Postawy Polaków wobec zaborców w oparciu o "Dziady cz. III".

Interpretując słowa Wysockiego, oraz odwołując się do innych scen "Dziadów cz. III" przedstaw postawy Polaków wobec zaborców.

Jedną z końcowych scen w „Dziadach cz. III” jest Salon warszawski. We fragmencie tym towarzystwo stolikowe rozmawiało o Nowosilcowie, o cudownych balach jakie organizował a następnie rozmowa zeszła na temat literatury.

Scenę tą kończą słowa Piotra Wysockiego:
„Nasz naród jak lawa,
Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa,
Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi;
Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi. ”

Wypowiadając to, Wysocki dokonał podziału społeczeństwa polskiego, na część zimną, twardą, suchą i plugawą, oraz na gorącą wewnętrzną część.

Zewnętrzną tak negatywnie ocenioną częścią jest arystokracja, której podobały się układy z Rosją. Elita wspominała też cudowne bale organizowane przez Nowosilcowa. Narzekali oni, że nikt inny nie potrafi urządzić zabawy jak Senator. Gdy temat rozmowy zmienił się na literaturę, Towarzystwo stolikowe potępiało romantyczną sztukę, motywującą do walki z zaborcami. Śmietanka towarzyska stwierdziła, że Polak nie lubi drastycznych scen opisanych przez romantyków, chętnie sięgnie jednak po utwór sielankowy i spokojny.

Niektórzy Polacy jak np. Doktor za pieniądze mogliby wydać swą rodzinę w Rosyjskie ręce. Jak dowiadujemy się w dalszej części podwładny Senatora zginął od uderzenia pioruna, podczas liczenia srebrnych monet od swego pracodawcy. Ów srebro jest Biblijnym motywem Judasza, który za garść srebrników wydał Chrystusa na śmierć.

Gorącą, wewnętrzną częścią są romantycy, którzy nie tylko orężem ale także myślą i słowem walczyli z zaborcami. Byli oni gotowi zmienić się z romantycznych kochanków w romantycznych wojowników, gotowych wejść nawet w konflikt z Bogiem. Sytuacja taka miała miejsce w Scenie więziennej, gdzie Gustaw zamienił się w Konrada.

Młodzi buntownicy nie mieli tak dobrego zdania o zaborcach jak arystokracja, ponieważ zabierali oni do więzień ludzi niewinnych. Nowosilcow więził ich tylko po to, aby odzyskać łaski u cara. Osoby schwytane były sądzone, jednak nikt nie wiedział za co jest skazany i po jakim czasie wyjdzie na wolność, o ile przeżyje. W tym miejscu można przytoczyć postać Cichowskiego, który był tak torturowany i męczony przez Rosjan, że po wyjściu na wolność nie poznawał ludzi a ludzie nie poznawali jego. Sposoby przesłuchiwań doprowadziły go do obłędu. Z pogodnego i otwartego mężczyzny stał się zamkniętym w sobie człowiekiem.

Romantycy twierdzili, że literatura powinna mówić o teraźniejszości, oraz zawierać prawdę o tym jak traktowani są Polacy, jak przebiegają śledztwa. Dzieła te powinny zagrzewać do walki o wolność, oraz aby pomścić przyjaciół i rodzinę. Im te utwory bardziej drastyczne i realistyczne tym większa jest wola walki o niepodległość.

Dla „gorącej części lawy” oburzający był też fakt, że z kraju oprócz dorosłych wywożone były także dzieci. Większość ludzi, którzy musieli udać się na wschód nie wróciło już do domu. Złe warunki życia jak brak żywności, chłód oraz praca ponad siły skutecznie zredukowały liczbę polskich obywateli.

Osoby walczące o wolność dla Polski nie godziły się też z władzą cara, który nie licząc się z ludem kazał postawić stolicę w miejscu bagnistym i nie sprzyjającym życiu człowieka. Budując Petersburg zginęło sto tysięcy chłopów.

W scenie Pan senator widzimy stosunek zaborców do Polaków. Pani Rollisonowa, która przyszła prosić o łaskę dla swego syna została wyśmiana. Stara schorowana kobieta, która chciała aby skończyła się męka jej syna otrzymała tylko fałszywe informacje o tym że jej syn żyje i ma się dobrze a następnie Senator kazał ją aresztować.

Mickiewicz próbuje usprawiedliwić Rosjan tym że jest to naród jeszcze nieukształtowany, który nie ma historii, oraz w pełni oddany carowi. Słowo cara było równe słowu Boga a czasem nawet je przewyższało. We fragmencie Do przyjaciół Moskali tłumaczy że „Dziady” nie są potępieniem Rosji, ale władzy carskiej oraz osób które służyły carowi z własnej woli.

Polacy mimo iż są jednym narodem mieli różne poglądy na temat zaborców. Podczas gdy romantycy przelewali krew za ojczyznę arystokracja bawiła się na balach z wrogiem. Swoją postawą elita polska dawała jakby pozwolenie na to aby nasz kraj cierpiał niewolę. Gdy Młodzi wojownicy chcieli pisać o strasznych rzeczach, które czynili zaborcy arystokracja twierdziła, że Polak nie lubi takich tekstów. Myślę że taką postawę elity w pełni obrazują słowa Wysockiego, ponieważ tylko plugawe i zimne osoby dobrze bawią się z wrogiem podczas gdy ważą się losy ojczyzny.