profil

Bóg

poleca 43% 7 głosów

Napisał „mój Bóg” ale przekreślił, bo przecież pomyślał
o tyle mój, ile jestem sobkiem
napisał „Bóg ludzkości” ale się ugryzł w język, bo przypomniał
sobie jeszcze aniołów i kamienie podobne w śniegu do królików
wreszcie napisał tylko „Bóg”. Nic więcej.
Jeszcze za dużo napisał.

(Jan Twardowski, Nic więcej)

dziękuję ci Panie, że stworzyłeś świat piękny i różny
a jeśli to twoje uwodzenie jestem uwiedziony na zawsze i bez wybaczenia

(Zbigniew Herbert, Modlitwa Pana Cogito – podróżnika)

W mitach greckich i rzymskich odnajdujemy obrazy wielu bogów, nieśmiertelnych, wiecznie młodych, ale poza tym (np. w swych słabościach) podobnych do ludzi (antropomorfizm). Bogowie pojawiają się też w tekstach literackich (np. Iliadzie, Odysei) jako postaci bezpośrednio ingerujące w losy bohaterów. Źródłem wielu wyobrażeń osobowego Boga jest oczywiście Biblia. To tam odnajdujemy zarówno obraz Boga Stwórcy, jak i miłosiernego ojca (przypowieść o synu marnotrawnym), prawodawcy (dekalog), jak i surowego sędziego (np. sceny ze Starego Testamentu, w których Bóg każe wrogów Izraela, choćby Egipcjan). Każde z tych oblicz jedynego, osobowego Boga – Boga żydów i chrześcijan – jest inne (wiele dzieli surowego sędziego od miłosiernego ojca) i niemal każde znajduje odbicie w tekstach kultury późniejszych epok.

poleca 40% 30 głosów

Bóg Stwórca

Obraz Boga stwarzającego świat znamy przede wszystkim z Biblii . Sześć dni pracy i siódmy dzień odpoczynku, stworzenie ziemi, roślin, zwierząt i człowieka oraz nadanie przez człowieka nazw tym istotom (a więc uczestnictwo w akcie stworzenia!) to chyba najważniejsze elementy przedstawionego w Biblii wydarzenia (wielokrotnie nawiążą do niego groteskowo współcześni twórcy, np. Konstanty Ildefons Gałczyński w Teatrzyku „Zielona Gęś” ). W renesansowym hymnie Jana Kochanowskiego Czego chcesz...

poleca 58% 7 głosów

Wizja franciszkańska

Innym radosnym obrazem Boga jest wizja franciszkańska, utrwalona choćby w Kwiatkach św. Franciszka z Asyżu (przetłumaczonych przez Leopolda Staffa). Eksponuje ona Boże miłosierdzie i jedność człowieka z wszelkim stworzeniem, zaleca postawę pokory i miłości. W tej wizji siostrą i bratem człowieka są zarówno powietrze, słońce, wiatr, księżyc, jak i... śmierć („Pochwalony bądź, Panie, przez siostrę naszą śmierć cielesną” – Pieśń słoneczna św. Franciszka ). Poglądy średniowiecznego świętego z...

poleca 100% 2 głosy

Cel niespokojnej drogi

Nie zawsze tylko dobrotliwy ojciec na obłoku, nie zawsze opiekun, który nie pozwala zginąć prawym i karze nieprzyjaciół sprawiedliwych. Nie zawsze nawet surowy sędzia. Bóg jawi się też w niektórych utworach literackich jako daleki cel drogi człowieka, do którego jednak wiodą kręte ścieżki pełne zła i straszliwych zasadzek. Bo cały świat doczesny jest w tych utworach taką jedną wielką przeszkodą w drodze do Boga. Tak jest zwłaszcza w Sonetach Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego, w których świat i...

poleca b/d

Surowy sędzia i władca

Surowsze oblicze ma Bóg z Hymnów Jana Kasprowicza. Apokaliptyczna wizja z Dies irae jest prawdziwie przerażająca: Bóg karze ludzkość. Człowiek i świat, przedstawiony poprzez tatrzańską przyrodę: bloki skalne, świerki i kosodrzewiny, ulegają zniszczeniu.

poleca 34% 3 głosy

Patron krwawych wojen

Bóg z Trylogii Sienkiewicza to istota, która pozwala na przelewanie krwi w imię wiary. Andrzej Kmicic z radością zabija wrogów bez wyrzutów sumienia, a nawet z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku – są oni bowiem nie tylko nieprzyjaciółmi Polski, ale i religii katolickiej. Bohater Potopu sądzi, że za te krwawe mordy czeka go jeszcze nagroda w niebie. Również oprawcy Azji Tuhaj-bejowicza – zdrajcy Rzeczypospolitej i być może wyznawcy islamu (udawał chrześcijanina) – z okrucieństwem...

poleca 20% 10 głosów

Bóg tolerancji i miłości

Przeciwieństwem Boga nietolerancyjnych chrześcijan, ukazanego w Pieśni o Rolandzie czy w Trylogii Sienkiewicza, jest Pan miłosierny, adresat Modlitwy Pana Cogito – podróżnika Zbigniewa Herberta. To Bóg, który stworzył „świat piękny i różny” – świat, w którym różnica jest źródłem szczęścia i radości, a nie niepokoju i zbrodni. To Bóg, do którego Pan Cogito – podróżnik modli się o rozumienie innych ludzi, innych języków, innego cierpienia. To Bóg absolutnej miłości, a zarazem Bóg...

poleca 34% 3 głosy

Wielki nieobecny

Bardzo ciekawe i sugestywne wizje Boga daje kultura współczesna. Jego usilne poszukiwanie i niekiedy podane w wątpliwość istnienie jest tematem wielu tekstów. Większość z nich zawiesza odpowiedź na pytanie o to, czy Bóg faktycznie ingerował w losy ludzi, objawił się (filmy Trzeci cud Agnieszki Holland, Ofiarowanie Andrieja Tarkowskiego), niektóre zawierają jedynie przeczucie Tajemnicy ( Trzy kolory czy Dekalog Krzysztofa Kieślowskiego). Inne są dramatycznym bądź ironicznym wołaniem...

poleca 29% 14 głosów

Bunt przeciwko Bogu

W poezji Bolesława Leśmiana odnajdziemy natomiast rysy niesłychanie oryginalne– buntu przeciwko Stwórcy. To bunt przeciwko śmierci materii, niedoskonałości świata, złu świata, obrzydliwości śmierci. Poeta mnoży pośrednie byty, które funkcjonują na granicy różnych światów, eksponuje elementy rozkładu. Niekiedy odważa się nawet mówić o niecałkowitym zmartwychwstaniu czy śmierci Boga: I gdy tak mówi – nicość właśnie Kłami połyska – zła i szczera – I jeszcze jedna gwiazda gaśnie – I jeszcze...

Podoba się? Tak Nie
Więcej informacji: