Działacz komunistyczny
Chruszczow Nikita S.
Pochodził z biednej rodziny chłopskiej. Spędził dzieciństwo i młodość ciężko pracując fizycznie, najpierw na wsi, następnie m.in. w kopalniach węgla w Donbasie. Tam zainteresował się marksizmem, w 1917 przyłączył się do rewolucji październikowej. Uczestniczył w wojnie domowej jako komisarz polityczny w Armii Czerwonej. Ukończył studia w Akademii Przemysłowej w Moskwie. Kontynuował karierę w partii: 1934–64 członek KC KPZR, 1939–64 jej Biura Politycznego,1935–38 i 1949–53 I sekretarz...
Gierek Edward
Urodzony w rodzinie górniczej, od 1923 mieszkał we Francji. Pracował w kopalniach, najpierw we Francji od1926, następnie w Belgii 1937–48. Działacz komunistyczny od 1931, najpierw Francuskiej Partii Komunistycznej, następnie KP Belgii, PPR i PZPR. Funkcje partyjne: 1957–70 I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego w Katowicach,1954–80 członek KC, 1956 i 1959–80 członek Biura Politycznego KC. W latach 1970–80 I sekretarz KC PZPR, rządził Polską nie sprawując uprawniających do tego urzędów...
Gorbaczow Michaił S.
Urodził się w rodzinie mieszkającej w kołchozie. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Łomonosowa w Moskwie. Od 1952 działacz KPZR, 1970–78 I sekretarz Staropolskiego Krajowego Komitetu KPZR, od 1978 sekretarz ds. rolnictwa w KCKPZR, od 1980 członek Biura Politycznego, w latach 1985–91 sekretarz generalny KC KPZR. Prowadził politykę wyrażoną w hasłach: „pierestrojka” (przebudowa systemu gospodarczego i życia społecznego) oraz „głasnost” (jawność życia politycznego). W 1989 wycofał...
Ceausescu Nicolae
Członek Komunistycznej Partii Rumunii od 1936, od 1947 Rumuńskiej Partii Robotniczej, w latach 1954–65 sekretarz, od 1955 członek Biura Politycznego KC, 1965 generalny sekretarz RPK. W roku 1967 został przewodniczącym Rady Państwa, w 1974 prezydentem. Próbował prowadzić niezależną od ZSRR politykę zagraniczną, nie zgodził się na udział armii rumuńskiej w interwencji w Czechosłowacji w 1968. Narzucił społeczeństwu autorytarne i represyjne rządy oraz kult swojej osoby. Nazywany przez...
Gomułka Władysław
Otrzymał wykształcenie podstawowe. Członek KPP od1926, działacz Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Chemicznego.Skazywany wielokrotnie za działalność komunistyczną, w więzieniu w latach 1933–34 i 1936–39. Od 1942 działacz PPR, funkcje partyjne: 1943–45 sekretarz KC, 1945–48 sekretarz generalny, 1944–48 członek Biura Politycznego. Funkcje państwowe: 1944–49 wicepremier, 1945–49 minister Ziem Odzyskanych. W 1948 oskarżony o tzw. odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne, w 1951 wykluczony z...
Nagy Imre
Urodził się w rodzinie chłopskiej, ukończył wyższą szkołę handlową. W czasie I wojny światowej żołnierz w armii austro-węgierskiej, trafił do niewoli rosyjskiej.W 1918 wstąpił do partii bolszewickiej i Armii Czerwonej, walczył w jej szeregach do 1921. W latach 1921–28 przebywał na Węgrzech, w 1925utworzył Komunistyczną Partię Węgier (KPW), zagrożony aresztowaniem zbiegł do Austrii. W latach 1930–44 pracował m.in. w Instytucie Spraw Rolnych w Moskwie, działał w Kominternie. W 1944 wrócił na...
Trocki Lew
Urodził się w żydowskiej rodzinie chłopskiej. Przyłączył się do ruchu rewolucyjnego w 1897, w 1898 aresztowany i zesłany. W latach 1902–05 na emigracji, od 1903 działacz odłamu mienszewików w SDPRR. Uczestnik rewolucji 1905 w Rosji, w 1906 ponownie aresztowany. Zbiegł z zesłania w 1907 za granicę, przebywał m.in. we Francji i USA. W 1917 wrócił do Rosji, wstąpił do odłamu bolszewików SDPRR,wszedł do KC, a w 1919 do Biura Politycznego partii, został też przewodniczącym Piotrogrodzkiej Rady...
Bierut Bolesław
Pochodził z rodziny chłopskiej, uzyskał średnie wykształcenie, w młodości pracował jako zecer. Od 1912 członek PPS-Lewica, od 1918 KPRP, a od 1926 KPP. Po szkoleniu w Związku Radzieckim działacz Kominternu i tajny funkcjonariusz NKWD w Austrii, Czechosłowacji, Bułgarii i Polsce (1930–33). Skazany i osadzony w więzieniu w Rawiczu (1933–38). W czasie II wojny początkowo przebywał w ZSRR, w 1943 przerzucony do Polski. W latach 1944–56 członek Biura Politycznego PPR (od 1948 PZPR, po połączeniu...
Kim Ir Sen
Urodził się w biednej rodzinie chłopskiej, w 1924wyemigrował z ojcem do Chin. W 1926 wstąpił do Komunistycznej Partii Chin. Wrócił do Korei w 1929, w 1932 zorganizował oddział partyzancki walczący z okupacją japońską. W latach 1941–45 przebywał w ZSRR. Po zajęciu Korei przez Armię Czerwoną wybrany przez J.Stalina < Stalin Józef W. > w 1945 na I sekretarza KC Komunistycznej Partii Korei (od 1949 Partii Pracy Korei), od 1966 sekretarz generalny KC PPK. Do 1946 zlikwidował opozycję...
Breżniew Leonid I.
Członek Komsomołu od 1923, WKP(b) od 1931.W 1936 został inżynierem metalurgiem. W czasie wojny z Niemcami 1941–45 komisarz polityczny w Armii Czerwonej. Po wojnie m.in. I sekretarz KZ KP(b) w Mołdawii 1950–52, I sekretarz KP Kazachstanu1952–56. W latach 1956–64 sekretarz KC KPZR, 1960–64 i od 1977przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR. W 1964 w wyniku obalenia N. Chruszczowa < Chruszczow Nikita S. > został I sekretarzem, w 1966 sekretarzem generalnym KC KPZR. Za jego kadencji...
Mao Zedong
Urodził się w rodzinie chłopskiej, ukończył studia pedagogiczne w Changsha. W 1921 współzałożyciel Komunistycznej Partii Chin (KPCh). W latach 1923–26 współpracował z rządzącą Partią Narodową (Kuomintang), w 1927 zorganizował partyzantkę komunistyczną. Wobec ofensywy wojsk rządowych przeprowadził swe oddziały w czasie tzw. długiego marszu 1934–35,z południa na północ kraju. W tym czasie stał się faktycznym przywódcą chińskich komunistów, formalnie I sekretarzem KC KPCh został w 1943.W...
Dzierżyński Feliks
Pochodził z rodziny szlacheckiej, od 1894 w ruchu robotniczym. W 1897 skazany na zesłanie, uciekł w 1899. Ogółem skazywany sześć razy, w tym dwa na zesłanie. Współzałożyciel SDKPiL na przełomie 1899/1900, od 1903 w jej władzach. Sprzeciwiał się walce o niepodległość Polski, dążył do wywołania światowej rewolucji,zwolennik internacjonalizmu. Jeden z przywódców rewolucji 1905–07.Od 1906 przedstawiciel SDKPiL i członek KC rosyjskiej partii komunistycznej– SDPRR. Organizator i jeden z...