"Syzyfowe prace"- radosny hymn życia

Powieść ?Syzyfowe prace? S.Żeromskiego opowiada o rusyfikacji polskiej młodzieży. Na tle historycznym powieści ukazano w 1864r. klęskę powstania styczniowego, kiedy to naród polski pogrążył się w marazmie, beznadziei a Polacy przestali wierzyć że Kiedykolwiek Polska odzyska wolność. W mojej rozprawce postaram się odpowiedzieć na pytanie: czy ?Syzyfowe prace? można uznać za radosny hymn życia? Myślę, że na początku warto przytoczyć pewien cytat: ""Syzyfowe prace" nie są przecież powieścią o klęsce i przegranej. Bo oto budzi się z wolna w zapadłym Klerykowie zdecydowany poryw ku odrodzeniu narodowemu".
Pierwszym argumentem potwierdzającym tezę i najważniejszym w całym dziele jest walka Marcina Borowicza z rusyfikacją. Chłopiec na początku poddaje się okupantom i przyjmuje cechy człowieka, który nie zna ani swojej ojczyzny, ani swego pochodzenia, ani też nie jest patriotą. Ulega rusyfikacji, którą później udaje mu się pokonać.
Drugim argumentem jest moment, kiedy w głównym bohaterze budzą się uczucia patriotyczne. To właśnie wtedy Marcin zrozumiał, że wszystko co go kiedyś otaczało i cały teraźniejszy świat tak naprawdę nie istnieje. Nie ma kraju, który był domem jego rodziców, nie ma też państwa za które walczyli jego dziadkowie. Porostu wszystko zaczęło zanikać wraz z rusyfikacją. Nasz bohater zrozumiał, że okupantom chodzi o zniszczenie młodego umysłu. Można zauważyć, że przeczytanie przez Zygiera Reduty Ordona, bardzo wpłynęło na dalsze zachowania Marcina. Poczuł nagłą miłość do Ojczyzny. Od tej pory już nie zachowuje się obojętnie dla rusyfikacji, lecz przeciwstawia się jej. Rodzi się w nim patriota.
Kolejnym wydarzeniem potwierdzającym moją tezę jest wytrwałe dążenie do celu Andrzeja Radka, który zakończył swoją misję sukcesem. Mimo trudnej sytuacji w domu, chłopiec dzięki namowom "Kawki" - nauczyciela dworskich dzieci, zaczął się kształcić. Nauka wychodziła mu bardzo dobrze. Nie marnotrawił swego talentu i aby kontynuować ją zaczął dawać korepetycje dzieciom państwa Płoniewiczów, którzy odpłacali się mu, jak tylko mogli. Również przejawem patriotyzmu i obiektywnego patrzenia na przeprowadzane w gimnazjum lekcje był sprzeciw Figi Waleckiego skierowany przeciwko nauczycielowi historii, który przeinaczał fakty historyczne i ukazanie polskich duchownych jako morderców. Młodzież pozbawiono wielu praw, a mimo wszystko cieszyli się życiem. Byli przygnębieni myślą o zanikaniu polskości, ale spotykali się na górce u Gontali, w celu studiowania dzieł poetów polskich. Z kolei miłość Marcina do Anny Stogowskiej, zwanej Birutą nie była już tak szczęśliwa. Chłopiec kochał ją miłością platoniczną. Kochał ją w ukryciu i nigdy nie zdobył się na wyznanie jej tego uczucia. Zwlekał, aż pewnego dnia okazało się, ze jest już za późno i nigdy więcej jej nie zobaczy. Biruta wyjechała z kraju.
Powyższe argumenty potwierdzają tezę, że ?Syzyfowe prace? można uznać za radosny hymn życia. Młodzież opisana w tej książce przeciwstawia się rusyfikacji. Po wprowadzeniu w życie ustawy z roku 1871 o usunięciu języka polskiego z życia publicznego, tzn. ze szkół i instytucji. Celem jej było wynarodowienie Polaków, pozbawienie ich szacunku dla pamięci narodowej. Tytuł sugeruje, że były to daremne próby. Podobnie jak mitologiczny bohater Syzyf, nieustannie wtaczając kamień pod górę, nigdy nie zakończy swojej pracy, tak samo rusyfikatorzy nigdy nie odniosą zwycięstwa, nie zniewolą umysłów młodych ludzi, którzy zresztą pod względem uporu i wytrwałości przypominają postawę Syzyfa. Aby jeszcze raz potwierdzić słuszność tezy, można odwołać się do wypowiedzi: "Nigdzie bardziej przejmująco nie został wygrany motyw istnienia, tak zasadniczy dla pism Żeromskiego".