Działacz komunistyczny
Chruszczow Nikita S.
Pochodził z biednej rodziny chłopskiej. Spędził dzieciństwo i młodość ciężko pracując fizycznie, najpierw na wsi, następnie m.in. w kopalniach węgla w Donbasie. Tam zainteresował się marksizmem, w 1917 przyłączył się do rewolucji październikowej. Uczestniczył w wojnie domowej jako komisarz polityczny w Armii Czerwonej. Ukończył studia w Akademii Przemysłowej w Moskwie. Kontynuował karierę w partii: 1934–64 członek KC KPZR, 1939–64 jej Biura Politycznego,1935–38 i 1949–53 I sekretarz...
Gierek Edward
Urodzony w rodzinie górniczej, od 1923 mieszkał we Francji. Pracował w kopalniach, najpierw we Francji od1926, następnie w Belgii 1937–48. Działacz komunistyczny od 1931, najpierw Francuskiej Partii Komunistycznej, następnie KP Belgii, PPR i PZPR. Funkcje partyjne: 1957–70 I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego w Katowicach,1954–80 członek KC, 1956 i 1959–80 członek Biura Politycznego KC. W latach 1970–80 I sekretarz KC PZPR, rządził Polską nie sprawując uprawniających do tego urzędów...
Gorbaczow Michaił S.
Urodził się w rodzinie mieszkającej w kołchozie. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Łomonosowa w Moskwie. Od 1952 działacz KPZR, 1970–78 I sekretarz Staropolskiego Krajowego Komitetu KPZR, od 1978 sekretarz ds. rolnictwa w KCKPZR, od 1980 członek Biura Politycznego, w latach 1985–91 sekretarz generalny KC KPZR. Prowadził politykę wyrażoną w hasłach: „pierestrojka” (przebudowa systemu gospodarczego i życia społecznego) oraz „głasnost” (jawność życia politycznego). W 1989 wycofał...
Ceausescu Nicolae
Członek Komunistycznej Partii Rumunii od 1936, od 1947 Rumuńskiej Partii Robotniczej, w latach 1954–65 sekretarz, od 1955 członek Biura Politycznego KC, 1965 generalny sekretarz RPK. W roku 1967 został przewodniczącym Rady Państwa, w 1974 prezydentem. Próbował prowadzić niezależną od ZSRR politykę zagraniczną, nie zgodził się na udział armii rumuńskiej w interwencji w Czechosłowacji w 1968. Narzucił społeczeństwu autorytarne i represyjne rządy oraz kult swojej osoby. Nazywany przez...
Gomułka Władysław
Otrzymał wykształcenie podstawowe. Członek KPP od1926, działacz Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Chemicznego.Skazywany wielokrotnie za działalność komunistyczną, w więzieniu w latach 1933–34 i 1936–39. Od 1942 działacz PPR, funkcje partyjne: 1943–45 sekretarz KC, 1945–48 sekretarz generalny, 1944–48 członek Biura Politycznego. Funkcje państwowe: 1944–49 wicepremier, 1945–49 minister Ziem Odzyskanych. W 1948 oskarżony o tzw. odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne, w 1951 wykluczony z...
Nagy Imre
Urodził się w rodzinie chłopskiej, ukończył wyższą szkołę handlową. W czasie I wojny światowej żołnierz w armii austro-węgierskiej, trafił do niewoli rosyjskiej.W 1918 wstąpił do partii bolszewickiej i Armii Czerwonej, walczył w jej szeregach do 1921. W latach 1921–28 przebywał na Węgrzech, w 1925utworzył Komunistyczną Partię Węgier (KPW), zagrożony aresztowaniem zbiegł do Austrii. W latach 1930–44 pracował m.in. w Instytucie Spraw Rolnych w Moskwie, działał w Kominternie. W 1944 wrócił na...
Kim Ir Sen
Urodził się w biednej rodzinie chłopskiej, w 1924wyemigrował z ojcem do Chin. W 1926 wstąpił do Komunistycznej Partii Chin. Wrócił do Korei w 1929, w 1932 zorganizował oddział partyzancki walczący z okupacją japońską. W latach 1941–45 przebywał w ZSRR. Po zajęciu Korei przez Armię Czerwoną wybrany przez J.Stalina < Stalin Józef W. > w 1945 na I sekretarza KC Komunistycznej Partii Korei (od 1949 Partii Pracy Korei), od 1966 sekretarz generalny KC PPK. Do 1946 zlikwidował opozycję...
Mao Zedong
Urodził się w rodzinie chłopskiej, ukończył studia pedagogiczne w Changsha. W 1921 współzałożyciel Komunistycznej Partii Chin (KPCh). W latach 1923–26 współpracował z rządzącą Partią Narodową (Kuomintang), w 1927 zorganizował partyzantkę komunistyczną. Wobec ofensywy wojsk rządowych przeprowadził swe oddziały w czasie tzw. długiego marszu 1934–35,z południa na północ kraju. W tym czasie stał się faktycznym przywódcą chińskich komunistów, formalnie I sekretarzem KC KPCh został w 1943.W...
Bierut Bolesław
Pochodził z rodziny chłopskiej, uzyskał średnie wykształcenie, w młodości pracował jako zecer. Od 1912 członek PPS-Lewica, od 1918 KPRP, a od 1926 KPP. Po szkoleniu w Związku Radzieckim działacz Kominternu i tajny funkcjonariusz NKWD w Austrii, Czechosłowacji, Bułgarii i Polsce (1930–33). Skazany i osadzony w więzieniu w Rawiczu (1933–38). W czasie II wojny początkowo przebywał w ZSRR, w 1943 przerzucony do Polski. W latach 1944–56 członek Biura Politycznego PPR (od 1948 PZPR, po połączeniu...
Trocki Lew
Urodził się w żydowskiej rodzinie chłopskiej. Przyłączył się do ruchu rewolucyjnego w 1897, w 1898 aresztowany i zesłany. W latach 1902–05 na emigracji, od 1903 działacz odłamu mienszewików w SDPRR. Uczestnik rewolucji 1905 w Rosji, w 1906 ponownie aresztowany. Zbiegł z zesłania w 1907 za granicę, przebywał m.in. we Francji i USA. W 1917 wrócił do Rosji, wstąpił do odłamu bolszewików SDPRR,wszedł do KC, a w 1919 do Biura Politycznego partii, został też przewodniczącym Piotrogrodzkiej Rady...
Breżniew Leonid I.
Członek Komsomołu od 1923, WKP(b) od 1931.W 1936 został inżynierem metalurgiem. W czasie wojny z Niemcami 1941–45 komisarz polityczny w Armii Czerwonej. Po wojnie m.in. I sekretarz KZ KP(b) w Mołdawii 1950–52, I sekretarz KP Kazachstanu1952–56. W latach 1956–64 sekretarz KC KPZR, 1960–64 i od 1977przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR. W 1964 w wyniku obalenia N. Chruszczowa < Chruszczow Nikita S. > został I sekretarzem, w 1966 sekretarzem generalnym KC KPZR. Za jego kadencji...
Dzierżyński Feliks
Pochodził z rodziny szlacheckiej, od 1894 w ruchu robotniczym. W 1897 skazany na zesłanie, uciekł w 1899. Ogółem skazywany sześć razy, w tym dwa na zesłanie. Współzałożyciel SDKPiL na przełomie 1899/1900, od 1903 w jej władzach. Sprzeciwiał się walce o niepodległość Polski, dążył do wywołania światowej rewolucji,zwolennik internacjonalizmu. Jeden z przywódców rewolucji 1905–07.Od 1906 przedstawiciel SDKPiL i członek KC rosyjskiej partii komunistycznej– SDPRR. Organizator i jeden z...