Rozbicie Dzielnicowe

1) Polska w okresie rozbicia dzielnicowego.
- umownie obejmuje lata 1138- 1320,czyli od śmierci Bolesława Krzywoustego i podziału kraju na podstawie statutu tego władcy do koronacji Władysława Łokietka na króla Polski.
- w okresie rozbicia dzielnicowego Polska utraciła:
a) Pomorze Zachodnie
b) Pomorze Wschodnie
c) Ziemie Chełmińska
d) Mazowsze
e) Ziemię Lubuską
f) Nową Marchię z Santokiem
g) Śląsk, którego Łokietek nie zdołał podporządkować, i który definitywnie odpadł od Polski w latach 1327- 1331.

2) Pomorze Zachodnie
- będące pod zwierzchnictwem princepsów na mocy statutu B. krzywoustego utraciła związek z Polską w wyniku podporządkowania Niemcom (1181- 1185), później Dani (1185- 1227), a następnie Brandenburgi (od drugiej połowy XII w)

3) Pomorze Wschodnie
- utracony w roku 1308 w wyniku najazdu Brandenburczyków następnie Krzyżaków Zakończonego rzezią Gdańską i przyłączenia Pomorza do państwa zakonnego
- do Polski powróciło na mocy postanowień II Pokoju Toruńskiego (1466)

4) Ziemia Chełmińska
- nadana w 1226 r. przez Konrada Mazowieckiego dla Zakonu Najświętszej Mari Panny sprowadzonego do walki z pogańskimi Prusami
- do Polski powróciło na mocy postanowień II Pokoju Toruńskiego (1466)

5) Mazowsze
- dostało się pod zwierzchność lenną Luksemburgów i Krzyżaków przeciwko Litwie w 1329 r.
- lennem Królestwa Polskiego zostało w roku 1351 za panowania K. wielkiego. Mazowszem podzielonym na kilka księstw rządzili władcy z linii książąt mazowieckich
- do Polski inkorporowane sukcesywnie pod koniec XV i na początku XVI w.

6) Ziemia Lubulska
- Utracona na rzecz Brandenburgii w latach 1249- 1252 przez Bolesława Rogatkę (syna Henryka Pobożnego) podczas prób uzyskania pieniędzy na spłatę długów wobec arcybiskupa Magdeburskiego i Margrabiego Magdenburskiego
- do Polski częściowo powróciłą po II wojnie światowej

7) Nowa Marchia z Santokiem
- utracona ok. roku 1260 w wyniku stopniowego podboju przez Brandenburgię dokonywanego na książętach Zachodnio-pomorskich i Wielkopolsce.

8) Śląsk
- utracony w latach 1327- 1331 na rzecz Czech Jana Luksemburskiego. Do Polski powrócił częściowo po I wojnie światowej i w całości po II wojnie światowej.