Witaminy

A

Źródła pokarmowe: Jaja, wątroba, tran, produkty mleczne oraz, jako prowitamina karoten, marchew i pomidory

Rola w organizmie: Odpowiada za prawidłowe widzenie o zmroku i prawidłowy stan naskórka. Dzieci z niedoborem witaminy A rosną nieprawidłowo

Awitaminoza: "Kurza ślepota" (niedowidzenie o zmierzchu), zmiany skórne

Hiperwitaminoza: Zmiany skórne

D

Źródła pokarmowe: Tran, wątroba, masło, jaja, mleko

Rola w organizmie: Wchłanianie wapnia, metabolizm tkanki kostnej

Awitaminoza: Krzywica u dzieci, osteoporoza u dorosłych

Hiperwitaminoza: Demineralizacja kości, złamania kości, nudności i inne objawy ogólne

E

Źródła pokarmowe: Oleje roślinne (sojowy, kukurydziany, słonecznikowy), migdały, margaryna, jaja, orzechy włoskie i ziemne, kiełki pszenicy, mąka pełnoziarnista, mleko, brukselka i inne zielonolistne warzywa

Rola w organizmie: Główny antyoksydant chroniący komórki przed utleniaczami, chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem, leczenie męskiej bezpłodności, zaburzeń mięśniowych, miażdżycy oraz chorób serca

Awitaminoza: Rozdrażnienie, osłabienie zdolności koncentracji, zaburzenia funkcjonowania i osłabienie mięśni szkieletowych, rogowacenie i wczesne starzenie się skóry, gorsze gojenie się ran, pogorszenie wzroku, niedokrwistość, bezpłodność, zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych

Hiperwitaminoza: Zmęczenie, bóle głowy, osłabienie mięśni, zaburzenia widzenia

K

Źródła pokarmowe: Jarzyny, wątroba, olej sojowy

Rola w organizmie: Krzepnięcie krwi

Awitaminoza: Krwawienia - tzw. skazy krwotoczne

Hiperwitaminoza:

B1

Źródła pokarmowe: Mięso, wątroba, jaja, drożdże, owoce strączkowe, chleb razowy, mleko

Rola w organizmie: Prawidłowy stan tkanki nerwowej, metabolizm cukrów i lipidów

Awitaminoza: Beri-beri, zapalenie wielonerwowe

Hiperwitaminoza:


B2

Źródła pokarmowe: Drożdże, mleko, jaja, jarzyny

Rola w organizmie: Przemiana białek i węglowodanów, bierze udział w biochemicznych przemianach w siatkówce

Awitaminoza: Zmiany skórne (łojotok, zajady), zmiany w obrębie rogówki, światłowstręt

Hiperwitaminoza:
B6

Źródła pokarmowe: Jarzyny, mięso, wątroba

Rola w organizmie: Przemiany aminokwasów, procesy krwiotwórcze

Awitaminoza: Zmiany w szpiku kostnym

Hiperwitaminoza:
B12

Źródła pokarmowe: Wątroba, mięso, jarzyny, mleko

Rola w organizmie: Procesy krwiotwórcze

Awitaminoza: Niedokrwistość

Hiperwitaminoza:
PP

Źródła pokarmowe: Wątroba, mięso, drożdże

Rola w organizmie: Utlenianie biologiczne

Awitaminoza: Pelagra

Hiperwitaminoza:
C

Źródła pokarmowe: Owoce cytrusowe, kapusta kiszona, owoce dzikiej róży, czarne jagody, zielona papryka

Rola w organizmie: Prawidłowy stan tkanki łącznej, poprawia odporność i przyspiesza okres gojenia ran

Awitaminoza: Gnilec (szkorbut)

Hiperwitaminoza:
H

Źródła pokarmowe: Wątroba, orzechy włoskie i ziemne, mąka sojowa, żółtka jaj, kraby, migdały, sardynki, grzyby, brązowy (naturalny) ryż, mąka pełnoziarnista, szpinak, marchew, pomidory

Rola w organizmie: Uczestniczy w syntezie aminokwasów, cukrów, białek i kwasów tłuszczowych, wspomaganiu funkcji tarczycy, uczestniczy w przemianie dwutlenku węgla, wpływa na właściwe funkcjonowanie skóry i włosów, uczestniczy z witaminą K w syntezie protrombiny (odpowiedzialnej za krzepliwość krwi).

Awitaminoza: Objawami niedoboru biotyny są zmiany skórne (wysypki, stany zapalne), a także wypadanie włosów i podwyższony poziom cholesterolu oraz zmiany zapalne jelit. Ze względu na to, że biotyna może być syntezyzowana przez florę bakteryjną, do jej niedoboru dochodzi bardzo rzadko, zwykle pod wpływem innych czynników niż niedobór pokarmowy (np. szerokospektralna antybiotykoterapia).

Hiperwitaminoza: