Prawidłowe funkcjonowanie organizmu wymaga utrzymania stanu równowagi w środowisku wewnętrznym, co wyraża się stałością jego składu i warunków w nim panujących. Stan taki, zwany homeostazą, przejawia się w optymalnym dla organizmu przebiegu procesów metabolicznych, dostosowanych do jego potrzeb i stanu środowiska zewnętrznego oraz wewnętrznego. Nadrzędną rolę w utrzymaniu homeostazy odgrywają układy – nerwowy i hormonalny, które ściśle ze sobą współpracują. Koordynacja procesów życiowych wymaga odebrania informacji ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego organizmu za pośrednictwem receptorów, integracji otrzymanych sygnałów przez układ nerwowo-hormonalny oraz przekazania odpowiedzi do narządów wykonawczych, czyli efektorów. Przesyłanie informacji odbywa się poprzez sygnały elektryczne oraz chemiczne i jest możliwe dzięki pobudliwości komórek.
Komórki pobudliwe, którymi są komórki nerwowe i mięśniowe, mogą reagować na bodźce zmianami potencjału błonowego, bowiem tylko one, oprócz utrzymywania potencjału spoczynkowego, są zdolne do krótkotrwałej zmiany potencjału błonowego, określanego jako potencjał czynnościowy.
Budowa układu nerwowego człowieka
Układ nerwowy można podzielić ze względu na budowę lub funkcję jego części składowych. Schemat budowy układu nerwowego człowieka Ze względu na budowę układ nerwowy dzieli się na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy.
Funkcje układu nerwowego
Cechą układu nerwowego jest szybki przekaz sygnałów na duże odległości, który odbywa się w postaci impulsów elektrycznych , przesyłanych wzdłuż błony komórkowej neuronu. Przekazanie sygnału między komórkami nerwowymi, nerwowymi i mięśniowymi lub nerwowymi i gruczołowymi odbywa się przez synapsy , najczęściej dzięki wydzieleniu substancji chemicznej zwanej neuroprzekaźnikiem .
Odbiór bodźców
Do organizmu docierają ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego różnorodne sygnały, które stanowią informację o stanie tego środowiska, a zwłaszcza o zachodzących w nim zmianach. Sygnały te odbierane przez organizm wyzwalają określoną reakcję; są zatem bodźcami. Odbiór bodźców polega na zamianie różnorodnych sygnałów optycznych, akustycznych, mechanicznych, chemicznych na impulsy nerwowe, które są następnie przewodzone przez komórki nerwowe.
Układ hormonalny
Układ hormonalny współdziała z układem nerwowym w regulacji i koordynacji czynności życiowych organizmu. Informacja w układzie hormonalnym przekazywana jest za pomocą substancji chemicznych zwanych hormonami , co uwarunkowane jest zdolnością komórek do porozumiewania się za pośrednictwem sygnałów chemicznych.
Materiał opracowany przez eksperta
-
Pobudliwość oraz koordynacja procesów życiowych