Małżeństwa literackie od św. Aleksego do Ziembiewicza.

Małżeństwa literackie od św. Aleksego do Ziembiewicza.

I. WSTĘP – MAŁŻEŃSTWO NA PRZESTRZENI WIEKÓW

1. Biblia i antyk – w poszukiwaniu toposu
a) Maryja i Józef – ideał rodziny
b) Persefona i Odyseusz – wzór wierności

2. Religie świata
a) prawo do poligamii w religiach niechrześcijańskich
b) judeizm kolebką małżeństw monogamicznych

3. Współczesny świat o rodzinie
a) negowanie wartości małżeństwa i rodziny
b) pielęgnowanie wartości małżeństwa
c) dopuszczanie małżeństw homoseksualnych



II. ROZSZERZENIE – LITERATURA ZWIERCIADŁEM LOSÓW MAŁŻEŃSTW

1. Szczęście małżeńskie wzorem do naśladowania
a) św. Aleksy: poświęcenie żony dla ideałów męża
· pojęcie małżeństwa „białego”
· fakt historyczny: św. Kinga, żona Bolesława Wstydliwego
b) Jan Kochanowski: „Treny”, wspólny ból rodziców po śmierci córki
c) Grażyna – ideał żony walczącej i ginącej w obronie honoru męża
d) Konrad Wallenrod – dla dobra ojczyzny poświęca szczęście własne i ukochanej oraz honor, spokój swojego sumienia i życie
e) Stanisław Wyspiański: „Wesele”
· Gospodarz i gospodyni – prawdziwe zrozumienie i zaufanie
· Pan młody i Pani młoda – marzenie o szczęściu i pięknie
f) Noce i dnie – niewidziana nić między szczęściem i nieszczęściem

2. Nieporozumienie, niezgodność charakterów przyczyną nieszczęśliwej miłości małżeńskiej
a) Pamiętniki – J. Ch. Pasek, małżeństwo z rozsądku
· I. Krasicki: „Żona modna”
b) J. Słowacki: „Balladyna”, kobieta, która niesie zgubę
· Szekspir: „Makbet”, kobieta żądna władzy niszczy siebie i męża
c) S. W. Reymont: „Chłopi”, małżeństwo dla ziemi nie przynoszą radości
d) G. Zapolska: Dulska terroryzuje swoją rodzinę, wykrzykuje nieustannie, wydaje rozkazy i komenderuje domownikami

III. ZAKOŃCZENIE – MAŁŻEŃSTWO, INSTYTUCJA, NAJMNIEJSZA KOMÓRKA SPOŁECZNA, CZY PRZETRWA ZAWIROWANIA CZASU

1. odwaga pisarzy w mówieniu prawdy o życiu we dwoje
2. w poszukiwaniu ideałów, wzorów
3. współczesne pokolenie – niezgoda na małżeństwo, małżeństwa na „próbę”

cytaty:
1.
Tyś za wszystki mówiła, za wszystki śpiewała,
Wszystkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała;
Nie dopuściłaś nigdy matce sie frasować,
Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować”
Jan kochanowski „tren viii”

„(...)Niewiasta, choć ją męska zbroja kryje,
Niewiasta z wdzięków, a bohater z ducha;
Ja się zemściłem, lecz ona nie żyje.”

ADAM MICKIEWICZ „GRAŻYNA”

3.
„Kiedy tu weszła, przysięgłam na progu
Nie zstąpić z wieży, chyba do mogiły.”

ADAM MICKIEWICZ „KONRAD WALLENROD”

4.
„Widzicie, widzicie, nie ożeniłem się z żadną z was, boście przemądrzałe, sztuczne; wziąłem sobie ją, bo jest prosta, umie tylko kochać.”

STANISŁAW WYSPIAŃSKI „WESELE”

5.
„Tutaj nie ma przed tobą żadnej przyszłości. Za dużo tej rodzinny, tych Krępskich, tych przyszłych zięciów.”

MARIA DĄBROWSKA „NOCE I DNIE”

6.
„Skończ także ze Starcem,
Co mieszka w celi – a nas tylko dwoje
Będzie wiedziało.”

Juliusz Słowacki „Balladyna”

7.
„-Mnie to wszystko jedno, każecie, to pójdę... wasza w tym głowa, nie moja... – mówiła cicho, wsparła czoło na kądzieli i zapatrzyła się w ogień bezmyślnie i słuchała wesołego trzaskania gałązek. Ten czy tamten, wszystko było jej zarówno...”

Władysław Reymont „Chłopi”

8.
„(...)ojciec wybrał dogodniejszą drogę. Mama za niego łokciami się przez świat przepycha, a on za nią..."

GABRYJELA ZAPOLSKA „MORALNOŚĆ PANI DULSKIEJ”