Książka Andrzeja Moczarskiego pt. „Początek” ukazuje Polaków wobec problemy holokaustu, który istniał podczas II wojny światowej. Głównym bohaterem powieści jest Paweł Kryński, którego poglądy stanowią odczucia samego autora.
Książka przdstawia losy Żydów podczas wojny, ich walke o przetrwanie. Jak wiadomo byli oni prześladowanie przez okupanta niemieckiego, który poprzez systematyczne egzekucje i strzelaniny dążył do wyniszczenia narodu żydowskiego. Głownym miejscem w którym znajdowali się prześladowani Żydzi było getto. Wielu ludzi próbowało wydostać się z getta, przechodząc na stronę aryjską.
W książce zostaje także poruszony temat stosunku Polaków do narodu żydowskiego i jego męczeństwa. Pomoc ofiarom holokaustu była surowo zabroniona, mimo to niektórzy Polacy pomagali Żydom, nie zważająć na konsekwencje. Przykładem może być tu np. Paweł Kryński, który pomaga swojemu przyjacielowi Heniowi Fichelbaumowi, ukrywającemu się po stronie aryjskiej przed bezwzględnym okupantem. Chłopak ten posiadał typowo żydowskie rysy co sprawiało, że był rozpoznawalny na ulicy i łatwo mogło go to zdradzić. Dzięki pomocy przyjaciela zamieszkuje na poddaszu u starszego człowieka, który zgadza się na przyjęcie Fichtelbauma, po wielu próbach i namowach Pawełka. Innym przykładem bezinteresownej pomocy prześladowanym w getcie może być pomoc Adama Kordy, wdowie Irmie Saidenman podejrzanej o żydowskie pochodzenie. To własnie dzięki niemu, uwczesna pani Gostomska została wypuszczona, mimo iż polcja miała dowody na jej niepolskie pochodzenie. W lekturze odnajdujemy, także wiele innych przykładów świadczących o przeciwstawianiu się Polaków holokaustowi, jest to np. pomoc sędziego Romnickiego siostrze Henia, Joasi w przeprowadzeniu jej na stronę aryjską, po której miała lepsze szanse na przyszłość.
Oprócz bochterów pozytywnych odnajdujemy także bohaterów negatywnych, dla których liczy się jedynie byt i własne życie. Tutaj najlepszym przykładem jest Bronek Blutman, który aby przeżyć zdradza swoich współtowarzyszy. Jego głownym zajęciem jest wydawanie swoich znajomych z młodszych lat Niemcow wypełniająć w ten sposób tzw. normę, która ma mu pozwolić przeżyć. W rezultacie jednak zostaje zabity. Podobnym bochaterem jest również Piękny Lolo, lubujący się w polowaniu na uciekinierów z gettai oddawaniu ich w łapy Niemców.
Niektórzy jednak wojne traktowali jako sposób na lepsze życie, na wzbogacenie jak np. Wiktor Suchowiak, który pomagał Żydom w przechodzeniu na stronę aryjską.
W Powieści A. Moczarskiego została poruszona kwestia stosunku Polaków do narodu żydowskiego podczas okupacji niemieckiej. Autor przedstawił zrówno bochaterów pozytywnych jak i bohaterów negatywnych. Przedstawiony wyżej teks świadczy jednaka tym iż Polacy nie zawsze pomagali Żydom, niekiedy nawet przyczyniali się pośrednio do ich śmierci wydając ichw ręce Niemców.