Produkty bogate w witaminę Właściwości Rola w organizmie Objawy niedoboru
A - retinol i karoten
Tran, wątroba, nerki, kapusta, pomidory, masło, śmietana, sery tłuste, liście buraka, liście rzepy, szczaw, kalarepa, marchew, pietruszka, rzeżucha, sałata, szpinak, dynia jarzębina Wrażliwa na tlen i światło, ginie podczas jełczenia tłuszczu oraz oddziaływania ciepła i suszenia Warunkuje prawidłowy stan nabłonków skóry, błon śluzowych oraz prawidłowy stan widzenia i prawidłowe procesy wzrostu Ślepota zmierzchowa (kurza ślepota), upośledzenie widzenia barw, suchość skóry i błon śluzowych spojówki oka rozmiękczenie rogówki a w następstwie zropienie gałki ocznej
D - kalcyferol
Tran, śledzie masło śmietana, żółtko, ryby morskie sardynki łosoś mięso, jaja, wątroba wieprzowa i wołowa Mało wrażliwa na czynniki zewnętrzne (temperaturę i światło) Warunkuje prawidłową gospodarkę wapniem i fosforem oraz prawidłową mineralizację kości Rozmiękczenie kości, krzywica
E -tokoferol
Sałata, kiełki zbóż, (pszenicy), kukurydza, warzywa zielone, mięso, masło oleje roślinne (sojowy, kukurydziany) Wrażliwa na działanie tlenu i promieni pozafiołkowych, rozkłada się przy spożywaniu tłuszczu Warunkuje prawidłowy przebieg procesów rozrodczych, utlenianie biologiczne, funkcjonowanie tkanki mięśniowej Zmniejszona płodność, albo całkowita niepłodność, zmiany w mięśniach i układzie nerwowym
K - filochinon
Kalafior szpinak, kapusta, marchew ziemniaki sałata, żółtko wątroba, pomidory, truskawki Wrażliwa na alkalia i promienie pozafiołkowe Niezbędna przy produkcji protrombiny w wątrobie (udział przy krzepnięciu krwi), utlenianie biologiczne Niedokrzepliwość albo niekrzepliwość krwi, zmniejszenie wytrzymałości ścianek naczyń krwionośnych, wybroczyny krwawe
Witaminy rozpuszczalne w wodzie
Produkty bogate w witaminę Właściwości Rola w organizmie Objawy niedoboru
B1 - tiamina
Drożdże piwne, mięso (szczególnie wieprzowe), chleb pełnoziarnisty, mąka i ziarno soi, kasza gryczana nie prażona, płatki owsiane, mleko w proszku, groch świeży, kasza jaglana Wrażliwa na alkalia i gotowanie Udział w przemianie cukrowców, warunkuje prawidłowy stan włókien nerwowych Brak łaknienia, nerwowość, łatwe męczenie się, choroba beri-beri
B2 - ryboflamina
Mleko, mleko w proszku, drożdże piwne i piekarskie, wątroba, serce, sardynki, ryby mięso, jaja, ser biały twaróg, mąka żytnia pełnoziarnista, rzepa, mąka i ziarna soi Wrażliwa na alkalia i światło Warunkuje prawidłowy przebieg procesów utleniania i redukcji Zapalenie kącików ust, czerwień warg i języka, zmiany łojotokowe skóry, światłowstręt, wrastanie naczyń czerwonych do rogówki oka
B6 - pirydoksyna
Drożdże piwne, suszone warzywa, produkty zbożowe, ryby, mięso, jaja, ziemniaki, kapusta, marchew, ziarna fasoli, groch suchy Wrażliwa na promienie pozafiołkowe, światło i środki utleniające Bierze udział w przemianie białkowej, procesy krwiotwórcze Łojotokowe zapalenie skóry, stany zapalne języka, spojówek, kącików ust, pieczenie dłoni i stóp zmiany w szpiku
H - biotyna
Wątroba, drożdże żółtko, grzyby, groch suszony, kalafior, szpinak, mleko Mało wrażliwa, unieczynniana przez awidyne w surowych jajach Czynnik wzrostu, w przemianie białkowej Łuszczenie się naskórka, zmiany łojotokowe skóry
PP - niacyna
Pełnoziarniste przetwory zbożowe, drożdże piwne i piekarskie, wątroba, mięso, drób, otręby, serce wołowe, szynka, ryby Mało wrażliwa na czynniki zewnętrzne Składnik grupy czynnej enzymu biorącego udział w procesach oksydo-redukcyjnych Neurastenia, drażliwość osłabienie, brak łaknienia, pelagra
B12 - kobolamina
Wątroba, nerki, mleko, ryby, śledzie, mięso, żółtko, mięso wołowe i baranie Wrażliwa na tlen Warunkuje prawidłowy rozwój erytrocytów Niedokrwistość, zmiany zapalne języka oraz degeneracyjne w układzie nerwowym
C - kwas askorbinowy
Porzeczki czarne, czerwone, białe, truskawki, poziomki, maliny, pomarańcze, cytryny, jagody czarne, agrest, kapusta, papryka, pomidory, kalafior, kalarepa Wrażliwa na tlen, alkalia i gotowanie Czynna w procesach oksydo-redukcyjnych, warunkuje syntezę włókien tkanki łącznej, jest czynnikiem odpornościowym i odtruwającym, aktywuje działanie enzymów Opóźnione gojenie się ran, przekrwienie blizn, szybkie męczenie się szkorbut. Wczesny objaw niedoboru to stwardnienie mieszków około włosowych