profil

Francja w latach 1815-1871

poleca 85% 777 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze
Kongres Wiedeński Wiosna Ludów

Francja w latach 1815 -1871 zmieniła formę rządów od monarchii konstytucyjnej w roku 1815 i 1852, przez Republikę w roku 1848 i IX 1870 do monarchii parlamentarnej w roku 1878. Cezurą początkową mojej pracy będzie akt końcowy kongresu wiedeńskiego z dnia 9VI 1915, a końcową podpisanie zawieszenia broni w wojnie francusko – pruskiej w 1871. Ramy terytorialne pracy obejmować będą w latach 1815- 1848 Kr. Francji, II Republika 1848 -1852, II Ces. Francuzów 1852 -1870, III Republika od 4 IX 1870, Kr. Prus, Związek Północno- Niemiecki, II Rzesza Niemiecka. Głównymi częściami składowymi mojej pracy będą: okres restauracji we Francji, Wiosna Ludów we Francji, II Cesarstwo we Francji, polityka zagraniczna Cesarza Napoleona III oparta na mocarstwowych tradycjach Francji i dążenie Bismarka do wojny z Francją, która była przeciwna zjednoczeniu Niemiec i miała wpływy w katolickich państwach południowo- niemieckich, wojna francusko – pruska w latach 1870- 1871.W swojej pracy postaram się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego wiek XIX przesądził o republikańskiej formie rządów we Francji.
W 1814 roku zgodnie z przyjętą na Kongresie Wiedeńskim zasadą (powrót do stanu z przed 1789) do Francji powrócił Ludwik XVIII. W tym samym roku wydał Kartę Konstytucyjną. We Francji miał istnieć dwuizbowy parlament złożony z Izby Parów, skład, której ustalał król i Izby Deputowanych pochodzącej z wyborów. Rząd mianowany przez króla mógł być odwoływany przez Izbę Deputowanych, natomiast król mógł tą Izbę rozwiązać. Utrzymano kodeks Napoleona i obywatele pozostali równi wobec prawa. Kompromis ten nie zadowolił jednak powracających z emigracji rojalistów, którzy dążyli do pełnego przywrócenia porządku przedrewolucyjnego i odzyskania w całości swoich majątków. Tworzyli oni grupę ultrasów, której przewodził brat króla, Karol. Po objęciu tronu przez Karola X w 1824 roku umocniło się ugrupowanie ultrasów. Król rozwiązał Izbę Deputowanych 2 VII 1830 roku wydał ordonanse, czyli dekrety królewskie, które m.in. zapowiadały ograniczenie prawa wyborczego. Ludność Paryża odpowiedziała budowaniem barykad. Wojsko wycofało się z miasta, a sam Karol X abdykował. Te 3 dni, czyli 27-29 VII 1830 roku nazwano rewolucją lipcową. Zwycięska grupa umiarkowanych rojalistów, aby zapobiec rozszerzenia rewolucji ofiarowała tron Ludwikowi Filipowi z orleańskiej linii Burbonów. Ludwik Filip przyjął tytuł „Króla Francuzów z łaski bożej i woli narodu”. Wysoki cenzus majątkowy dawał prawo wyborczego Izby Deputowanych utworzonej w 1814 roku na mocy Karty Konstytucyjnej ok. 100 tys. obywateli z ówczesnej 30 milionowej ludności Francji. W 1830 roku prawo wyborcze objęło już ok. 170 tys. osób. Na stałe zagwarantowano wolność prasy. Zmieniło się zaplecze społeczne elity rządzącej. Do władzy doszli bankierzy, przemysłowcy, adwokaci, którzy przejęli władze z rąk arystokracji rodowej. Sam Król Francuzów przechadzający się po ulicach Paryża, niczym nie przypominał swojego poprzednika Karola X. W warstwie symbolicznej skończyła się restauracja, przywrócono trójkolorowy sztandar w miejsce białej flagi Burbonów.
Wydarzenia w Paryżu były odpowiedzią na postanowienia kongresu, walką z jego porządkiem. Rewolucja lipcowa przyczyniła się również do ożywienia ruchów wolnościowych w Europie m.in. w Belgii.
Francja wkroczyła w okres Wiosny Ludów jako monarchia konstytucyjna, rządzona od 1830 roku przez Ludwika Filipa Burbona. W tym czasie istniała zróżnicowana opozycja, która po fali bankructw i głodu, będących następstwem kryzysu w rolnictwie, zaczęła organizować bankiety, czyli masowe zgromadzenia. Wydany przez władze Paryża, zakaz zorganizowania jednego z nich doprowadził do manifestacji. W całym Paryżu zaczęto budować barykady, a wojsko wezwane do stłumienia zamieszek odmówiło strzelanie do ludności. To wszystko doprowadziło do abdykacji Ludwika Filipa 24 II 1848 roku, a wcześniej powołany Rząd Tymczasowy ogłosił Francje republiką- drugą już w dziejach Francji. Rząd Tymczasowy potwierdził m.in. wolność prasy i zgromadzeń oraz powszechne wybory do zgromadzenia, które odbyły się z udziałem całej dorosłej, męskiej ludności Francji. Wybory te przyniosły zwycięstwo umiarkowanym republikanom- Partii Porządku. Zgromadzenie przyjęło nazwę konstytuanty, gdyż jego głównym celem miało być uchwalenie konstytucji republiki. Uchwalona konstytucja była konstytucją republikańską o charakterze prezydenckim. W przeprowadzonych w 1848 roku wyborach wygrał książę Ludwik Napoleon Bonaparte, bratanek Napoleona I. W 1849 roku zostało wybrane Zgromadzenie Prawodawcze, w którym większość miała Partia Porządku. Zgromadzenie uchwalało coraz to nowsze ustawy uszczuplające demokrację polityczną, do prawa wyborczego wprowadzono cenzus stałego zamieszkania, (co znacznie zmniejszyło ilość wyborców), ogłoszono zakaz strajków oraz ograniczono wolność prasy. Kiedy kadencja Ludwika Napoleona Bonapartego zbliżała się ku końcowi, prezydent zdecydował się na zamach stanu 2 XII 1851 roku. Z pomocą wiernych sobie oddziałów, aresztował posłów oraz rozwiązał parlament. W zorganizowanym w 1852 roku plebiscycie większość ludności opowiedziała się za przedłużeniem kadencji prezydenta, a w następnym plebiscycie za przywróceniem cesarstwa.
Struktura Cesarstwa rządzonego przez cesarz, zatwierdzonego w powszechnym głosowaniu stała się zapowiedzią czasów, w których procedury demokratyczne miały być wykorzystane do utworzenia dyktatur.
Od 1852 roku Francja była Cesarstwem o formie rządów monarchii konstytucyjnej. 14 I 1852 roku ogłoszono konstytucje wzorowaną na napoleońskiej, która dawała ogromną władzę prezydentowi. Wybierany na 10 lat, miał być odpowiedzialny tylko przed narodem. Cesarz mianował i odwoływał ministrów oraz miał inicjatywę ustawodawczą. Władza prawodawcza miała się składać z trzech izb: mianowanej przez prezydenta Rady Stanu, opracowującej projekty praw; wybieranego Ciała Prawodawczego o władzy dość ograniczonej i mianowanego senatu, który miał czuwać nad zgodnością praw z konstytucją. W następnym plebiscycie większość ludności opowiedziała się za przywróceniem cesarstwa. Tak, więc we Francji powstało II cesarstwo. W 1870 roku wprowadzono zasadę, że ministrowie są odpowiedzialni przed parlamentem. Tak, więc u kresu swego istnienia II Cesarstwo stało się cesarstwem parlamentarnym.
Po raz drugi w dziejach tego państwa Francja została Cesarstwem.
Po zakończeniu bitwy prusko-austriackiej pod Sadową z 1866 roku, kiedy to monarchia Habsburgów wycofała się ze spraw niemieckich, niemieckich na czele Niemiec stanęło Królestwo Prus, jedyną siłą hamującą zjednoczenie była Francja. Kanclerz Prus Otto von Bismarck w swojej polityce dążył do osamotnienia i sprowokowania do wypowiedzenia wojny Prusom, a następnie pokonania militarnego II Cesarstwa. Pretekstem do wojny stała się kwestia obsadzenia tronu Hiszpanii. Następcom tronu miał zostać daleki Krewny króla Prus, na co Francja nie chciała się zgodzić. Król Prus Wilhelm I zdecydował się na wycofanie kandydatury Leopolda Hohenzollerna, ale nie zagwarantował, że w przyszłości nie zezwoli na taką sytuację. O swojej decyzji powiadomił w tzw. „depeszy emskiej”, do Bismarka, który przeredagował jej treść w sposób obraźliwy dla Cesarza Napoleona III i opublikował w prasie. W wyniku, czego Francja wypowiedział wojnę Prusom. W dniach 1,2 IX 1870 roku doszło do bitwy pod Sedanem, w której armia francuska poniosła klęskę, a sam Napoleon II oddał się do niewoli. Francja została ogłoszona Republiką 4 IX 1870 roku, II Cesarstwo przestało istnieć.
Kres II Cesarstwu przyniosło przejęcie kontroli nad procesem zjednoczenia Niemiec przez Królestwo Prus oraz możliwość przejęcia władzy przez tą dynastię w Hiszpanii.
O republikańskiej formie rządów we Francji przesądziła jej mocarstwowa tradycja przypadająca na wiek XIX, wyrażała się ona w dążeniach narodu do władzy po przez np. powszechne wybory.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 6 minut

Podobne tematy