Wojna Północna

Piotr I zapragnął zdobyć dostęp do Morza Bałtyckiego, dlatego zawarł sojusz z Danią i Saksonią(władca August II Mocny, również władca Polski) przeciwko Szwecji. Celem tego sojuszu było odebranie terenów utraconych na rzecz Szwecji. Wojna rozpoczęła się atakiem sojuszników na zagarnięte przez Szwedów tereny. Młody król szwedzki Karol XII okazał się znakomitym wodzem, gdyż w bitwie pod Narwą ( 30.11.1700r.) zadał klęskę wojskom rosyjskim, a następnie wojskom saskim pod Dźwiną. Jego osiągnięcia zmobilizował go do próby podporządkowania sobie Polski i Saksonii . Najechał Rzeczpospolitą i zajął Warszawę oraz Kraków. Rozbił wojska saskie i zmusił Augusta II do rezygnacji z tronu polskiego. Wojska rosyjskie rozgromiły Szwedów i zdobył ujście Newy. Ostateczne starcie odbyło się pod Połtawą w 1709 r.
Szwedzi skapitulowali, a Rosja zdobyła dostęp do Bałtyku stając się europejską potęgą. Kiedy w 1762 roku rządy w Rosji przejęła caryca Katarzyna II Rosja była militarną jak i gospodarcza potęga w Europie i z powodzeniem mogła zabiegać o pierwszeństwo w Europie. Katarzyna kontynuując politykę swojego poprzednika zdobyła tereny położone nad Morzem Czarnym powiększając terytorium swojego państwa (szczególnie ziemie polskie, uczestnictwo w trzech rozbiorach polski)