Mistrz
Anonimowy rzemieślnik
Traktowanie sztuki w kategoriach anonimowego rzemiosła było na przestrzeni wieków rzadkie. Wyspecjalizowali się w nim średniowieczni skrybowie, przepisujący wiekopomne dzieła i ilustrujący je przepięknie, średniowieczni malarze, ale także poeci. Znaczna liczba utworów średniowiecznych jest anonimowa, mało też wiemy o podpisanych autorach, bo kim był Gall, który „napisał tę historię”? (podpisany pod jedną z najbardziej znanych kronik). Autor średniowiecznego dzieła, tworzonego na chwałę Bożą,...
Według Bułhakowa...
Piłat z powieści Michaiła Bułhakowa Mistrz i Małgorzata jest bohaterem książki pisanej przez mistrza, której fragmenty poznajemy w powieści. W książce mistrza następuje reinterpretacja Ewangelii i chrześcijańskiej legendy. Chrystus jest bardziej ludzki i bardziej tchórzliwy, nie zdaje sobie sprawy z grożącego mu niebezpieczeństwa, wydaje się człowiekiem głęboko wykształconym, ale naiwnym. Piłat zostaje naszkicowany jako człowiek samotny, zgorzkniały, trapiony silnymi bólami głowy i...
Don Juan – mistrz uwodzenia
Królem uwodzicieli jest niewątpliwie opisany w wielu utworach Don Juan. Jego postać po raz pierwszy pojawia się w komedii Uwodziciel z Sewilli i kamienny gość , napisanej przez Tirso de Molinę. Jednak najbardziej znana jest wersja Moliera. W jego komedii pt. Don Juan hiszpański uwodziciel porzuca żonę Elwirę, by uwodzić inne kobiety. Czyn swój tłumaczy obłudnie nagłymi wyrzutami sumienia, spowodowanymi tym, iż porwał ją z klasztoru, czyli odwiódł od służby Bogu. Prawdziwe pobudki...
Konieczność złamania kodeksu rycerskiego; rycerz zdrajca
Przeczy stereotypom powieść poetycka Adama Mickiewicza Konrad Wallenrod . Mowa w niej o konieczności wystąpienia przeciw etosowi rycerskiemu, złamania rycerskiej przysięgi. Czyni to walczący podstępnie z zakonem krzyżackim Walter Alf, mąż pięknej Litwinki Aldony, córki księcia Kiejstuta. Wyrzeka się on spokoju i szczęścia rodzinnego, opuszcza dom i podszywa się pod rycerza niemieckiego Konrada Wallenroda, walczy pod jego imieniem. Robi karierę zakonną, nawet zostaje wielkim mistrzem. Cały...
Odwet w stylu groteskowym – bronią przeciw totalitaryzmowi
Michaił Bułhakow w swej powieści Mistrz i Małgorzata szydzi z komunistycznego systemu totalitarnego. Zemsty za zbrodnie i upokorzenia powodowane przez komunizm – za puste sklepy, pełne więzienia i domy rzekomo psychicznie chorych oraz brak swobody dla twórców dokonują... siły diabelskie. To one doprowadzają do upokorzenia żon komunistycznych urzędników, które stają nagie po wywalczeniu eleganckich ubrań na pokazie magii, to one demolują z pomocą Małgorzaty mieszkanie krytyka, który...
W wyścigu po sławę i... nieśmiertelność
Zdawali sobie sprawę z wagi swych dzieł Horacy czy Jan Kochanowski. „Nie wszystek umrę”, „Będę wciąż młody” – sugerował Horacy w najsłynniejszej swej pieśni ( Exegi monumentum... ), a Jan z Czarnolasu parafrazował te słowa: „nie umrę ani mię czarnymi/Styks niewesoła zamknie odnogami swymi” (Pieśń XXIV) i prosił Muzy: „...niech ze mną za raz me rymy nie giną,/Ale kiedy ja umrę, ony niecha j słyną” ( Ku Muzom ). Twórczość poetycka miała więc dawać laury i rozgłos za życia („O mnie Moskwa i...