profil

Interpretacja wiersza Horacego "Do Taliarcha" i Jana Kochanowskiego "Modlitwa o deszcz" w kontekście relacji człowiek-natura.

poleca 85% 940 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Horacy w wierszu „Do Taliarcha” zawarł jasną i klarowną receptę na życie.
Podmiotem lirycznym jest sędziwy, mądry człowiek, który posiada doświadczenie życiowe i pełni rolę mentora. Prawdopodobnie jest to sam autor. Daje on rady, swoistą receptę na życie młodemu Taliarchowi.
Podmiot liryczny zakłada, że należy cieszyć się chwilą i nie martwić się przyszłością, czym nawiązuje do filozofii epikurejskiej, której istotą jest dążenie do przyjemności utożsamianej z wolnością od bólu i codziennych niepokojów. Zachęca do zabawy i korzystania z życia, gdyż uważa, że los jest z góry przesądzony przez bogów, o czym świadczy cytat „Reszta- to bogów rzecz.”. Człowiek może jedynie wpłynąć na jakość swego bytowania nie odmawiając sobie przyjemności, lecz nie może zmienić biegu swego życia, gdyż wszelkie znaczące decyzje są podejmowane przez bogów. Należy pogodzić się ze swoim losem, żyć w zgodzie z naturą i wszystko, co nas spotyka przyjmować ze spokojem. Każdy dzień powinien być postrzegany jako dar, który wzbogaca o życiowe doświadczenie i nowe, nabyte mądrości, czego dowodem jest cytat „Każdy dzień ze spokojem przyjmij za losu dar, zapisz na dobro swoje”.
Według podmiotu lirycznego młodość jest naszym bogactwem, które należy wykorzystywać bez ograniczeń i zahamowań. Dopóki jesteśmy młodzi, zdrowi i pełni sił, powinniśmy cieszyć się życiem. Nie powinniśmy stronić od „miłej swobody” i „schadzek przy szepcie tajemnym”, gdyż miłosne nieustatkowanie jest domeną ludzi młodych, którzy aby mieć pojęcie o życiu, muszą go najpierw zasmakować. Człowiek nie powinien hamować swoich popędów i działać wbrew naturze Jest to nawiązanie do filozofii empirycznej, która zakładała, że źródłem ludzkiego poznania są głównie doświadczenia zmysłowe.
Poprzez wiersz „Do Taliarcha” Horacy pochwala życie w zgodzie z naturą, która jest wszechpotężna i niezachwiana w swej istocie, na którą człowiek nie ma żadnego wpływu i jedyną receptą jest podporządkowanie się jej nieubłaganym prawom. Próba wpłynięcia na swój los jest tylko niepotrzebnym marnowaniem energii, którą można przeznaczyć na zabawę i korzystanie z życia.

Jan Kochanowski w utworze „Modlitwa o deszcz” utożsamia Boga z naturą i postrzega go jako stwórcę-artystę obecnego w swoim dziele.
Wiersz ma charakter modlitwy, prośby o odwrócenie nieszczęścia suszy.
Podmiotem lirycznym jest człowiek modlący się do Boga, który ma nadzieję na spełnienie swoich pragnień.
Stwórca prezentowany jest jako opiekun człowieka, do którego każdy może zwracać się z prośbami i mieć nadzieję na ich wysłuchanie. Bóg jest wszechmocny i wszechpotężny, rozdziela wszelkie dobra, jest łaskawy i wspaniałomyślny.
Po apostrofie do Boga podmiot liryczny opisuje klęskę suszy, przedstawiając jednocześnie swą prośbę o położenie jej kresu. W wierszu występują bezpośrednie aluzje do Biblii. Cytat „O, który z suchej skały zdroje niesłychane pobudzasz, okaż dary swoje!” jest nawiązaniem do wędrówki Żydów przez pustynię i wytryśnięcia źródła ze skały. Bóg, jeśli jest to w zgodzie z jego wolą, może nasycić życiodajną wodą niespokojne rzeki, morze i przepaści, zesłać nocną rosę. Kolejną aluzją do Starego Testamentu jest cytat „Kiedy ty chcesz, wszytek świat powodzią zatonie”, w którym podmiot liryczny odwołuje się do biblijnego potopu. Ukazana jest tu wszechmocność i potęga Stwórcy, od którego zależą losy świata. Jedyne, co może człowiek to prosić i wierzyć, że jego modlitwy zostaną wysłuchane.
Kochanowski w swoim wierszu pokazuje, że życie człowieka jest nierozerwalnie związanie z naturą, czyli Bogiem, który zawsze będzie przy nas, otaczając swoim dziełem, gdyż człowiek do dzieła tego należy, jest integralną częścią stanowiącą jedność Boga z naturą. W przeciwieństwie do Horacego odrzuca kwestię politeizmu, umieszcza jednego Boga, który ma nas w swojej opiece i któremu możemy powierzać swoje zmartwienia.
Człowiek pokłada w Bogu wszelką ufność, wierzy mu bezgranicznie i cieszy się z jego istnienia. Los biednej i niskiej ziemi jest zależny od łaskawego, dobrotliwego Ojca, który spogląda z wysokości.


Zarówno w wierszu Horacego „Do Taliarcha”, jak i w „Modlitwie deszcz” Kochanowskiego człowiek jest całkowicie zdominowany przez naturę, miażdżącą potęgę, wobec której wszelki sprzeciw i bunt są daremne. Człowiek nie jest wstanie wygrać z naturą i jedyną możliwością jest podporządkowanie się jej prawom. Pomiędzy światem kreowanym w utworach Horacego i Kochanowskiego istnieje jednak jedna zasadnicza różnica: w wierszu „Do Taliarcha” człowiek jest całkowicie bezsilny wobec natury i nie ma na nią żadnego wpływu. Jest tylko nic nie znaczącym elementem w świecie rządzonym przez całkowicie skoncentrowanych na sobie bogów, którzy są obojętni na jego uczucia i pragnienia. U Kochanowskiego zaś Bóg jest opiekunem, który troszczy się o ludzi i do którego każdy może zwracać się z prośbami i zmartwieniami i mieć nadzieję na ich wysłuchanie. Poprzez wiarę, uniżność i pokorę wobec Stwórcy człowiek może mieć wpływ na jego zamysły.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty