Jacek Soplica - nowy typ bohatera romantycznego.

Rzeczpospolita szlachecka i oligarchia magnacka
Jacek Soplica - nowy typ bohatera romantycznego

Glówna postacia utworu jest Jacek Soplica, który cale swe zycie poswiecil walce o wolnosc ojczyzny. W mlodosci byl ulubiencem okolicznej szlachty, typowym warcholem i zabijaka. Bywal nawet zapraszany przez miejscowego magnata Stolnika Horeszke. Jacek byl potrzebny Horeszce, poniewaz mógl dowolnie manipulowac na sejmikach glosami okolicznej szlachty. Stolnik Horeszko mial córke Ewe, mlodzi szybko pokochali sie. Dumny magnat nie zgodzil sie oddac reki córki ubogiemu szlachcicowi - wolal unieszczesliwic oboje. Ewa zostala wkrótce wydana za bogatego kasztelana, z którym pojechala na zeslanie, pozostawiajac w kraju pod opieka Telimeny córke Zosie. Jacek zas ozenil sie z \"pierwsza napotkana po drodze kobieta\", która urodzila mu syna Tadeusza i w niedlugim czasie zmarla. Urazona ambicja Jacka Soplicy doprowadzila go do krwawej zemsty. Czesto blakal sie w poblizu zamku Horeszków, nie mogac pogodzic sie ze strata ukochanej. Pewnego razu byl wiec mimowolnym swiadkiem triumfalnego odpierania przez Horeszke ataku Moskali na zamek. Emocje spowodowane wyrzadzona przez Horeszke krzywda zwyciezyly. Jacek wymierzyl z pistoletu, a oddany strzal, niestety, okazal sie celny. To wydarzenie spowodowalo przelom w zyciu Jacka Soplicy, tym bardziej ze nieslusznie wzieto go za stronnika Moskali. Jacek wyjechal, udal sie do Legionów, byl kilkakrotnie ranny, az wreszcie w przebraniu ksiedza Robaka powrócil na Litwe ze specjalna misja - mial organizowac powstanie na Litwie, którego wybuch byl naznaczony na moment wkroczenia wojsk napoleonskich. Jacek z narazeniem zycia wedrowal od dworu do dworu, w karczmach wiejskich agitowal tez chlopów do powstania. Nawet wlasnemu synowi nie wyjawil kim jest, chociaz niejednokrotnie bardzo tego pragnal.

Jacek Soplica jest wzorem prawdziwego patrioty, który wszystko poswiecil w sluzbie ojczyznie, podobnie jak Konrad Wallenrod czy Konrad z \"Dziadów\". Mimo to zwyklo sie mówic o Soplicy, ze jest przykladem nowego typu bohatera w literaturze polskiej. Ta nowosc polegala przede wszystkim na tym, ze Jacek Soplica nie dzialal juz samotnie, tak jak jego wielcy poprzednicy, lecz poparcia dla swej idei niepodleglosciowej szukal wsród szerokich mas szlacheckich oraz wsród ludu. Ta przemiana polskiego bohatera romantycznego, obserwowana na przykladzie Soplicy, znamienna jest dla calego pokolenia polskich rewolucjonistów, którzy po klesce powstania listopadowego zrozumieli, jak wielkim bledem byla idea samotnej walki szlachty, która nie zdecydowala sie szukac poparcia i pomocy wsród polskiego ludu.

Soplica ma takze wiele cech charakterystycznych dla bohatera romantycznego, a wiec przezywa nieszczesliwa milosc, jest pelen wewnetrznego rozdarcia, przezywa konflikty, a przede wszystkim jest postacia dynamiczna, jego charakter ksztaltuje sie w trakcie trwania akcji utworu. Mickiewicz swiadomie podkresla, jak wielkie znaczenie w zyciu czlowieka odgrywa sluzba ojczyznie. Zarliwy patriotyzm i poswiecanie sie dla ojczyzny powoduje, ze przebaczamy Jackowi Soplicy wszystkie grzechy jego mlodosci, stawiamy go w rzedzie tych bohaterów literackich, którzy stanowia dla nas wzory osobowe.

Ostatecznie Jacek Soplica nie osiaga zamierzonego celu. Plany jego krzyzuje dawny sluga Horeszki Gerwazy, który poprzysiagl zemste na wszystkich Soplicach. Organizuje on przy pomocy mieszkanców zascianka - Dobrzynskich - zajazd na Soplicowo. W momencie, kiedy interweniuje wojsko carskie, zwasnione strony natychmiast sie godza w obliczu wspólnego wroga i zwracaja przeciwko Moskalom. To zostaje poczytane za bunt, uczestnicy walki musza uciekac za granice, aby powrócic z wojskami Napoleona. Sam Jacek Soplica zostaje ciezko ranny i umiera, uzyskawszy przedtem przebaczenie Gerwazego. Watek sporu o zamek miedzy Soplicami a przedstawicielem rodu Horeszków, Hrabia, zostal rozwiazany w sposób tradycyjny - zwasnione rody godza sie dzieki malzenstwu Zosi (córki Ewy Horeszkówny) z Tadeuszem (synem Jacka Soplicy). Epopeja konczy sie postepowym akcentem (chociaz nierzeczywistym). Tadeusz po odziedziczeniu majatku przeprowadza w swoich dobrach uwlaszczenie chlopów.