Wpływ reklam na różne grupy wiekowe

Reklamy są nieodłączną częścią życia codziennego. Nie sposób się przed nimi uchronić, ponieważ pojawiają się wszędzie- od spotów w telewizji aż po często widywane na ulicach miast billboardy. Napotykając w swojej codzienności środki reklamowe możemy je ignorować i myśleć, że nie mają one na nas wpływu. W rzeczywistości jednak każda reklama działa na nas w nawet najmniejszym stopniu, nawet jeśli tego nie zauważamy. Jak jednak działają reklamy na poszczególne grupy wiekowe? Omówię to zagadnienie w mojej pracy.

Warto zacząć od tego co określa się mianem reklamy. Jak mówią źródła, reklama jest to przekaz mający na celu promocję sprzedaży lub innej formy korzystania z usług i towarów. Innymi słowy- reklama ma zachęcić najczęściej do zakupu danego towaru poprzez przedstawienie go w przystępny sposób i zaprezentowanie jego zalet. Warto wspomnieć też o ogólnym działaniu wielu reklamodawców, takim jak na przykład stosowanie jednego schematu kolorów w swoich reklamach. Odpowiednie łączenie marki z barwą powoduje, że konsument widząc dany kolor automatycznie kojarzy z nim dany produkt. Jednym z przykładów takiej strategii może być reklama dobrze znanego leku przeciwbólowego- Ibupromu. Jego opakowanie ma kolor fioletowy, a aktorzy występujący w reklamach tego produktu często ubrani są w o zbliżone, a nawet identyczne kolory. To tylko jeden z wielu sposobów reklamodawców na to by ich spoty zapadały w pamięć odbiorcom, ale kolejne z nich przedstawię w parze z efektami jakie wywierają na dane grupy wiekowe.

Jedną z grup, na które reklamy mają największy wpływ, są małe dzieci. Często zajmowane są one przez rodziców bajkami w telewizji, dzięki czemu tamci mają chwilę czasu dla siebie. Podczas oglądania danego programu dziecko oczywiście natknie się na wiele reklam, a niektóre z nich zapadną mu w pamięć przez ich kolorową oprawę graficzną. Jako że dzieci na tym poziomie rozwoju nie mają jeszcze zdolności odróżniania czy coś co widzą w telewizji jest im potrzebne, sprawiają potem problem rodzicom, np. widząc na półce w sklepie zabawkę lub produkt, który pojawił się w jednej z reklam mogą zacząć namawiać rodziców na jego zakup. Wiele takich scenariuszy kończy się odmową ze strony rodziców, a co za tym idzie- niezadowolenie dziecka. Często zdarza się, że w takich sytuacjach dzieci zaczynają płakać lub krzyczeć na cały sklep, aż rodzic nie zgodzi się kupić im pożądanego produktu. Taki efekt nie jest jednak najgorszy, ponieważ w większości przypadków nie zagraża on zdrowiu lub życiu dziecka. Gorzej, jeśli podopieczny zobaczy przykładowo reklamę kolorowych kapsułek do prania, a potem spróbuje dostać się do nich. Jeżeli mu się to uda, może skończyć się to spożyciem takiego środka chemicznego i wizytą w szpitalu.

Inną znacznie narażoną grupą wiekową są seniorzy. Nie są oni aż tak bezmyślni jak dzieci, ale jednak z wiekiem zanika wiele “instynktów”, które mogą pomóc w ocenie czy coś jest prawdą czy nie. W 2014 roku zostało przeprowadzone badanie na mieszkańcach Trójmiasta: “Stwierdzono różnice w odpowiedziach młodych (18–25 lat) i starszych (60+) konsumentów. Ci pierwsi zdecydowanie bardziej negatywnie odnoszą się do reklam, natomiast seniorzy chętniej je oglądają i mają większe zaufanie do reklamowanych produktów”1. Jak widać na podanym przykładzie, faktem jest, że reklamy łatwiej zdobywają zaufanie seniorów. Dodatkowo może to potwierdzić przykład z mojego własnego doświadczenia. Często zdarzało się, że babcia lub dziadek wracając ze sklepu przynosili ze sobą kilka niepotrzebnych produktów, tłumacząc się potem, że widzieli je w reklamie i chcieli przetestować. Nie ma w tym nic złego, dopóki takie zachowanie nie wymknie się spod kontroli. Nagminne kupowanie reklamowanych produktów, których się tak naprawdę nie potrzebuje prowadzi do zakupoholizmu i braku opanowania w wydawaniu pieniędzy.

Ostatnia kwestia, którą chciałabym poruszyć, to wpływ reklam na nastolatków i dorosłych. Moim zdaniem te dwie grupy najmniej przejmują się reklamami i nie mają one aż takiego oddziaływania jak w przypadku dwóch pozostałych omówionych przeze mnie. Jednakże mniejszy wpływ nie oznacza zerowego- jak wspomniałam na początku, niemożliwa jest ucieczka od reklam, ponieważ zawsze zostawią one jakiś ślad w naszej podświadomości. Zapytałam kilku moich znajomych oraz członków rodziny, jak myślą, że wpływają na nich reklamy. Wielu z nich odpowiedziało, że ignorują je i nie zwracają uwagi na to, czy widzieli w reklamie kupowany przez siebie produkt. Otrzymałam jednak również bardzo trafną uwagę od jednej z osób: “Nawet jeśli nie oglądam reklam w telewizji, to nadal istnieje radio albo internet. Kiedy potrzebuję jakiegoś produktu to instynktownie sięgam po niego, bo został gdzieś z tyłu głowy po tym jak słyszałem jego reklamę”. Osobiście także zauważyłam, że zdecydowanie częściej sięga się po produkty z reklam, bo “jeśli pokazują w telewizji to musi być dobre”. Z jednej strony takie podejście ma sens, jednocześnie jednak może być zagrożeniem dla mniejszych, rodzinnych firm, które tylu reklam nie mają.

Swoją pracę chciałabym zakończyć subiektywną opinią. Pomimo wielu negatywnych efektów wpływu reklam na nasze życie codzienne, istnieją też pozytywy. Myślę jednak, że jest to kwestia indywidualna, ponieważ to, co dla jednego jest plusem, inny może odebrać jako coś złego. Osobiście uważam, że nie da się określić, czy reklamy działają dobrze czy źle. Najważniejsze to zachować chłodny umysł i nie wierzyć we wszystko, co widzi się w telewizji lub internecie. Takie postępowanie może uratować nas przed negatywnymi skutkami działania reklam.