Zmienności organizmów

1.ZMIENNOŚĆ ORGANIZMÓW to różnorodność fenotypowa osobników populacji
2. Rodzaje zmienności
a)dziedziczna (rekombinacyjna i mutacyjna)
b)niedziedziczna (modyfikacyjna)
3.Inne rodzaje
a)fenotypowa (modyfikacyjna i przypadkowa)
b)genotypowa (generatywna i somatyczna)
Każda z nich może być rekombinacyjna i mutacyjna
4. Zmienność modyfikacyjna
-niedziedziczna
-jest wynikiem oddziaływania środowiska na efekt genów (wszystkie procesy w organizmie są kontrolowane przez geny poprzez specyficzne enzymy). Gdy o danej cesze decyduje wiele genów, wtedy mamy możliwość ich modyfikowania np. strzałka wodna, królik chimalajski, wytwarzanie chlorofilu w zależności od światła, kwitnienie i owocowanie w zależności od temp. (jarowizacja) i dł. dnia (fotopelioryzm)
5. Zmienność rekombinacyjna
-związana jest z mejozą
-jest wynikiem segregacji chromosomów w mejozie, crossing-over jest wynikiem losowego łączenia się gamet
6. Zmienność mutacyjna
-jest wynikiem mutacji
-jest dziedziczna
-jest warunkiem ewoluowania świata
ZASADY PURYNOWE- A,G
---| |---PIRYMIDYNOWE- C, T, U
7. Mutacje mogą być:
-SOMATYCZNE (niedziedziczne, dotyczą komórek jednego osobnika)
-GENERATYWNE (dotyczą gamet)
8. W komórkach generatywnych mogą zachodzić:
A)MUTACJE GENOWE= PUNKTOWE
-recesywne
-są wynikiem błędów replikacji DNA i błędnym funkcjonowaniem polimerazy DNA
-zachodzą spontanicznie
-polegają na:
a)tranzycji (zamiana jednej zasady purynowej na inną purynową lun pirymidynowej na inną pirymidynową)
b)transwersji (zastąpienie zasady purynowej na pirymidynową i odwrotnie)
c)delecji (wypadnięcie jednego lub kilku nukleotydów)
d)insercji (ustawienia dodatkowego jednego lub kilku nukleotydów)
B)MUTACJE CHROMOSOMOWE (dotycza zmiany w strukturze chromosomu lub liczby) mogą powstać w wyniku:
a) delecji (czyli wypadnięcia odcinka chromosomu)
b) inwersji (odrócenia odcnika chromosomu)
c) duplikacji (czyli przyłączenia dodatkowego odcinka ch.)
d) translokacji (przeniesienie odcinka chromosomu w jego obrębie lub między chromosomami)
9. Czynniki mutagenne
a) fizyczne
-promieniowanie jonizujące (roentgenowskie i gamma)
-promieniowanie ultrafioletowe
-wysoka temperatura
b)chemiczne
-kwas azotowy
-kwas bojowy iperyt
-nadtlenek wodoru H2O2
-amoniak
-benzopiren
-kolicyna
-barwniki akrydynowe
-środki ochrony roślin