Średniowieczne ars moriendi jako kwintesencja światopoglądu epoki.

Pieśń o Rolandzie jest przykładem Chansons de geste. Przedstawia nam także doskonałą ars moriendi Opowiada ona o dzielnym rycerzu, hrabim Rolandzie. Jest on dowódcą tylnej straży króla Karola Wielkiego oraz jego siostrzeńcem. Charakteryzuje się swoją niezwykłą odwagą i męstwem. Brał udział w wielu wyprawach wojennych. Roland jest parenetycznym wzorcem rycerza.

Średniowieczny rycerz musiał być dobrym chrześcijaninem, oddanym Bogu, władcy, damie serca, a przede wszystkim ojczyźnie. Każdy dbał także o swoją sławę i honor. Jednak najważniejsze były odwaga i męstwo, którymi z pewnością odznacza się Roland. Dowodzi on oddziałowi zamykającemu armię Karola Wielkiego. Wraca do Hiszpanii, po rozejmie z Saracenami. Nie spodziewa się żadnego niebezpieczeństwa. Wróg jednak nie ma zamiaru poddać się tak łatwo i napada na niczego niespodziewające się tylne wojska. Oliwier, przyjaciel Rolanda, prosi go, by ten zadął w róg. Dowódca jednak odmawia, wierząc, że sam poradzi sobie z odparciem ataku. Armia cesarza była niedaleko, więc bardzo szybko otrzymaliby pomoc.

Po długiej i wyczerpującej walce, kiedy król Marsyl przybywa z nowymi oddziałami, Roland wie już, że nie ma szans wygrać. Za namową biskupa zadął w róg. Król słysząc to, cofa się i jedzie z pomocą tylnej straży. Hrabia doznaje jednak zbyt wielu ran. Mdleje, a gdy odzyskuje przytomność zauważa, że oprócz niego przeżył jedynie biskup, ale i on po chwili umiera od poniesionych ran. Roland czuje, że także zaraz wyzionie ducha. Ostatkiem sił zabija ocalałego Saracena, który próbuje odebrać mu miecz.

Stara się zniszczyć Durendala, ale jest w stanie tylko go wyszczerbić. Biegnie na wzgórze i kładzie się pod sosną, twarzą do ziemi. Pod sobą chowa miecz, aby nie dostał się w niepożądane ręce. Obraca twarz w stronę Hiszpanii i ofiarowuje bogu rękawicę. Płacze. Oznacza to, że jest wrażliwy, tęskni za krewnymi, ojczyzną. Aniołowie zabierają duszę hrabiego do raju. Scena ta jest podobna do śmierci Krzyżowej Jezusa. Jest to także doskonały przykład średniowiecznego ars moriendi.

Roland wiedział, że umrze. Był na to gotowy i przyjął to z godnością. Nie próbował uciekać ani zapobiegać nieuniknionemu. Duchowo się z tym zgodził. Umierał w sposób, który bardzo przypominał śmierć krzyżową Jezusa. Potwierdza to piękno jego śmierci.