profil

I wojna światowa - skutki

poleca 85% 227 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

 11 listopada o godzinie 11.00 wszedł w życie traktat z Compiegne, który formalnie kończył I wojnę światową. W czerwcu następnego roku traktat wersalski ostatecznie rozpoczął erę pokoju przynajmniej na 20 lat. Eksperci od gospodarki w tamtych czasach nie widzieli niczego podobnego. Zadłużenie wszystkich krajów walczących  (poza USA) wzrosło niesamowicie. Największe długi mieli Niemcy, którzy musieli płacić aliantom kontrybucje (pieniężną karę za porażkę). Z kolei Francja i Wlk. Brytania kontrybucjami spłacała długi w Ameryce, a Amerykanie udzielali pożyczek Niemcom. Koło się zamykało. Do tego dochodzi inflacja, czyli spadek wartości pieniądza oraz wzrost cen. Chyba jedynym pozytywnym skutkiem gospodarczym był wzrost produktu krajowego w niektórych krajach. Najbardziej wojnę po żołnierzach odczuła ludność cywilna, zwłaszcza na okupowanych terenach. Warunki tam były ciężkie, gdyż okupant przywłaszczał sobie wszystko co mogło mu się przydać. Wielu zdołało uciec, ale większość nie wróciła już do domów. We Francji wydzielano nawet strefy najbardziej zniszczone i zanieczyszczone, w których nie można było się osiedlać. Niektóre miejscowości zniknęły na zawsze z map.  Wielu mężczyzn wysłano na front. Brakowało siły roboczej, więc do pracy zmobilizowano kobiety. Do tej pory były nauczycielkami lub pokojówkami, ale kiedy zaczęła się wojna zaczęły pracować w fabrykach, co było wtedy nie do pomyślenia. To wkrótce spowodowało przyznanie im praw wyborczych w wielu krajach. Wzrosły podatki oraz zabierano mężczyzn do wojska co powodowało niechęć ludności do wojny. Objawiało się to strajkami i demonstracjami pokojowymi. Liczbę zmobilizowanych łącznie w krajach ententy ocenia się na 42 189 000 ludzi, a w państwach centralnych 22 850 000. Straty(czyli polegli, ranni, zaginieni i jeńcy ) były olbrzymie - 22 000 000 żołnierzy ententy i 15,5 mln państw centralnych. To daje średnio 13,5% umieralności we wszystkich armiach. Te liczby były wówczas nie do pomyślenia. Łączne straty wynoszą 37 500 000 ludzi! Wielu żołnierzy zostało kalekami, a wojna odcisnęła na większości piętno, którego nie mogli się pozbyć do końca życia. Urazy psychiczne  były na porządku dziennym, odkryto wiele nowych schorzeń, których wcześniej nie znano. Ponadto w latach 1918-1919 na świecie wybuchła pandemia grypy zwanej hiszpanką, która zabiła od 50 do 100 mln ludzi. Największe zmiany zaszły jednak w polityce. Upadły 4 wielkie imperia: Niemcy, Austro-Węgry, Rosja i Imperium Osmańskie. Niemcy pozostały na mapie świata, ale bardzo okrojone. Utraciły na rzecz Francji Alzację i Lotaryngię. Liga Narodów kontrolowała okręg Saary oraz lewy brzeg Renu wraz z Kolonią, Moguncją i Koblencją. Belgia uzyskała okręgi: Eupen-et-Malmédy oraz Moresnet. Duńczycy odzyskali północny Szlezwik, a Litwa zdobyła Kłajpedę. Polska zagarnęła dla siebie 1/3 Górnego Śląska, Wielkopolskę, część Pomorza i niewielkie obszary na Mazurach. Ostatnim ciosem była utrata Gdańska, który stał się wolnym miastem. Ponadto Niemcy utraciły wszystkie kolonie.
Qingdao i przylądek Jiaozhou uzyskała Japonia, Niemiecka Afryka Zachodnia została podzielona między Wlk. Brytanię, Belgię i Portugalię, Tanzanię zagarnęła Anglia, Togo i Kamerun podzielono między Francję i Wlk. Brytanię. Nową Gwineę Niemiecką i Samoa Niemieckie rozdzielono między Japonię, Australię i Nową Zelandię. Austro-Węgry wobec dążeń niepodległościowych różnych narodów i zmęczenia wojną rozpadły się. Powstały dwa nowe państwa: Austria i Węgry, które uznano za spadkobierców monarchii Habsburgów. Poza tym odrodziło się państwo czeskie pod nazwą Czechosłowacja, a Polska odzyskała Galicję. Rumunia przejęła Siedmiogród od Węgrzech, potrajając swoją powierzchnię. Na południu powstało Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców, które przekształciło się później w Jugosławię. Na jej rzecz Austriacy utracili Bośnię, północną Serbię, Dalmację, Chorwację, Słowenię, a do państwa włączyła się cała Serbia z Macedonią i Czarnogórą. Włochy uzyskały jedynie południowy Tyrol, Triest i Istrię. W Rosji rewolucja wybuchła już w 1917 roku, a jej udział w wojnie zakończył się w marcu 1918 roku. Rosja poniosła znaczne straty. Niepodległość uzyskała Finlandia oraz Litwa, Łotwa i Estonia. Ponadto odradzająca się Polska zabrała Królestwo Polskie i zachodnią Ukrainę oraz Białoruś. Poza tym Rosja utraciła Besarabię na rzecz Rumunii. Na Kaukazie na krótko powstały Gruzja, Armenia i Azerbejdżan. Rosja, która przekształciła się w Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, utraciła swój prestiż i poważanie, ale zdołała się nie rozpaść całkowicie.  Imperium Osmańskie również upadło. W Arabii i Jordanii powstały państwa arabskie, Palestynę i Irak przejęła Wielka Brytania, a Francja Syrię i Liban. Pozostała część przekształciła się w świeckie państwo tureckie. Bułgaria najlepiej sobie poradziła ze wszystkich pokonanych państw. Utraciła jedynie dostęp do Morza Egejskiego. Wiele narodów wyzwoliło się z pod obcego panowania po wielu latach. Zostały one wymienione powyżej. Nawet Irlandia uzależniła się od Wielkiej Brytanii.   Poza tym utworzono organizację zwaną Ligą Narodów, która miała strzec porządku międzynarodowego. Nie spełniła swojego zadania i w 1946 zastąpiła ją Organizacja Narodów Zjednoczonych. W wielu krajach rozwinęły się takie nurty polityczne jak faszyzm, komunizm i nazizm I wojna światowa miała wiele skutków, ale najważniejszym była II wojna światowa, która rozpoczęła się 20 lat po podpisaniu traktatu wersalskiego.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 4 minuty

Typ pracy
Historia powszechna
Historia Polski