Rola cholesterolu w przemianach metabolicznych

Cholesterol ? tak bardzo znienawidzony przez nas składnik naszego organizmu. Niektórzy mówią o nim że jest skrytobójcą bo działa powoli i bez wyraźnych oznak.
Jednak mało kto wie że to bardzo ważna dla naszego organizmu substancja. Bez niej nasz organizm nie mógłby funkcjonować.

Cholesterol to substancja należąca do związków tłuszczowych (lipidów). Organizm wytwarza go sam w ok. 60-80%, ale pobiera go również z zewnątrz i przyswaja. Około 20-40% cholesterolu pochodzi właśnie z poza ustroju. Właśnie ze względu na pochodzenie dzielimy cholesterol na:
? Endogenny ? wytwarzany przez organizm,
? Egzogenny ? pobierany z pokarmu w procesach trawiennych.
Cholesterol znajduje się w każdej komórce naszego ciała i wszystkie komórki (z wyjątkiem mózgowia) uczestniczą w jego wytwarzaniu. Najwięcej znajduje się go w mózgu, wątrobie i nadnerczach. Mimo że może być produkowany przez prawie każdą komórkę organizmu to główna jego produkcja odbywa się w wątrobie. Oprócz wątroby produkowaniem cholesterolu zajmują się też skóra i jelita. Proces powstawania go w ustroju wymaga dość dużego zużycia energii więc organizm chętnie zaopatruje się w niego przyswajając go z pokarmu. Szacuje się że ok. 30% tej substancji pochodzi właśnie z tego źródła.
Jak już wspominałem funkcjonowanie organizmu bez cholesterolu byłoby nie możliwe, dlaczego? Otóż potrzebny jest on przy budowie ścian komórkowych i błon np. półprzepuszczalnych, w których pomaga kontrolować elastyczność i przepuszczalność. Potrzebują go również gruczoły wydzielania wewnętrznego gdzie uczestniczy przy produkcji substancji uwalnianych do ustroju. Najważniejszymi gruczołami wykorzystującymi cholesterol są:
? Gruczołu płciowe ? do syntezy hormonów np. progesteronu, testosteronu,
? Nadnercza - do syntezy hormonów np. estrogenu,
? Wątroba ? do produkcji kwasów żółciowych.
Uczestniczy on również przy wytwarzaniu witaminy D3, która jest bardzo ważna choćby ze względu na prawidłowe przyswajanie wapnia w naszym organizmie a tym samym prawidłowy rozwój układu kostnego.
Ciekawym gruczołem jest wątroba. Jest to organ który jako jedyny potrafi zarówno wydzielać jak i wchłaniać cholesterol z ustroju. Jako jedyna reguluje też jego poziom bo jest w stanie wydalać go do kwasów żółciowych.
Około 29% cholesterolu znajduje się w tkance nerwowej, 3,5% krąży we krwi ( w osoczu ), pozostała część znajduje się w innych częściach ciała.

Skoro cholesterol jest tak potrzebny dla funkcjonowania naszego organizmu to powstaje pytanie ? dlaczego lekarze mówią nam że jest szkodliwy.

Odpowiedź nie jest prosta a tkwi nie w samym cholesterolu ale w jego dostarczaniu do komórek organizmu. Z racji tego że cholesterol jest związkiem tłuszczowym a tłuszcze nie są rozpuszczalne w wodzie nie może on rozpuścić się we krwi (krew to głównie woda), potrzebuje do tego białek (protein), z którymi się łączy i może być transportowany w krwiobiegu. Taki związek nazwano lipoproteinami .
Nie są to oczywiście związki tylko cholesterolu i białek, są tam jeszcze inne tłuszcze ale większość składu takiej cząstki stanowi właśnie cholesterol. Wyróżniono dwa rodzaje takich lipoprotein w których transportowany jest cholesterol: