profil

Dowodzi się, że data urodzenia w olbrzymim stopniu determinuje los człowieka. Zinterpretuj sąd, odwołując się do sytuacji i postaw bohaterów literackich wybranych epok.

poleca 85% 188 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Johann Wolfgang Goethe

Data urodzenia ma decydujący wpływ na życie człowieka. Ludzie, którzy żyli w jednej epoce, mieli takie same problemy, co prowadziło do determinacji ich życia przez otoczenie. Pisząc o bohaterach literackich i ich dacie urodzenia jako moment przyjścia na świat powinienem chyba brać chwilę, w której zostali stworzeni przez autora i zaczęli żyć własnym życiem w świecie literackich doświadczeń czytelników. Oni często są nierozerwalnie połączeni z daną epoką, a pisarze niejednokrotnie powoływali ich do życia, aby pokazać wpływ wojen, rewolucji, obyczajów na psychikę, osobowość i biografię. Cechy wspólne wśród bohaterów literackich można zauważyć głównie w średniowieczu, romantyzmie, pozytywizmie, Młodej Polsce oraz w literaturze wojennej.

W średniowieczu dominowała asceza i dążenie ludzi do zbawienia wszelkimi sposobami. Taki był święty Aleksy. Urodził się w bogatym rodzie, był dzieckiem długo oczekiwanym i wyproszonym modlitwami do Boga. W dniu swego wesela pozostawił świeżo poślubioną małżonkę Famijanę i wyruszył w świat na tułaczkę, aby całkowicie poświęcić się Bogu. Rozdał wszystkie swoje kosztowności biedakom i sam przez wiele lat żebrał bod kościołem. Powrócił do swego rodzinnego miasta i przez szesnaście lat nierozpoznany pokutował pod schodami własnego domu. Znosił liczne niewygody i upokorzenia. W chwili jego śmierci miały miejsce cuda, takie jak samoistne bicie dzwonów czy uzdrawiająca woń ciała zmarłego. W jego dłoni znaleziono list, w którym przed śmiercią zapisał swoje dzieje. Przyjęta przez Aleksego postawa życiowa była wynikiem postulatów świętego Augustyna. Głosił on odrzucenie dóbr ziemskich i doskonalenie duszy w modlitwie i ignorowanie potrzeb ciała. Aleksy przyjmuje postawę bierną wobec świata, wybiera pustelniczą drogę do świętości, rezygnuje z małżeństwa i miłości rodziny.
Oprócz ascezy w średniowieczu dominował wzór rycerza, patrioty. Roland, wódz dwudziestu tysięcy żołnierzy tylnej armii, został zaatakowany przez czterysta tysięcy Saracenów. Roland mógł zatrąbić w czarodziejski róg, aby wezwać pomoc. Nie zrobił jednak tego, ponieważ uważał, że zhańbi swoje imię wzywając pomoc. Dopiero, gdy zauważył klęskę swoich wojsk, śmierć podwładnych i zwycięstwo Saracenów, zdecydował się zadąć w róg. Jednak za późno. Karol zwyciężył, lecz Roland umarł na wzgórzu z rękawicą wzniesioną ku Bogu, a twarzą w stronę Hiszpanii. Na wieść jego śmierci zmarła także jego narzeczona, Oda. Roland był szlachetny i odważny, pochodził z hrabiowskiego rodu, był wierny Bogu oraz swemu władcy, Karolowi. Jest pobożnym patriotą, walczy za wiarę i ojczyznę. Roland jest przykładem średniowiecznego rycerza, najważniejszy dla niego był Bóg oraz honor.

W romantyzmie jednostkę ludzką uważano za niezależną, samodzielną, a nie część społeczeństwa. Rozpowszechnił się kult indywidualizmu. Bohater romantyczny to niezwykła, wielka indywidualność. Te cechy były powodem jego samotności, a negatywny stosunek do świata rodził bunt. Jako samotny bohater romantyczny jest skazany na klęskę. Występuje przeciwko normom społecznym i obyczajowym i ponosi za to karę. „Giaur” to opowieść samotnym, tajemniczym młodzieńcu, który znalazł się w Grecji opanowanej przez Turków. Nikt nie zna jego imienia ani przeszłości. Imię Giaur nadali mu muzułmanie i oznacza ono innowiercę. Bohater z wzajemnością pokochał Leilę, niewolnicę z haremu Hassana, który wyróżniał ją, ponieważ była jego pierwszą żoną. Gdy Hassan zauważył zdradę ukarał żonę wrzucając ją w nocy związaną w worku do morza. Leila utonęła a Giaur oszalał. Szukał swojej ukochanej wszędzie. Gdy dowiedział się, co się stało, zebrał gromadę zbójników i napadł Hassana, który jechał po nową żonę. Giaur i Hassan walczyli w pojedynku i bohater dopełnił zemsty, lecz nie przyniosła mu ona ulgi. Zamknął się w klasztorze, któremu oddał cały majątek i w którym przeżył sześć lat. Zamknięty w sobie innowierca wyznał wszystko dopiero na ostatniej spowiedzi, nie mógł żyć dłużej w cierpieniu. Wciąż kochał Leilę, zabicie Hassana nie przywróciło jej życia, a myśl o jej cierpieniu w chwili śmierci wciąż prześladowała Giaura. Był on bohaterem samotnym wśród otoczenia muzułmanów. Zakochał się w żonie Hassana i cierpiał z tego powodu. Popełnij zbrodnię, za którą spotkała go kara, gdyż nie przywrócił on tym życia a ucierpiało tylko jego sumienie.

W romantyzmie występował także Werteryzm, postawa, dla której charakterystyczne jest uleganie uczuciom, bunt przeciw ogólnie przyjętym zasadom. Werter, młody, wrażliwy i uczciwy człowiek wyjechał na wieś, aby tam zaznać spokoju po nieudanych przygodach miłosnych w mieście. Poznał Lottę, słodką kobietę anioła. Zrodziło się uczucie w atmosferze kwiatów, prezentów, spotkań i rozmów na łonie natury. Niestety Lotta była już narzeczoną innego człowieka, Alberta. Werter ogromnie przeżywa swój ból. Po pożegnaniu pełen wewnętrznego rozdarcia popełnił samobójstwo.

W Młodej Polsce dominowała praca u podstaw, tzn. praca była podstawową wartością, szczególnie, gdy podczas tej pracy pomagano ubogim. Dominowała także praca organiczna, czyli współpraca z arystokracją, zakładanie spółek handlowych. Występowały także między innymi fascynacja nauką, postępem, techniką, chęć poszerzania swojej wiedzy, tolerancja wobec postaw innych ludzi a także umiejętność pomnażania majątku. Wszystkie te rzeczy łączył ze sobą Stanisław Wokulski. Urodził się on w ubogiej rodzinie szlacheckiej, lecz całe życie piął się w górę. Ciężko pracował w piwiarni Hopfera, aby móc się uczyć. Chciał zostać naukowcem, lecz zakochał się nieszczęśliwie w Izabeli. Wziął udział w powstaniu styczniowym, był zesłańcem, potem dzięki interesom, które prowadził na wojnie, powiększył majątek uzyskany dzięki małżeństwu z Małgorzatą Minclową, wdową po właścicielu sklepu. W czasie życia próbował pomóc uboższemu społeczeństwu, chciał przekształcić dzielnicę nędzarzy, Powiśle, w miejsce, gdzie znajdą pracę najubożsi mieszkańcy Warszawy. Założył spółkę handlową, prowadził interesy na dużą skalę. Wokulski przez całe życie walczył o to, aby wspiąć się jak najwyżej i pomóc przy tym innym, biedniejszym mieszkańcom swojego miasta.
Los bohatera zawsze jest zdeterminowany od daty urodzenia. Istnieje bowiem zależność między datą urodzenia bohatera a wydarzeniami i obowiązującymi wówczas zasadami. Jeżeli dany bohater urodził się w średniowieczu, to jego głównymi założeniami w życiu powinny być miłość do Boga oraz rycerskość. W romantyzmie natomiast każdy bohater miał za sobą nieszczęśliwą miłość oraz bunt przeciw obowiązującymi normami. Młoda Polska była epoką, w której dominowała praca na rzecz biedoty, dążenie do kariery oraz współpraca ze szlachtą. Jak widać istnieje duża zależność daty urodzenia człowieka od jego losu. Bohater, który nie podporządkowywał się obowiązującymi w latach jego życia normami był odrzucany przez społeczeństwo.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 6 minut