Ryż - należy do traw jednorocznych, w czasie wykształcania się i dojrzewania ziarna długość dnia nie powinna przekraczać 14 godzin. Jest drugim pod względem powierzchni upraw zbożem świata (ponad 21% ogólnej powierzchni zajętej pod uprawę zbóż). Jest główną rośliną żywieniową strefy zwrotnikowej i podzwrotnikowej. Wymaga dużych ilości wody, dlatego pola uprawne zalewa się wodą - najczęściej doprowadzoną w sposób sztuczny - obniżając jej poziom tylko na czas zbiorów. W gorącym klimacie (25-30ºC) możliwe jest uzyskanie nawet trzech zbiorów w ciągu roku. W klimacie zwrotnikowym i monsunowym można go zbierać 5 razy w ciągu 2 lat. uprawia się 2 odmiany: nizinny (mokry) - wysokie plony i górski (suchy).Ponad 50% światowej produkcji ryżu pochodzi z dwóch krajów - Chin (35%) i Indii (22%). Liczącymi się producentami są ponadto: Bangladesz, Indonezja, Tajlandia (główny eksporter ryżu), Wietnam. Główne rejony upraw ryżu znajdują się na Nizinie Chińskiej, w dolinie Jangcy, na nizinie Gangesu i w pasie przybrzeżnym krajów Azji Południowo-Wschodniej. Fakt, że najwięksi producenci ryżu są jednocześnie największymi konsumentami stał się impulsem dla rozwoju uprawy ryżu w USA (jeden z głównych eksporterów), Brazylii i we Włoszech. Wśród importerów ryżu można wymienić Japonię, Chiny i liczne kraje europejskie. Plony ryżu wykazują znaczne zróżnicowanie w skali światowej. Od 85,3dt/ha w Egipcie czy 63dt/ha w USA, do niespełna 18dt/ha w Kambodży. Zdecydowanie niższe plony uzyskiwane w krajach Azji Monsunowej - mimo wysokich nakładów pracy - to niewątpliwie efekt nadmiernej eksploatacji ziemi.
• Rejonu upraw: wschodnia oraz południowo-wschodnia i południowa Azja, basen Morza Śródziemnego, Nizina Zatokowa (Am. Pół.), południowy wschód Brazylii, północno-wschodnia Australia.
Produkcja ryżu 1997 1998 2000
Zbiory Plony q/ha Zbiory Plony q/ha Zbiory Plony q/ha
Mln. % Mln. % Mln. %
Świat 572 100 37,9 568 100 38,1 601 100
Chiny 197 34,5 62,8 199 35 190 31,8
Indie 122 21,3 28,4 124 21,9 134 22,4
Indonezja 51 8,9 45,2 46 8,1 51 8,5
Bangladesz 28 4,9 27,9 28 5 36 6
Wietnam 26 4,6 37,6 33 5,4
Kukurydza - jest trzecim, najbardziej liczącym się zbożem świata. Podobnie jak ryż ma wysokie wymagania cieplne,(co najmniej 140 dni w roku z temp. pow. 5ºC), nie toleruje jednak nadmiernie wysokich opadów. Najlepiej plonuje na żyznych glebach próchniczych. Mimo, że pochodzi ze strefy klimaty podzwrotnikowego, wyhodowano wiele odmian, które udają się również w klimacie umiarkowanym. Jest chyba najbardziej ekspansywnym ze wszystkich zbóż i znajduje rozmaite zastosowanie (pokarm dla ludzi, pasza dla zwierząt, surowiec przemysłowy). Głównym rejonem uprawy kukurydzy na świecie jest kontynent amerykański. W USA powierzchnia uprawy kukurydzy zajmuje 21% ogólnej powierzchni uprawy tego zboża na świecie. Uprawa koncentruje się na tzw. pasie kukurydzianym (corn belt), ciągnącym się przez stany: Iowa, Illinois, Indiana. Z USA pochodzi 41% światowej produkcji i ponad 60% światowego eksportu kukurydzy. Z liczących się producentów należy wymienić ponadto: Chiny (20,1%), Brazylię (5%), Meksyk i RPA. Znaczne ilości Kukurydzy, głównie jednak odmian paszowych uprawia się we Francji. Najwyższe plony uzyskuje się w USA (83dt/ha) i w krajach europejskich, najniższe - rzędu kilkunastu decyton z hektara, w krajach Azji Południowo-wschodniej. Kukurydza należy do traw jednorocznych, w stanie dzikim rośnie w Ameryce Środkowej, wymaga długiego okresu wegetacji (min. 200 dni), nie znosi przymrozków. Daje wyższe plony niż inne zboża.
• Rejony występowania: południe i zachód Europu, wschód i północ Ameryki Południowej, południowo, środkowa i wschodnia cz. Ameryki Północnej, południowo i wschodnia część Azji, południe i północ Afryki, południowo-wschodnia Afryka.
Produkcja kukurydzy 1997 1998 2000
Zbiory Plony q/ha Zbiory Plony q/ha Zbiory Plony q/ha
Mln. % Mln. % Mln. %
Świat 580 100 41,3 600 100 42,8 587 100
USA 237 40,8 46,9 246 41 253 42,9
Chiny 105 18,2 96,9 120 20 105 17,8
Brazylia 36 6,2 2,5 30 5 32 5,4
Meksyk 19 3,2 24,6 19 3,2
Francja 15 2,7 85,8 81,7 16 2,8
Przeczytaj podobne teksty
Opracowania powiązane z tekstem
Czas czytania: 3 minuty
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.