Wizerunki Maryjne w liryce średniowiecznej. Omów temat dokonując analizy i interpetacji "Bogurodzicy" i "Lamentu Świętokrzyskiego".

W okresie średniowiecza powstało wiele tekstów, które opisywały wizerunki maryjne. Przykładem może być "Bogurodzica" czy też "Lament Świętokrzyski". W obu prezentowanych utworach, pojawia się wspólny element. Wizerunek Maryi posiadającej różne cechy. Na początku warto zaznaczyć, iż są to dzieła literackie, w których wyrażany jest żal po stracie bliskiej osoby. Te dwa teksty różnią się, dlatego omówię je osobno.
"Bogurodzica" powstała w średniowieczu, na przełomie XII i XIV wieku. Jest zabytkową pieśnią religijną i rycerską. Według informacji została ona spiana przez św. Wojciecha, jednak badacze odrzucają taką możliwość. Popularnośc i wymowa "Bogurodzicy" sprawiły, że uznano ją za pierwszy hymn Polski. Ta uroczysta i podniosła pieśń składa się z dwóch zwrotek. W pierwszej następuje apostrofa do Najświętszej Maryi Panny, a druga rozpoczyna się prośbą skierowną do Jezusa. "Bogurodzica" ma charakter meliczny - jest przeznaczona do śpiewania. Posiada rymy wewnętrzne, parzyste i gramatyczne. Maryja to osoba szczególna - wyróżniona przez Boga. To istota boska, a jednocześnie bliska ludziom. Jest pomocna i nie zostawia nikogo w potrzebie. Ukazana jest tutaj jako pośredniczka pomiędzy człowiekiem, a Bogiem. Jest adresatką modlitw. Chrystus, Bóg i Jan Chrzciciel tworzą z nią krąg, ku którym skierowane są modlitwy. Podmiot liryczny zwraca się bezpośrednio do Maryi. "Bogurodzica" to krótki wiersz religijny wzoroawny na utworach łacińskich, ale jest oryginalny. Sformułowana została w niej prośba o dostatnie życie na ziemi i po śmierci - łaska przebywania w raju. Sens całego tekstu zawarty jest w idei teocentryzmu.
Drugim utworem omawianym w pracy jest "Lament Świętokrzyski". Jest to tekst, który ukazuje ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa w Wielki Piątek. Zawarty jest w nim przede wszystkim żal Maryi po utracie syna. Na początku "Lamentu Świętokrzyskiego"pojawia się apostrofa Maryi do ludzi, aby wysłuchali jej próśb i żalu. Ukazuje, w jakiej sytuacji się znalazła. W dalszych fragmentach tekstu dowiadujemny się, że Maryja przeżywa cięzki chwile i najgorsze godziny w życiu. Jej serce krwawi na widok sierpienia jej jedynego i ukochanego syna - Jezusa Chrystusa. Prosi go, aby podzielił się z nią swoimi ranami, cierpieniem i smutkiem lecz niestety, Maryja nie jest nic w stanie zrobić. Ona chce dla Jezusa jak najlepiej - pragnie mu pomóc w każdej chwili jego cierpienia. Wyraża żal do Archanioła Gabriela, który nie spełnił danej obietnicy. W ostatnim fagmencie tekstu Maryja ostrzega inne matki przed tak smutnym wydarzeniem jakiego doznała. Wyznaje, iż był to jedyny syn i innego już mieć nie będzie. Utwór ten przedstawia wspomniany wcześniej żal Maryi dotyczący śmierci jej niewinnego syna - Jezusa Chrystusa.
W tekście przedstawiona jest jako matka kochająca, posiadająca ludzkie cechy. Jest cierpiąca i współczująca. Tekst zawiera cechy lamentu czyli utworu o charakterze żałobnym. Dotyczy on cierpienia i śmiercu Jezusa na krzyżu i jest określany mianem apokryfu.
Podsumowująca, oba teksty mówią o Maryi, lecz jej obraz różnia się. W "Bogurodzicy" jest pośredniczką między ludźmi, a Bogiem. Natomiast w "Lamencie Świętokrzyskim" jej obraz jest bardziej charakterystyczny dla wizerunku człowieka. Autor ukazuje ją jako kogoś cierpiącego po stracie najbliższej osoby. W obu tekstach mamy duzą ilośc środków stylistycznych, które mają za zadanie w "Lamencie Świętokrzyskim"podkreślić dramtycznośc utworu, natomiast w "Bogurodzicy" podkreślić wyjątkowość Maryi.