Węglowodory...

Węglowodór- związki chemiczne, których cząsteczki są zbudowane wyłącznie z atomów węgle i wodoru. Węglowodór nasycony (alkan) węglowodory w cząsteczkach, których wszystkie elektrony walencyjne węgla są wykorzystane do utworzenia wiązań pojedynczych. CnH2n+2 Grupa metylenowa- cząsteczki dwóch kolejnych alkanów różnią między sobą o stałą grupę atomów –CH2– Szereg homologiczny- szereg tego samego typu związków organicznych, których cząsteczki różnią się między sobą o stałą grupę metylenową (-CH2-) *i należą do jednego szeregu homologicznego Homologi- człony tego szeregu, czyli poszczególne związki ( *etan,propan i butan są homologami metanu) Grupy alkilowe- jednowartościowe grupy węglowodorowe utworzone z alkanów. Oznaczamy je literą R CnH2n+1 gr. alkilowej Izomer- związki chemiczne, których cząsteczki zawierają tę samą liczbę tych samych atomów, lecz inaczej uporządkowanych, czyli związki, które mają ten sam wzór sumaryczny, a różnią się wzorem strukturalnym Izomeria- zjawisko występowania dwóch lub więcej związków chemicznych o takim samym wzorze sumarycznym a różnych właściwościach fizycznych i chemicznych Izomeria łańcuchowa- typ izomerii polegającej na różnicy w budowie łańcucha obu izomerów
– Charakterystyczna cecha węglowodorów jest zdolność do reakcji substytucji –
Liczba stanowiąca przedrostek nazwy oznacza miejsce podstawienia atomu ‘x’ w łańcuchu węglowodorowym. Węglowodór nasycony- związki węgla z wodorem, w których pomiędzy atomami węgla występuje wiązanie wielokrotne (podwójne lub potrójne) Alken- węglowodory łańcuchowe, których cząsteczki mają po jednym wiązaniu podwójnym. CnH2n alken
Położenie wiązania podwójnego numeruje się uwzględniając uczestniczący w nim pierwszy atom węgla, tak by licząc od krańca cząsteczki miał on najmniejszą liczbę Alkin- węglowodór łańcuchowy, których cząsteczki mają po jednym wiązaniu potrójnym. CnH2n-2 Polimeryzacja- proces chemiczny tworzenia związku wielkocząsteczkowego (polimeru) z pojedynczych cząsteczek związku małocząsteczkowego (monomeru) bez wydzielania produktów ubocznych. Sekstet elektronowy- tworzy chmurę elektronową wspólną dla wszystkich atomów węgla w cząsteczce benzenu Dzięki obecności sekstetu pierścień benzenowy jest trwalszy Związki aromatyczne- związki o budowie pierścieniowej, w których występuje wiązanie zdelokalizowane łączące atomy w pierścieniu Wiązanie zdelokalizowane- nie ma określonego położenia
Mieszanina nitrowana- mieszanina stężonych kwasów HNO3 i H2SO4 w której znajduje się jon nitrowy NO2+ Izomeria położenia- np. wynika z różnego względem siebie rozmieszczenia podstawników (dwóch grup –CH3) przy pierścieniu benzenowym
Benzen- nie odbarwia wody bromowej. Wiązania w benzenie są trwalsze niż w węglowodorach nienasyconych. Ulega reakcji addycji tylko z wodorem. Może ulegać reakcji podstawiania z bromem pod wpływem katalizatora. Nitrowanie- reakcja charakterystyczna dla arenów. Homologi benzenu to: metylobenzen;dimetylobenzen
spalanie Podstawianie Przyłączanie
Alkan CH4+2O2CO2+H2O +X2 X=(F,Cl,Br,I) ---------------
Alken C2H4+2O22CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Alkin C3H4+4O23CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Aren C6H6+15O212CO2+6H2O +X2 +H2

Wzór węglowodoru Nazwa węglowodoru Wzór grupy alkilowej Nazwa grupy alkilowej
CH4 Metan -CH3 Metylowa (metyl)
C2H6 Etan -C2H5 Etylowa (etyl)
C3H8 Propan -C3H7 Propylowa (propyl)
C4H10 Butan -C4H9 Butylowa(butyl)




Propan CH3-CH2-CH2-CH3
CH3-CH2-CH3
CH3
Jaka to grupa (metylowa)?
metylopropan - izomer porpanu
r.substybucji (Cl)- CH4+Cl2CH3Cl+HCl (chlorometan)
CH3Cl+Cl2CH2Cl2+HCl(dichlorometan)itd.
Buten CH2=CH-CH2-CH3
CH3-CH=CH-CH3 (2buten -izomer)
r.addycji(Cl) CH2=CH2+Cl2CH2-CH2
1,2dichloroeten Cl Cl
r.przyłączenia(HCl) CH2=CH-CH3+HClCH2-CH-CH3
wodór tam gdzie więcej wodoru H Cl
r.uwodornienia- CH2=CH2+H2CH3-CH3
etynetenetan (+ H2)
r.przyłączenia wody- uwodnienie
H2OH2+OH
CH2=CH2+H2OCH2-CH2
Eten etanol H OH
Najprostrzy aren= benzen C6H6 Benzen- nie odbarwia wody bromowej. Wiązania w benzenie są trwalsze niż w węglowodorach nienasyconych. Ulega reakcji addycji tylko z wodorem. Może ulegać reakcji podstawiania z bromem pod wpływem katalizatora. Nitrowanie- reakcja charakterystyczna dla arenów. Homologi benzenu to: metylobenzen;dimetylobenzen
Paradimetylobenzen=paraksylen (1)
Metadimetylobenzen=metaksylen (2)
Ortodimetylobenzen=ortoksylen (3)
spalanie Podstawianie Przyłączanie
Alkan CH4+2O2CO2+H2O +X2 X=(F,Cl,Br,I) ---------------
Alken C2H4+2O22CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Alkin C3H4+4O23CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Aren C6H6+15O212CO2+6H2O +X2 +H2








Propan CH3-CH2-CH2-CH3
CH3-CH2-CH3
CH3
Jaka to grupa (metylowa)?
metylopropan - izomer porpanu
r.substybucji (Cl)- CH4+Cl2CH3Cl+HCl (chlorometan)
CH3Cl+Cl2CH2Cl2+HCl(dichlorometan)itd.
Buten CH2=CH-CH2-CH3
CH3-CH=CH-CH3 (2buten -izomer)
r.addycji(Cl) CH2=CH2+Cl2CH2-CH2
1,2dichloroeten Cl Cl
r.przyłączenia(HCl) CH2=CH-CH3+HClCH2-CH-CH3
wodór tam gdzie więcej wodoru H Cl
r.uwodornienia- CH2=CH2+H2CH3-CH3
etynetenetan (+ H2)
r.przyłączenia wody- uwodnienie
H2OH2+OH
CH2=CH2+H2OCH2-CH2
Eten etanol H OH
Najprostrzy aren= benzen C6H6 Benzen- nie odbarwia wody bromowej. Wiązania w benzenie są trwalsze niż w węglowodorach nienasyconych. Ulega reakcji addycji tylko z wodorem. Może ulegać reakcji podstawiania z bromem pod wpływem katalizatora. Nitrowanie- reakcja charakterystyczna dla arenów. Homologi benzenu to: metylobenzen;dimetylobenzen
Paradimetylobenzen=paraksylen (1)
Metadimetylobenzen=metaksylen (2)
Ortodimetylobenzen=ortoksylen (3)
spalanie Podstawianie Przyłączanie
Alkan CH4+2O2CO2+H2O +X2 X=(F,Cl,Br,I) ---------------
Alken C2H4+2O22CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Alkin C3H4+4O23CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Aren C6H6+15O212CO2+6H2O +X2 +H2












Propan CH3-CH2-CH2-CH3
CH3-CH2-CH3
CH3
Jaka to grupa (metylowa)?
metylopropan - izomer porpanu
r.substybucji (Cl)- CH4+Cl2CH3Cl+HCl (chlorometan)
CH3Cl+Cl2CH2Cl2+HCl(dichlorometan)itd.
Buten CH2=CH-CH2-CH3
CH3-CH=CH-CH3 (2buten -izomer)
r.addycji(Cl) CH2=CH2+Cl2CH2-CH2
1,2dichloroeten Cl Cl
r.przyłączenia(HCl) CH2=CH-CH3+HClCH2-CH-CH3
wodór tam gdzie więcej wodoru H Cl
r.uwodornienia- CH2=CH2+H2CH3-CH3
etynetenetan (+ H2)
r.przyłączenia wody- uwodnienie
H2OH2+OH
CH2=CH2+H2OCH2-CH2
Eten etanol H OH
Najprostrzy aren= benzen C6H6 Benzen- nie odbarwia wody bromowej. Wiązania w benzenie są trwalsze niż w węglowodorach nienasyconych. Ulega reakcji addycji tylko z wodorem. Może ulegać reakcji podstawiania z bromem pod wpływem katalizatora. Nitrowanie- reakcja charakterystyczna dla arenów. Homologi benzenu to: metylobenzen;dimetylobenzen
Paradimetylobenzen=paraksylen (1)
Metadimetylobenzen=metaksylen (2)
Ortodimetylobenzen=ortoksylen (3)
spalanie Podstawianie Przyłączanie
Alkan CH4+2O2CO2+H2O +X2 X=(F,Cl,Br,I) ---------------
Alken C2H4+2O22CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Alkin C3H4+4O23CO2+2H2O --------------- +H2,X2,H2O,HX
Aren C6H6+15O212CO2+6H2O +X2 +H2