Części zdania: dopełnienie, przydawka i okolicznik – kluczowe elementy składni

Dopełnienie – jest częścią zdania, która określa orzeczenie, najczęściej czasownik (choć czasem może również określać przymiotnik lub przysłówek). Odpowiada na pytania przypadków zależnych, czyli wszystkich oprócz mianownika, takich jak: kogo? co? komu? czemu? z kim? z czym? o kim? o czym?

Przydawka – to określenie rzeczownika, które odpowiada na pytania: jaki? która? które? ile? czyj? czego? z czego? Przydawka wskazuje na cechy, przynależność lub ilość opisywanego rzeczownika. Może występować w formie przymiotnika, imiesłowu przymiotnikowego, liczebnika, zaimka czy rzeczownika w dopełniaczu.

Okolicznik – jest częścią zdania, która precyzuje orzeczenie, najczęściej w odniesieniu do czasownika, choć może też dotyczyć przymiotnika lub przysłówka. Okoliczniki wprowadzają dodatkowe informacje na temat okoliczności, w jakich dzieje się opisywana czynność.

Typy okoliczników:
1. Okolicznik czasu – odpowiada na pytania: kiedy? jak długo? Oznacza moment, czas trwania lub okres, w którym zachodzi czynność.
2. Okolicznik sposobu – odpowiada na pytania: jak? w jaki sposób? Wyraża sposób, w jaki wykonywana jest czynność.
3. Okolicznik przyczyny – odpowiada na pytania: dlaczego? z jakiego powodu? Wyjaśnia przyczynę danej czynności lub zdarzenia.
4. Okolicznik celu – odpowiada na pytania: po co? w jakim celu? Wskazuje cel, dla którego dana czynność jest wykonywana.
5. Okolicznik warunku – odpowiada na pytania: pod jakim warunkiem? w razie czego? Informuje o warunkach, pod którymi zachodzi dana czynność.
6. Okolicznik przyzwolenia – odpowiada na pytania: mimo czego? wbrew komu (czemu)? Oznacza, że czynność odbywa się mimo przeszkód lub przeciwnych okoliczności.