Charakterystyka porównawcza Cześnika i Rejenta

W komedii Aleksandra Fredry pt. „Zemsta” wyróżniają się dwie główne postacie, między którymi toczy się spór. Są nimi szlachcice - Cześnik Maciej Raptusiewicz i Rejent Milczek, właściciele sąsiednich części zamku. Pierwszy jest prawnym opiekunem swojej bratanicy Klary, a drugi swego syna Wacława. Zubożały obecnie Cześnik dawniej kładł przed królem potrawy, był konfederatem barskim, z pokolenia saskich Sarmatów. Teraz stary kawaler, nosi się po szlachecku (biały żupan), jest wysoki i dobrze zbudowany. Rejent, szlachcic dorobkiewicz był pracownikiem sądownictwa, dawny palestrant, także prezentuje to samo pokolenie. W przeciwieństwie do sąsiada drobny i szczupły.

Są oni osobami o przeciwnym charakterze i usposobieniu, pełnymi przywar i wad.
Raptusiewicz, jak mówi jego nazwisko, jest typem człowieka gwałtownego, porywczego, skłonnego do gniewu. W chwili wzburzenia gotów jest chwycić za strzelbę i „strącić makówkę” znienawidzonego sąsiada.

W przeciwieństwie do niego Rejent, także świadczy o tym jego nazwisko, jest człowiekiem małomównym, opanowanym, skrytym, zamkniętym w sobie. Właściwie jest flegmatykiem, także w mowie, nigdy nie traci panowania nad sobą. Budzi jednak respekt mimo jego sposobu bycia i używania miłych wyrazów. Wydawałoby się, że jest pełny pokory i pobożności. Są to jednak pozory.

Jego sąsiad jest zupełnie innym typem. Szybki w mowie, często krzyczy, a gdy się go rozgniewa staje się nieobliczalny. Nie umie wyrazić swoich myśli wplatając zwykle w wypowiedź swoje powiedzenie „mocium panie”. Mimo to jego zdania są czasami krótkie i dobitne także dzięki umiejętnemu używaniu przysłów („siedzi jak lis w norze”), dlatego też nie można powiedzieć, że nie jest inteligentny. Jest despotyczny i pewny siebie, jednak nieśmiały wobec kobiet. Nie ma on jednak tyle sprytu co Rejent, który jest bardzo inteligentny, chytry jak lis i podstępny.

Mimo wielu cech przeciwnych są jednak też i takie, które ich łączą. Oboje są wytrwali, dążą wprost do celu. Nie kierują się szczęściem swoich podopiecznych, podporządkowują je swoim celom. Są przywiązani do majątku i chciwi. Wystarczy im drobna rzecz do sporu, są skłonni do kłótni. Każdy z nich ma swoje powiedzenie, którego często używa (Rejent – „Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba”).

Osobiście nie podoba mi się postać Cześnika. Jest on przedstawicielem tzw. „siły”, a nie „inteligencji” jak Milczek. Jego zachowanie oraz sposób bycia jest zupełnie sprzeczny z moim, dlatego też raczej na plus oceniam postać Rejenta. Jest on inteligentny, sprytny, przebiegły i opanowany. Nie jest porywczy i gwałtowny tak jak Raptusiewicz. Jednak także jest pełen złych cech jak np. obłuda, chciwość i samolubstwo.