Problematyka etyczna "Ballad.." i II części "Dziadów" Adama Mickiewicza.

Świat bohaterów Ballad i Romansów oraz II cz. Dziadów oparty jest na tych samych zasadach etycznych. W jednej z najbardziej znanych ballad pt. „Romantyczność" jasno i bezpośrednio wyłożył swój program światopoglądowy: „Miej serce i patrzaj w serce!" Słowa te wypowiada narrator utworu, który jest jednocześnie jego bohaterem. Broni on wiejskiej dziewczyny - Karusi przed Starcem, który reprezentuje -„szkiełko i oko" - mądrość zdobytą z książek i rozum. „Ballady” nie mieszczą się ani w konwencji sentymentalnej, dającej wyidealizowany wizerunek wsi, ani w konwencji realistycznej .Problematyka moralna zajmuje w nich główne miejsce. Motyw zdrady, niewierności często występuje w „Balladach”. W „Rybce” pan zapomina o dziewczynie, którą kochał i żeni się z księżną, zostaje za to zamieniony w głaz . Niekiedy sama chęć dokonania zdrady wystarcza, by zasłużyć na karę. Taką sytuację poeta opisuje w „Świteziance”. Na potępienia skazani są także ci, którzy nie odpowiadają na ludzką miłość. Miłość nadaje sens ludzkiej egzystencji, nie zasługują na zbawienie ci, którzy nigdy jej nie zaznali. Wątek ten jest kontynuowany w „Dziadach” . W II cz. autor odwołuje się do ludowego obrzędu ku czci przodków, na którym wywoływano dusze zmarłych. Obrzęd przypomina chrześcijańskie Zaduszki, ale jego pochodzenie nie jest chrześcijańskie . Przeświadczenie o przenikaniu się dwóch światów – ziemskiego i duchowego, leży u podstawa światopoglądu ludowego. A Mickiewicz chciał ukazać wiarę w obcowanie świata żywych i zmarłych oraz zasady moralne, iż nie ma zbrodni bez kary.