Skarga Piotr

Pisarz-kaznodzieja, patriota zatroskany o losy narodu i państwa. Studiował w Akademii Krakowskiej. Po przyjęciu święceń kapłańskich został kaznodzieją. Szybko zyskał uznanie i rozgłos, piętnując innowierców. Przebywając na studiach w Rzymie, wstąpił do zakonu jezuitów, a po powrocie do kraju był nauczycielem w szkołach jezuickich. Potem objął stanowisko rektora w Akademii Wileńskiej, a na koniec, aż do śmierci, pełnił funkcję nadwornego kaznodziei króla Zygmunta III Wazy. Skarga zasłynął jako autor kazań patriotycznych (Kazania sejmowe, 1597), w których nawoływał do wzmocnienia władzy królewskiej, krytykował zachowanie polskiej szlachty, namawiał do działalności na rzecz kraju. Był wnikliwym obserwatorem życia społecznego i politycznego. Wartość jego słów docenili romantycy, którzy uznali go za proroka wieszczącego upadek Polski. Posługiwał się barwną polszczyzną, swoje przemowy urozmaicał opowieściami, cytatami z Biblii. Napisał także Żywoty świętych (1579), w których popularyzował kult ascezy, występował przeciwko protestantom. Jego postać zainspirowała Jana Matejkę, który namalował obraz Kazanie Piotra Skargi.