Przegląd wybranych gatunków zwierząt żyjących w różnych środowiskach

OWADY:

Przedstawiciele owadów żyją we wszystkich- z wyjątkiem morskich głębin- środowiskach Ziemi. Dotychczas opisano ponad milion współcześnie żyjących gatunków, jednak entomolodzy szacują, że być może nawet dziesięć razy więcej czeka na odkrycie.
Owady, gromada zaliczana do typu stawonogów, obejmująca ok. 75% wszystkich opisanych dotychczas gatunków zwierząt, łącznie ok. 800 tys. gatunków. Owady charakteryzują się swoistą budową ciała, złożonego ze zróżnicowanej głowy, zaopatrzonej w jedną parę czułków i jedną lub więcej par oczu, tułowia, na którym znajdują się 3 pary odnóży oraz u gatunków uskrzydlonych skrzydła, i odwłok. Rozmiary ciała owadów wahają się od 0,1 mm do ponad 350 mm długości ciała. Układ oddechowy stanowią u owadów tchawki. Układ mięśniowy zbudowany jest z mięśni poprzecznie prążkowanych. Owady występują we wszystkich środowiskach na całej kuli ziemskiej. Pożywienie owadów stanowią wszelkie substancje organiczne. Owady są ważnym składnikiem pokarmowym licznych gatunków zwierząt, mają ogromne znaczenie w przyrodzie. Liczne gatunki są pożyteczne, inne są szkodnikami i pasożytami. Są także roznosicielami wielu chorób. Gromada owadów dzieli się na dwie podgromady: owady bezskrzydłe oraz owady uskrzydlone. Owady bezskrzydłe cechują się rozwojem osobniczym bez stadium przeobrażenia. Owady bezskrzydłe osiągają długość ciała od 2 mm do 40 mm, mają segmentowany odwłok, ciało ich pokryte jest miękkim oskórkiem. Podgromada owadów bezskrzydłych dzieli się na 4 rzędy: pierwogonki, skoczogonki, szczeciogonki oraz widłogonki. Do owadów uskrzydlonych należy większość przedstawicieli owadów. Prawie wszystkie owady uskrzydlone mają 2 pary skrzydeł, rozwój przebiega ze stadium przeobrażenia. Owady uskrzydlone osiągają długość ciała od 0,2 mm do 350 mm. W skład dominujących liczebnie owadów uskrzydlonych wchodzi ponad 20 rzędów, m.in. ważki, jętki, modliszki, wszoły, chrząszcze i motyle.
Żuk gnojak, to chrząszcz z rodziny żukowatych. Osiąga 16-27 mm długości. Spotykany częściej na odkrytych terenach niż w lasach (w lasach jest bardzo pospolity inny przedstawiciel żukowatych – żuk leśny. Żuk gnojak fruwa o zmierzchu. Nie formuje kul z nawozu, lecz kopie norki, które wypełnia kałem. Samiec pomaga samicy w pracy przy budowie norki. Bardzo często na spodniej stronie ciała żuków występują roztocza, które rozprzestrzeniają się za ich pośrednictwem.
Trzmiele mają ciało o krępej i masywnej budowie, pokryte gęstym owłosieniem. Osiągają do 28 mm. Ubarwienie brunatno czarne w poprzeczne żółte, pomarańczowe lub białe pasy. Zimują zapłodnione samice, które co roku wiosną zakładają nowe gniazdo w ziemi bądź na drzewie, budując komorę lęgową z wosku. Ze złożonych w komorze jaj wylęgają się larwy, z których rozwijają się robotnice. Zadaniem robotnic jest zbieranie nektaru i pyłku kwiatowego stanowiących pożywienie i materiał na budowę gniazda.
Robotnice składają także niezapłodnione jaja, z których rozwijają się samce. Część larw w okresie rozwoju otrzymuje większą ilość pożywienia, z nich rozwijają się samice zdolne do założenia własnego gniazda po przezimowaniu. Zapasy żywności przechowywane są często w pustych kokonach, z których rozwinęły się owady dorosłe. Dzięki wyjątkowo długim narządom gębowym trzmiele mogą zbierać pożywienie z niektórych kwiatów (zapylając je równocześnie), niedostępnych dla większości pszczołowatych np. z koniczyny.
Spośród kilkuset gatunków trzmieli w Polsce żyje ok. 30, najbardziej znanymi krajowymi przedstawicielami są m.in. trzmiel ziemny o białym końcu odwłoka, gnieżdżący się w ziemi, często w norach gryzoni, oraz trzmiel kamiennik, zakładający gniazda pod kamieniami lub w ziemi. W Polsce wszystkie gatunki trzmieli objęte są całkowitą ochroną gatunkową.
PAJĄKI:
Pająki to stawonogi z rzędu zaliczanego do gromady pajęczaków. Posiadają wyraźnie wyodrębniony głowotułów i odwłok, połączone ze sobą pierwszym segmentem odwłoka, tzw. łącznikiem. Wszystkie pająki posiadają jad wydzielany przez gruczoł jadowy umieszczony w głowotułowiu. Ujście gruczołu jadowego mieści się w pazurkach stanowiących zakończenie szczękoczułków. Nogogłaszczki pająków są pięcioczłonowe, na ostatnim członie u samców znajduje się narząd kopulacyjny o złożonej budowie. Pająki nie przeobrażają się, wzrost następuje w toku kolejnych wylinek. Cechą charakterystyczną pająków są kądziołki przędne, wydzielające substancję krzepnącą w zetknięciu z powietrzem, służącą do budowy pajęczyny, a także warstwy ochronnej (kokonu), gniazda, kryjówki - niektóre gatunki pająków używają nici pajęczyny do przemieszczania się (babie lato).
Pająki prowadzą drapieżny tryb życia, polują głównie na owady. Najwięksi przedstawiciele pająków atakują również drobne kręgowce. Ze względu na sposób polowania wyróżnia się pająki: sieciowe, czatujące, biegające i skaczące. W Polsce występuje ok. 720 gatunków pająków spośród ok. 30 tys., rozprzestrzenionych na całej kuli ziemskiej.
Na terenie Polski nie ma gatunków groźnych dla człowieka, jad niektórych może wywołać jedynie zaczerwienienie lub obrzęk. Do gatunków niebezpiecznych zaliczane są m.in.: karakurt i tarantula, występujące w Europie, a także szereg gatunków tropikalnych, m.in. czarna wdowa, ptaszniki.
Krzyżak to nazwa pająków zaliczanych do rodziny krzyżakowatych, których kilkadziesiąt gatunków występuje w Polsce. Długość ciała do 22 mm, ubarwienie odwłoka często układa się w znak krzyża. Sieci krzyżaków są charakterystyczne, rozpinane w jednej płaszczyźnie w miejscach licznego występowania owadów. Pochwycona w sieci ofiara jest paraliżowana przy pomocy jadu, a następnie owijana przędzą.
W Polsce pospolite są m.in. krzyżak ogrodowy, krzyżak łąkowy, tygrzyk paskowany.
Karakurt to pająk z rodzaju wdowa, zaliczanego do omatnikowatych, zamieszkujący głównie stepy i rejony pustynne Europy południowej, Azji zachodniej oraz Afryki. Ubarwienie czarne z pojedynczą czerwoną plamą po stronie brzusznej i kilkoma białożółtymi lub czerwonawymi plamkami po stronie grzbietowej. Długość ciała do 20 mm.
Karakurt buduje sieć nisko nad ziemią. Gatunek silnie jadowity, powodujący śmiertelne przypadki ukąszeń u ludzi i zwierząt domowych. W okresach masowych pojawów, powtarzających się co kilkanaście lat, karakurty występują licznie obok siebie.
GADY (JASZCZURKI):


Jaszczurki wykazują na ogół szereg charakterystycznych cech umożliwiających łatwe odróżnienie ich od węży , niemniej jednak istnieją liczne gatunki , u których pewne z tych cech zacierają się lub nawet brak ich zupełnie . Gatunki te stanowią grupę przejściową między typowymi jaszczurkami, a typowymi wężami, które ewolucyjnie wywodzą się z jaszczurek. Czaszka jaszczurek ma 2 doły skroniowe, dobrze rozwinięty górny łuk skroniowy oraz przegrodę międzyoczodołową. U wszystkich jaszczurek kości żuchwy są silnie ze sobą zrośnięte , paszcza ich jest więc nierozciągliwa . W związku z tym jaszczurki mogą miażdżyć pokarm znajdujący się w jamie gębowej . Swoistą cechą jaszczurek jest pokrycie brzusznej powierzchni tułowia co najmniej kilkoma wzdłużnymi rzędami tarczek lub łusek . U wielu gatunków występują rozmaite twory skórne w postaci rogowych "hełmów" i rogów na głowie , kolców , grzebieni na grzbiecie , płatków itp . U niektórych jaszczurek ( np . u padalca zwyczajnego ) pod łuskami występują małe płytki kostne, tworzące wspólnie z łuskami rodzaj twardego pancerza . Ciało typowych jaszczurek jest wydłużone i zakończone różnie wykształconym ogonem . Z wyjątkiem waranów, agam, kameleonów, heloderm oraz niektórych legwanów, u wszystkich pozostałych gatunków jaszczurek ogon wykazuje właściwość autotomii oraz regeneracji . U licznych jednak gatunków zaznacza się tendencja do zaniku kończyn. Jednak nawet u gatunków o całkowicie zredukowanych kończynach istnieją szczątki pasa barkowego i miednicowego . Zanik odnóży przedstawia się rozmaicie. U jednych gatunków brak przednich kończyn , a tylne są szczątkowe ( np . u - płatonoga wężowatego ) u innych występują przednie odnóża, brak jest natomiast tylnych ( np . u ajolota ), istnieją wreszcie gatunki ( np. jaszczurka wężowata i padalec zwyczajny) o zupełnie zredukowanych zarówno przednich , jak i tylnych kończynach . Jaszczurki o dobrze rozwiniętych odnóżach poruszają się szybko i zwinnie , przy czym niektóre z nich ( jak np. agama wodna i bazyliszek hełmiasty ) potrafią biegać na 2 tylnych kończynach , odpowiednio długich i mocnych . W czasie biegania unoszą ogon nad powierzchnią ziemi . Inne poza normalnym sposobem lokomocji, wspinają się na drzewa i skaczą zręcznie z gałęzi na gałąź, wykorzystując przy tym boczne fałdy skórne do lotu ślizgowego (jak np. smok latający ), a niektóre potrafią wdrapywać się na pionowe ściany skalne. Gatunki jaszczurek pozbawione zupełnie odnóży pełzają po ziemi jak węże. Większość gatunków jaszczurek ma nieprzezroczyste, rozdzielone i ruchome powieki oraz otwory uszne i dobrze widoczne z zewnątrz błony bębenkowe. Język ma kształt bardzo różnorodny , u większości gatunków jest on na końcu mniej lub więcej wcięty . Wszystkie jaszczurki są uzębione . Osadzenie zębów jest typu akro - lub pleurodontycznego . Jadowite gatunki jaszczurek, opatrzone gruczołami i zębami jadowymi, należą do rzadkości.
Jaszczurki są przeważnie jajorodne, rzadko jajożyworodne . Większość prowadzi lądowy i naziemny tryb życia inne żyją na drzewach. Na ich pokarm składają się rozmaite stawonogi, głównie owady, niektóre gatunki są wybitnymi drapieżnikami pożerającymi mniejsze kręgowce, a tylko niektóre bardzo nieliczne okazy odżywiają się wyłącznie roślinami. Jaszczurki są gadami wybitnie ciepłolubnymi i w związku z tym większość z nich zamieszkuje strefy tropikalne wszystkich kontynentów oraz archipelagów i większych wysp oceanicznych .
Jaszczurka zwinika należy do najpospolitszych gadów żyjących w Polsce. Osiąga do 25 cm. Ma szarozielone zabarwienie i łamliwy ogon. Głowa zwiniki jest dość duża w porównaniu z resztą ciała. Występuje w Europie i na Syberii. W Polsce jest gatunkiem chronionym. Jest ona owadożerna.
Padalec zwyczajny to gatunek jaszczurki z rodziny padalcowatych zamieszkujący lasy i zarośla, zwykle umiarkowanie wilgotne, często w pobliżu wody. Występuje w Europie i Azji Mniejszej, a w Afryce - w północnej Algierii. W Polsce jest gatunkiem chronionym.
Głowa niewielka, słabo wyodrębniona, pysk zaokrąglony, otwory uszne małe. Padalec zwyczajny osiąga do 50 cm długości. Ma ciało beznogie, silnie wydłużone. Ogon długi, prawie tej samej długości co ciało, zakończony małym kolczastym wyrostkiem, łamliwy - słabo się regeneruje, nigdy nie osiągając pierwotnej długości.
Ciało i ogon pokryte drobnymi, owalnymi, gładkimi łuskami, barwa wierzchu ciała brązowa w różnych odcieniach, zwykle z trzema ciemnymi, wąskimi liniami, brzuch samców jasno-, a samic ciemnoszary do czarnego.
Prowadzi skryty tryb życia, często zagrzebuje się w mchu lub ściółce, aktywny jest głównie o zmierzchu i w nocy. Żywi się drobnymi bezkręgowcami. Jajożyworodny, pora godowa od kwietnia do lipca, w sierpniu i wrześniu samica "rodzi" od 6 do 26 sztuk młodych.


PŁAZY:
Ropucha szara jest to jeden z największych płazów. Długość osobników dochodzi do 20 cm. Kształt ciała ropuchy zwyczajnej jest bochenkowaty szeroki i masywny. Pysk jest bardzo szeroki, skóra grzbietu silnie chropowata i pokryta licznymi brodawkami. Bardzo duże i wyraźnie odcinające się do reszty ciała są bochenkowate skupiska gruczołów jadowych, zwane parotydami lub gruczołami zausznymi. Błony pływne są dosyć dobrze rozwinięte, bębenki małe, słabo widoczne. Zasadniczym kolorem grzbietu jest brąz w różnych odcieniach i stopniach szarości, brzuszna strona ciała jest bledsza - brudnoszara lub płowa. Ropucha szara żyje w lasach i zaroślach, często w parkach i ogrodach, blisko siedzib ludzkich. W dzień przebywa w ukryciu pod kamieniami, w norach gryzoni, a nawet w piwnicach czy szczelinach w murze. Na żer wyrusza o zmroku. Ruchy ropuchy są ociężałe, powolne, nie może ona też wykonywać normalnych skoków. Jest to zwierze nadzwyczaj żarłoczne, polujące niestrudzenie na najróżniejsze stawonogi i ich larwy. W ogrodach zjada ropucha bardzo dużo ślimaków i gąsienic, jest więc bardzo pożądanym i pożytecznym lokatorem.
Gatunek ten ma najlepiej rozwinięte gruczoły jadowe ze wszystkich naszych krajowych ropuch. Ropucha szara rozpoczyna życie aktywne w marcu. W końcu tego miesiąca lub w początkach kwietnia zaczynają się gody, na które wyszukuje ona najbliższe zbiorniki wody stojącej. W porze godowej samce wydają charakterystyczny głos, porównywany do jękliwe go pochrząkiwania. Samice ropuchy szarej składają skrzek w postaci długich sznurów, sięgających do 5 m długości Zasięg ropuchy szarej obejmuje ogromny obszar, od Japonii aż po krańce Europy. Najliczniej występuje ona na nizinach, w górach dochodzi jednak do 4000 m n.p.m. Ropucha szara jest bardzo pospolita, lecz nie zawsze częsta w całej Polsce. Żyje ona tak na terenach gliniastych, jak i piaszczystych lub skalistych na pogórzu.
Ropucha zielona jest zwierzęciem mniejszym od ropuchy szarej, dochodzącym maksymalnie do 14 cm długości. Ciało jej jest delikatniejsze, chociaż mocne i krępe. Brodawki skórne u tej ropuchy są mniejsze, dzięki czemu skóra nie robi wrażenia takiej szorstkości. Ubarwienie grzbietu płaza jest silnie plamiste, przy czym nieregularne ciemnozielone plamy występują wyraźnie na jasnym szarym tle. Brodawki boczne skóry są karminoczerwone. Ubarwienie samicy jest mniej wyraźne i jaskrawe.
Ze snu zimowego budzi się ropucha zielona w końcu marca, porę godową rozpoczyna w kwietniu lub nawet na początku maja. W okresie tym samiec wydaje charakterystyczny, silny głos przypominający wysokie trele kanarka. gębowej.Po opuszczeniu wody ropucha prowadzi zasadniczo nocny tryb życia, można ją jednak często spotkać dzień. Jest to gatunek odporny na brak wody, występujący na terenach suchych, stepowych i półpustynnych. Brak jej w okolicach wilgotnych. Ropucha ta kopie w lekkiej ziemi głębokie dołki, w których kryje się w ciągu całego dnia. Wykorzystuje też nory gryzoni i aktualne kryjówki.
Ropucha zielona żyje w Europie środkowej, sięgając ku północy po Danię i Szwecję południową. W górach znajdowano ją na wysokości 4600 m npm. Jest to gatunek pospolity w całej Polsce, bardzo rzadki i niepewny w Tatrach, natomiast bardzo częsty na ciepłych, południowych stokach Pienin.
Żaba trawna jest najpospolitszym przedstawicielem żyjących u nas tzw. żab brunatnych. Ogólnym wyglądem przypomina nieco żabę zieloną. Ciało ma wydłużone, krępe, pysk szeroki, lecz ostrzej zakończony. Nogi tylne są długie, mocne, zdolne do wykonywania dalekich skoków. Błony pływne spinające palce tylnych nóg są słabo rozwinięte. Długość ciała dorosłych okazów dochodzi do 10 cm.
Ubarwienie omawianego gatunku jest brunatne, bardzo zmienne. Dzięki dużej ilości chromatoforów ma on ogromną zdolność przystosowywania swego ubarwienia do środowiska. Pod tym względem żabę drzewn przewyższa tylko rzekotka. Charakterystyczną cechą żaby trawnej jest występowanie ciemnej, brunatnej plamy skroniowej. Skóra żaby trawnej jest zawsze gładka. W okresie godowym podgardle samca przybiera niekiedy barwę bladoniebieską.

Żaba trawna jest gatunkiem lądowym, bardzo odpornym na chłody i złe warunki atmosferyczne. Życie aktywne rozpoczyna już w początkach marca, rzadziej w początkach kwietnia. Samica składa skrzek w postaci dużych buł, bez staranniejszego wyboru miejsca. Buły takie pływają zwykle na powierzchni płytkiej wody. Przeobrażenie kijanek przebiega podobnie jak u innych żab, a w górach obserwowano ich zimowanie.

Teren rozsiedlenia tej żaby jest ogromny. Na wschodzie spotyka się ją aż po Wyspy Japońskie. W całej Polsce żaba trawna jest pospolita. Jest to najpospolitszy płaz Tatr, w których dochodzi do 2000 m npm. Żaba trawna jest starym gatunkiem, który rozprzestrzenił się u nas prawdopodobnie w epoce lodowcowej.
PTAKI:

Ptaki, w układzie systematycznym ptaki zaliczane są jako gromada zwierząt stałocieplnych do typu kręgowców. Współcześnie żyje 9300 gatunków ptaków podzielonych na 28 rzędów. Ptaki są jedynymi kręgowcami (z wyjątkiem nietoperzy), które dzięki umiejętności latania opanowały środowisko powietrzne. Nielotność nielicznych ptaków, np. strusi czy pingwinów, należy uznać za objaw wtórny. O szczególnym przystosowaniu się ptaków do latania świadczą ich cechy morfologiczne i anatomiczne: dobrze rozwinięte skrzydła, stosunkowo mała i lekka głowa, giętka szyja, wrzecionowaty kształt ciała, mocna i sztywna budowa klatki piersiowej z dobrze rozwiniętym grzebieniem mostka, do którego przyczepione są silne mięśnie piersiowe poruszające skrzydłami. Cechą wyłączną ptaków jest istnienie swoistych narządów - worków powietrznych i kości pneumatycznych, pokrycie ciała bardzo lekkimi, dachówkowato ułożonymi piórami i posiadanie dzioba. Wszystkie ptaki są jajorodne. Dzięki różnorodnym cechom przystosowawczym do zdobywania pokarmu, wykształconym na drodze ewolucji, ptaki opanowały praktycznie wszystkie środowiska Ziemi.
Zimorodek, ptak z rodziny zimorodków. Występuje w 2 podgatunkach w całej Europie (z wyjątkiem północnej Skandynawii), w środkowo-południowej i wschodniej Azji, na Archipelagu Malajskim, w Nowej Gwinei i północnej Afryce. Zamieszkuje urwiste brzegi, zarośnięte krzewami i drzewami, nad czystymi wodami śródlądowymi, głównie rzeczkami i strumieniami. Długość 17 cm, rozpiętości skrzydeł 26 cm. Jeden z najbarwniejszych ptaków występujących w Polsce. Głowa i grzbiet ciemnozielone z metalicznie niebieskim połyskiem. Środek grzbietu i sterówki ogona błękitne, gardło i policzki białe, skrzydła zielone, opalizujące błękitno, lotki szare, spód ciała cynamonowy, nogi czerwone, dziób czarny, długi i ostry. Zdobyczy - głównie małych rybek - wypatruje siedząc nisko nad wodą na gałęzi. Na upatrzoną ofiarę rzuca się pod wodę, nabijając ją na dziób. Jest ptakiem terytorialnym i bardzo agresywnym, zimą np. broni swojego odcinka strumienia o długości 1-5 km nawet przed własnym partnerem. Wiosną przepędza ze swego terytorium zarówno rywali, jak i małe ptaki śpiewające. Gnieździ się w wykopanej w wysokim brzegu głębokiej norze o długości ok. 1 m, zakończonej komorą lęgową. Samica znosi 5-8 jaj, wysiadywanych przez oboje rodziców 19-21 dni. Młode opuszczają gniazdo po ok. 25 dniach. Zimuje w południowych rejonach występowania. W Polsce niegdyś liczny lęgowo, obecnie bardzo nieliczny ze względu na wysokie zanieczyszczenie rzek i strumieni. Jest on chroniony.
SSAKI:
SsakI to zwierzęta tworzące najwyżej uorganizowaną gromadę podtypu kręgowców, typu strunowców, która powstała ok. 200 mln lat temu z gadokształtnych ssaków kopalnych. Ssaki są stałocieplne, pokryte futrem lub uwłosieniem, mają serce o całkowicie oddzielonych od siebie 2 komorach i 2 przedsionkach oraz odrębne krążenie płucne i przeponę oddzielającą jamę piersiową od brzusznej. Samice ssaków karmią młode mlekiem wydzielanym przez gruczoły mleczne będące wytworami skóry. Zęby ssaków osadzone są w zębodołach. Układ pokarmowy w zależności od pobieranego pokarmu cechuje się rozmaitymi przystosowaniami (np. złożony żołądek przeżuwaczy bądź żołądek małp liściożernych m.in. z rodzaju Colobus). Dobrze rozwinięte półkule mózgowe, większość ssaków ma dobrze rozwinięte zmysły węchu, wzroku i słuchu. Cechą charakterystyczną ssaków jest zapłodnienie wewnętrzne. Zapłodnione jajo u stekowców jest znoszone przez samicę, a następnie wysiadywane, pozostałe ssaki są żyworodne. Zamieszkują zarówno środowiska wodne (walenie), jak i lądowe (większość), opanowały także przestrzeń powietrzną (nietoperze).Łożyskowce, ssaki wyższe, podgromada ssaków obejmująca 17 rzędów, przede wszystkim gatunki współczesne. Charakteryzują je: obecność u samic pojedynczej pochwy, występowanie łożyska, duża biomasa noworodków, długotrwała opieka nad potomstwem oraz wysoki rozwój mózgu i duży jego ciężar względny.
Ryjówka aksamitna, ssak zaliczany do rodziny ryjówkowatych, rzędu owadożernych (Insectivora). Jej głowa wraz z tułowiem ma 5-8 cm długości, a ogon 4-5cm. Waży 5-13 g. Końce ząbków ma zabarwione na brązowo. Przypomina polną mysz. Różni się jednak od niej tym, że ma długi ryjek oraz małżowiny uszne prawie całkowicie schowane w futerku.
Występuje głównie w wilgotnych leśnych okolicach, nad brzegami rzek i stawów, na zabagnionych łąkach, czasami w parkach, ogrodach i na cmentarzach. Żyje samotnie.
Jest zwierzęciem nocnym, choć czasami zaczyna polować już po południu. W ciągu dnia kryje się przed promieniami słońca w gnieździe, które buduje pod ziemią, pod pniakami, w szparach i szczelinach między kamieniami itp. Często zajmuje opuszczone nory gryzoni i kretów. Nie zasypia na zimę i przez cały czas jest bardzo aktywna i żarłoczna.
Zjada wszystko, co może zdobyć, zwłaszcza owady (ponad 90% pożywienia) i inne bezkręgowce, takie jak pająki, ślimaki, stonogi, dżdżownice itp. Czasami poluje na większe zwierzęta: małe żaby, młode myszy, a nierzadko ryjówki zjadają się nawzajem. Ryjówka jest bardzo drapieżna i zabija więcej, niż może w danej chwili zjeść. Gromadzi również zapasy pokarmowe. Jej niezwykła aktywność wymaga ogromnych ilości energii uzyskanej z pokarmu (w ciągu doby pobiera go o połowę więcej, niż sama waży). Bez pożywienia ginie w ciągu 10 godzin.
Ryjówka aksamitna jest niezwykle pożyteczna. Zjada gąsienice i poczwarki wielu szkodników drzew w lasach i sadach, np. brudnic, barczatek, kuprówek itp.
Ryjówka aksamitna znakomicie wspina się po drzewach. Tak jak pozostałe ryjówki w Polsce, podlega ochronie gatunkowej.
Gronostaj , niewielki ssak drapieżny z rodziny łasicowatych, wyglądem zbliżony do łasicy.
Osiąga długość ciała do 38 cm, ogona do 11 cm. Ciężar ciała największych osobników dochodzi 350 g. Ubarwienie sierści w okresie letnim brązowe z jasnym białożółtym brzuchem i czarnym końcem ogona. Zimą futro gronostaja bieleje całkowicie, jedynie koniec ogona zachowuje czarne ubarwienie.
Zamieszkuje Europę, Azję, Afrykę Północną i Amerykę Północną. Poluje głównie na drobne kręgowce, przede wszystkim gryzonie, zimą atakuje także króliki i zające. Prowadzi nocny tryb życia. Ciąża trwa 70 dni, samica rodzi do 13 młodych. W Polsce chroniony objęty ochroną gatunkową.










.