Polityka zagraniczna Piastów od 966-1138.

Tematem mojej pracy będzie charakterystyka i ocena stosunków zagranicznych państwa polskiego w latach 966- 1138 ze Związkiem Wieleckim, Rzeszą Niemiecką, Księstwem Czeskim, Królestwem Węgierskim, Księstwem Kijowskim, oraz Prusami.

Pierwsze wzmianki o państwie polskim, pochodzą z roku 966, z relacji kupca żydowskiego Ibrahima ibn-Jakuba. Polska była podówczas największym z państw słowiańskich (czeskiego, bułgarskiego obodrzyckiego).

Znajdowała się ona w Europie Środkowo Wschodniej. Początkowo obejmowało ono tylko tereny Małopolski. O pierwszych poczynaniach Mieszka I, pierwszego, historycznego władcy Polski wiemy niewiele, głównie z kronik sąsiadów.

W roku 966 Mieszko I bierze ślub z księżniczką czeską, Dobrawą. Małżeństwo to przypieczętowało długotrwały sojusz z Księstwem Czeskim. Pozwoliło ono Mieszkowi na skoncentrowaniu się, na osobie Ottona I, który sięgając do tradycji Karola Wielkiego koronował się w 962 roku na cesarza. Od tego momentu władcy Niemiec otwarcie rościli sobie pretensje do tronu polskiego. Mimo to, po przyjęciu chrztu, Mieszko zawarł z Ottonem porozumienie, które pozwoliło Polsce na swobodne działania nad dolną Odrą. Król Polski nazywany jest w tym dokumencie przyjacielem cesarza, co niewątpliwie świadczy o wysokiej pozycji jego państwa na arenie międzynarodowej.
Sytuację Mieszka komplikowały dodatkowo walki z plemiennym związkiem Wieletów. W 965 r. zginął w potyczce z nimi nieznany z imienia brat Mieszka.

W 967 r. wygnany z Niemiec saski graf Wichman sprzymierzywszy się z Wolinianami (broniącymi swej niezależności przed Mieszkiem) wtargnął do Polski. Doszło do krwawej bitwy, w której rycerstwo Wichmana zostało rozgromione. Kilka lat później stosunki z Niemcami popsuły się całkowicie i w 972 r. margrabia Hodo korzystając z nieobecności cesarza Ottona I ruszył na Polskę. W bitwie pod Cedynią, ze wszystkich nieprzyjacielskich oddziałów, ocalał tylko wódz wyprawy, a wojowie Mieszka zagarnęli bogate łupy. Wynik tej, jak i wcześniejszej bitwy świadczy o potędze militarnej Polski. Pomorze Zachodnie przeszło pod władanie Mieszka.
Ostatnie lata X wieku przyniosły ostateczne ukształtowanie się terytorium. Do Polski (pomimo poważnego sprzeciwu Czech) przyłączony został bogaty Śląsk, oraz Małopolska.

Po śmierci Dobrawy w roku 977 władca Polski ożenił się ponownie. Jego wybranką okazała się córka margrabiego Dytrycha- Oda. Podobno sam cesarz Otton II zabiegał o wydobycie jej z klasztoru. Świadczy to pochlebnie o wzroście potęgi niedawnego trybutariusza cesarskiego.
Nie są znane przyczyny zatargu pomiędzy państwem polskim, a Księstwem Czeskim, który wybuchł kilka lat później. Polacy wspierani przez Niemców starli się ze Czechami sprzymierzonymi ze Związkiem Lutyckim (wcześniejszym Związkiem Wieleckim). Bitwa zakończyła się triumfem Mieszka.

W roku 992 Mieszko umiera, władzę przejmuje (po usunięciu przyrodnich braci, oraz macochy Ody) jego syn Bolesław Chrobry. W 1000r. z pielgrzymką do grobu św. Wojciecha przybywa Otton III, wielki przyjaciel państwa polskiego. Zjazd gnieźnieński, bo o nim mowa miał wielkie znaczenie polityczne- cesarz założył Chrobremu diadem cesarski, co stało się punktem wyjścia do starań o oficjalną koronację w Rzymie. Niestety, nagła śmierć Ottona III oddaliła ten moment. W Cesarstwie Niemieckim zapanowała anarchia. Chrobry najeżdża, więc Milsko, Łużyce, oraz Miśnię i przyłącza je do Polski.

Tron niemiecki objął Henryk II Bawarski, zdecydowany wróg Słowian. Pragnął jednak, pozyskać zaufanie polskiego władcy, więc zaprosił go na zjazd do Merseburga. Chrobry opuszczając miasto został napadnięty przez rycerstwo niemieckie, co bardzo wziął sobie do serca i fakt ten wytyczył dalszą drogę stosunków z Niemcami.

Rozpoczęła się długotrwała wojna polsko-niemiecka, toczona z różnym szczęściem dla obydwu stron. Henryk, wykorzystywał do zmagań z Polakami pogańskich Wieletów. W roku 1018, został zmuszony do zawarcia z Chrobrym układu pokojowego (w Budziszynie), gdzie przyznano państwu polskiemu Milsko i Łużyce. W walce z Niemcami odniesione zostało zwycięstwo.
Teraz w strefie zainteresowań polskiego władcy, znalazły się Czechy. Wykorzystując panujące tam od kilku lat bezkrólewie, najeżdża Księstwo Czeskie i zajmuje Pragę w roku 1013. Był to szczyt terytorialnego rozwoju państwa. Jednakże Polska, która ponosiła „duży wysiłek” w walce z cesarstwem, nie była w stanie zespolić obu krajów. Już, w 1014 r. wybucha powstanie ludności, towarzyszą mu wieści o nadchodzących oddziałach niemieckich. Polska załoga zostaje zmuszona do odwrotu.

Przez długi czas państwo polskie łączyły z Rusią bardzo dobre stosunki. Dopiero w roku 1018 Bolesław Chrobry, chcąc zapewnić tron swojemu zięciowi, wykorzystując bezkrólewie, przekroczył wschodnią granicę kraju i zajął Kijów. Niestety, tak jak podczas okupacji Pragi, niezadowolona z obecności obcych wojsk, miejscowa ludność poczęła je napadać. W końcu Chrobry zarządził odwrót. W drodze powrotnej zajęto Przemyśl, oraz Grody Czerwieńskie. Po powrocie do kraju zrezygnował z popierania Świętopełka i począł utrzymywać przyjazne stosunki z Jarosławem, (któremu podczas okupacji Kijowa zgwałcił siostrę!). Syn Mieszka I wykazywał się dużym sprytem i inteligencją prowadząc tak zręczną politykę zagraniczną.

W kolejnych latach Bolesław Chrobry skupił się na wewnętrznym porządkowaniu państwa, które było bardzo „zmęczone” toczącymi się wojnami. Tuż przed śmiercią korzystając z anarchii panującej w Niemczech, wystąpił bezpośrednio do papieża o koronację. Doszło do niej w 1025 roku. W tym samym roku umiera. Na tron wstępuje Mieszko II.

Na Polskę uderza Jarosław (zajmuje Grody Czerwieńskie), oraz cesarz, który zagarnia Łużyce. Mieszko zostaje zmuszony do opuszczenia kraju. W roku 1038 najeżdża na Polskę Brzetysław i zapuszcza się aż do Gniezna i Poznania, w drodze powrotnej zajmuje Śląsk. Na osłabiony kraj napadają Pomorzanie i Prusowie. Na skutek braku monarchy z autorytetem łamane są wszystkie dotychczasowe sojusze i umowy. Następował rozpad państwa z wielkim trudem tworzonego przez Chrobrego.

Jednakże taka sytuacja nie była pomyślna dla cesarstwa i Rusi. Władcy tych krajów obawiali się wzrostu potęgi Czech i północno-zachodnich plemion słowiańskich, Ruś natomiast lękała się pogan. Cesarz Henryk III, oraz Jarosław udzielają poparcia Kazimierzowi Odnowicielowi, który z odziałem 500 zbrojnych próbuje na nowo zjednoczyć zrujnowany kraj. Równowaga w Europie Środkowo-Wschodniej została zachowana. Prowadzone zabiegi dyplomatyczne do Henryka III, by przyłączyć do Polski Śląsk, okazały się bezskuteczne, wobec czego Odnowiciel wyrusza samemu i odnosi zwycięstwo. Stosunki z Czechami ulegają znacznemu pogorszeniu. Problem Śląska rozwiązuje się ostatecznie w Kwedlinburgu, gdzie Śląsk zostaje ostatecznie przyznany Polsce. W 1058 roku umiera Kazimierz Odnowiciel.

Jego następcą został Bolesław Śmiały, który zaprzestaje płacenie Czechom trybutu ze Śląska i najeżdża na Morawy. Niestety, Księstwo Czeskie okazało się zbyt silnym przeciwnikiem dla odradzającego się państwa polskiego. Bolesław zmuszony został do zawarcia chwilowej ugody.
Śmiały wmieszał się w sprawę następstwa tronu w cesarstwie popierając Belę I. Przy poparciu Polaków Węgrzy uchronili swą niezawisłość od Niemiec. Od roku 1072 Polska nie płaci już trybutu cesarzowi. Koronacja, która odbyła się w 1076 roku w Gnieźnie była jego ostatnim sukcesem. Polska pogrąża się w anarchii. Na tron wstępuje Władysław Herman, bardzo nieudolny władca. Osłabiona polska nie była w stanie zapewnić sobie wpływów na Pomorzu, choć organizowano wyprawy w tym kierunku. Po śmierci Hermana i oślepieniu swego brata władzę przejął Bolesław Krzywousty. Kontynuował on politykę sojuszu z Rusią i Królestwem Węgierskim, a skierowaną przeciwko Księstwu Czeskiemu, oraz cesarstwu.
W roku 1109 miała miejsce wielka wyprawa niemiecka na Polskę (Henryk V poparł oślepionego Zbigniewa). Po licznych porażkach zmuszony został do wycofania się. Kraj obronił się tylko dzięki zgodnemu współdziałaniu rycerstwa z mieszkańcami grodów, oraz chłopami. Miało upłynąć jeszcze dużo czasu, gdy Polska odzyska dawną siłę militarną. Dużym osiągnięciem tego okresu było również przyłączenie Pomorza Zachodniego do Polski. W roku 1138umiera Krzywousty, jako Książe dzieląc kraj pomiędzy swych synów.