencjom tradycyjnego romansu, uproszczonym...
Główne założenia sztuki pozytywistycznej Pozytywizm wywodzi się z nurtu filozoficznego oświecenia. Ponownie uwydatnia się dążenie do wiernego oddania natury, jednak artyści rezygnują zarówno z norm akademickich, jak i z romantycznego...
Dramat romantyczny- to typowy dla literatury romantycznej gatunek dramatu, którego budowę cechuje tzw. „forma otwarta” czyli struktura charakteryzująca się odrzuceniem tradycyjnych reguł kompozycyjnych (m.in. zasady trzech jedności),...
"Lalka" B. Prusa wydawana była w "Kurierze Codziennym" w odcinkach w latach 1887-89, zaś w całości ukazała się w 1890 r. 1. Powieść dojrzałego realizmu: Jest to powieść dojrzałego realizmu - ze względu na skomplikowany...
Stanisław Wyspiański napisał „Wesele” między listopadem 1900 roku , a marcem 1901 roku. Inspiracją do napisania tego utworu były autentyczne uroczystości weselne, które odbyły się 20 listopada 1900 roku w podkrakowskich Bronowicach. Była to...
Wiek XIX w Polsce obfituje ważnymi postaciami, nie tylko na skalę kraju, lecz także poza nim. To wtedy tworzyli wielcy romantycy jak Mickiewicz, Słowacki czy Norwid, oraz pozytywiści, na których czele stoją Sienkiewicz i Prus. Wśród nich...
Kazimierz Przerwa-Tetmajer „Koniec wieku XIX” Bohater jest zniechęcony, nie potrafi znaleźć drogi, którą mógłby kroczyć, jest rozczarowany. Głównym kierunkiem oddającym treść wiersza jest dekadentyzm. „Nie wierzę w nic” Podmiot liryczny ma...
Romantyzm czy pozytywizm? Serce czy rozum? Indywidualizm czy służba innym?... Odpowiedzenie na to pytanie nie jest łatwym zadaniem. Nie tylko dlatego, że porównanie dwóch kompletnie różnych epok literackich jest trudne, tym bardziej, że obie...
Omów założenia europejskiego pozytywizmu Według francuskiego filozofa Augusta Comte’a żyjącego w pierwszej połowie XIX wieku słowo pozytywny znaczy – realny, nie odbiegający od rzeczywistości; użyteczny, służący konkretnym celom; ścisły; pewny...
Okresowi renesansu charakteryzującemu się poczuciem piękna i harmonii towarzyszyło nieodmienne i powszechne przekonanie, że stan ziemiański jest stanem szczęśliwym, zapewniającym człowiekowi prawdziwe powodzenie i radość. Radości płynące z życia...
REALIZM - za twórcę realizmu można uznać Balzaca. Jest to kierunek, który przyjmuje zasadę prawdziwego i wiernego odtwarzania rzeczywistości. Wiąże sie to z przekonaniem, że dzieło literackie w realizmie jest sprawozdaniem z ludzkich...
Poglądy Absolutyzm – pogląd (przeciwieństwo relatywizmu), według którego istnieją byty absolutne, tj. niezmienne i wieczne, ważne zawsze i wszędzie, niezależne od człowieka ani od społeczeństwa. Agnostycyzm – pogląd negujący możliwość poznania...
Najcenniejszym zabytkiem Kościoła Mariackiego jest trzyczęściowy ołtarz główny, tzw. tryptyk. Wykonany został on przez niemieckiego rzeźbiarza o nazwisku Veit Stoss, spolszczone Wit Stwosz pochodzącego z Norymbergii, który osiedlił się w Krakowie,...
1. Moim zdaniem szczególne znaczenie dla rozwoju różnych dziedzin kultury miała żarówka, jak i kamera. Gdy Thomas Edison w 1879 roku wynalazł szklaną bańkę, która w połączeniu z prądem zaczynała świecić, nastąpiła wielka rewolucja w dziedzinie...
Bolesław Prus – ur sie w Hrubieszowie miał pochodzenie szlacheckie, osierocony wychował sie u krewnych. Uczył sie i studiował. Marzył o działalności naukowej, ale pracował jako korepetytor, robotnik, dokształcał sie w własnym zakresie....
Cesarz Wilhelm II miał jak najbardziej powody, żeby nazwać XIX wiek "wspaniałymi czasami", gdyż lata XIX wieku to okres głębokich przemian, obejmujący wszystkie dziedziny działalności człowieka- począwszy od nauki, a kończąc na muzyce i...
Prus Bolesław, właściwie Aleksander Głowacki (1847-1912), wybitny polski prozaik i publicysta. Wcześnie osierocony, wychowywał się w Puławach i Lublinie u krewnych. Naukę rozpoczął w Szkole Realnej w Lublinie, następnie przeniósł się do Siedlec i...
"Lalka" powszechnie uważana jest za najwybitniejszą powieść XIX w., czołowe osiągnięcie realizmu krytycznego. Przyniosła ona niezwykle bogaty i złożony obraz społeczeństwa polskiego po powstaniu styczniowym. Według samego autora, tematem powieści...
Tradycje powieści sięgają już Homera. Jednak twórcą, który upowszechnił ten gatunek był Walter Scott, twórca romansu historycznego. Dla romantyków historia była przedakcją utworu. Scott wprowadził historię do utworu w ten sposób, że wydarzenia z...
Rozważania na temat samego miasta należy rozpocząć od samego określenia terminu. Otóż jest to skupisko ludności wyróżniające się głównie zajęciami nierolniczymi. Jednakże czymże jest miasto w literaturze, ziemia obiecana czy też otchłanią pełną...
PRĄDY ARTYSTYCZNE DEKADENTYZM - ogólnoeuropejski prąd duchowy charakterystyczny dla ostatniego dwudziestolecia XIX w. Wyrażał się w postawie pesymistycznej i indywidualistycznej oraz poczuciu słabości duchowej. - Kształtowany przez ówczesną...
Zanalizuj podany fragment "Chłopów" Reymonta i scharakteryzuj występujące w nim postacie. Na podstawie fragm. I tomu powieści określ przyczyny kłótni i źródłą dramatyczności sceny. "Chłopi" Reymonta to powieść realistyczna...
[ ΦΙΛΟΣΟΦΊΑ GRESKA] Filozofia (z gr. „filo” czyli lubić, kochać i „sophia” czyli mądrość po połączeniu: „umiłowanie mądrości”) – termin oznaczający historycznie zmienną pod względem zakresu i treści dziedzinę ogólnych rozważań na tematy istoty...
Realizm krytyczny jest to realizm uwarunkowany historycznie rozkwitem kapitalizmu i rola mieszczaństwa jako klasy przewodzącej, zdolny do wyrażania sprzeczności, wiernego przedstawiania rzeczywistości, ale nie do właściwej interpretacji i...
Jedną z głównych cech charakterystycznych dla epoki modernizmu są izm. Realizm, naturalizm, symbolizm, ekspresjonizm i wreszcie impresjonizm. Izmy te były wyznacznikami neoromantycznych utworów. Impresjonizm, o którym mowa w temacie pracy to jeden...
Pozytywizm wywodził się z nurtu filozoficznego oświecenia, który przeciwstawiał się metafizyce, a więc wszelkim teoriom idealistycznym, nienaukowym, trudno przyswajalnym przez umysł ludzki, a budował wiedzę o świecie na badaniu faktów dostępnych...
Zapewne najdonioślejszym dziełem polskiej dziewiętnastowiecznej literatury jest powieść pt.: „Lalka” napisana przez Bolesława Prusa. Książka została wydana w 1890 roku i stopniowo, przez lata zdobywała sobie coraz to większe rzesze czytelników....
O doktorze Szumanie wiemy niewiele. Wiemy, że był to „Żyd, stary kawaler(...).Posiadając majątek leczył darmo i o tyle tylko, ile było mu potrzebnym do studiów etnograficznych. Z jego opowiadań dowiadujemy się, iż jest to człowiek po przejściach,...
Średniowiecze przeciętnemu odbiorcy sztuki tamtego okresu kojarzy się przede wszystkim z kulturą rycerską, wielkimi władcami, zamkami, ale także z mnichami i świętymi oraz wojnami w imię wiary. Krzyż i miecz – oto znaki tej epoki. Rycerstwo i...
1. Zdefiniowanie miasta jako przestrzeni Miasto jawi się przede wszystkim jako przestrzeń ludzkiego życia. Jedni uciekają od niego na wieś lub na łono natury, inni nie potrafią bez niego żyć. Miasto od stuleci zmieniało swoje oblicze,...
"Ballady i romanse" stanowią romantyczny manifest twórczości Mickiewicza, jak również większości innych twórców polskich tej epoki; jest to zbiorek wierszowanych opowiadań, których fabuła zaczerpnięta jest opowieści ludowych;...
Mimesis - inaczej naturalny, naśladowanie; Kategoria pochodząca z założeń estetyki starożytnej, oznacza naśladowanie rzeczywistości w sztuce, czyli wymóg, aby dzieło sztuki było odwzorowaniem rzeczywistości, by wydarzenia mogły się sprawdzić....
Ludzie bezdomni Paryż, Warszawa, Cisy, Zagłębie, koniec XIX wieku. Tomasz Judym, syn biednego szewca warszawskiego z ulicy Ciepłej, absolwent warszawskiej medycyny, przebywając od piętnastu miesięcy na praktyce lekarskiej (chirurgicznej) w...
Pozornie „Pan Tadeusz” jest przesycony bezkrytycznym uwielbieniem dla dawnej Polski. Poeta ukazał malowniczy, barwny, zamknięty i tworzący jakby mikrokosmos świat dworków, zaścianków. Zaludniająca go szlachta przestrzega tradycji, szanuje dawne...
Romuald Traugutt żył w latach 1826 - 1864 i był jednym z polskim bohaterów, a jedna z encyklopedii podaje: „W 1863 roku przystąpił jednak do powstania styczniowego i stanął na czele powstańczej "partii" z poczucia solidarności. W lipcu...
Testy z filozofii 1. Monizm to: a) system filozoficzny uznający istnienie jednej tylko substancji 2. Klasycznym reprezentantem pluralizmu był: b) Leibniz 3. Według Demokryta treść wiedzy ludzkiej jest: b) zależna również od podmiotu...
W Oświeceniu bajka cieszyła się ogromną popularnością ze względu na dydaktyczny charakter, ujęty w zwięzłej i atrakcyjnej formie. Bajka należy do najstarszych utworów dydaktycznych. Wywodzi się z twórczości ludowej, a jako utwór literacki...
Odpowiadając na pytanie „która postawa jest ci bliższa idealisty czy realisty?” Czuje się bezradny. Nigdy nie zastanawiałem się nad tym, lecz uważam że mam wiele cech realisty i idealisty. Na początku chciałbym dokładnie określić kto to jest...
W okresie pomiędzy I a II wojna światową zachodziło bardzo dużo przemian i przewrotów we wszystkich dziedzinach życia: nauce, medycynie, przemyśle jak i sztuce, co za tym idzie w literaturze. Mówiąc wprost panowała moda na dziwność. Zmieniło...
Epoka Modernizm, Młoda Polska Utwór nie ma ścisłej przynależności do któregoś z nurtów literackich epoki – można mówić o elementach symbolizmu, realizmu i neoromantyzmu. Dzieło Najsłynniejszy chyba dramat o Polsce i Polakach. Premiera –...
Pozytywizm • Informacje wstępne Nazwa Nazwa epoki pochodzi od tytułu dzieła Augusta Comte’a Kurs filozofii pozytywnej i ma bezpośredni związek z rozwijanymi w nim poglądami myśliciela. Filozofia pozytywna to nie tylko pewnego rodzaju ruch...
„Chłopi” Władysława St. Reymonta to modernistyczna powieść panoramiczna opisująca szczegóły życia chłopów ze wsi Lipce. W powieści tej współgrają ze sobą różne style artystyczne takie jak: naturalizm, realizm, symbolizm i impresjonizm. Ten ostatni...