Jaką role odegrał autoryter władcy w przebudowie państwa według wzorców oświeceniowych.

Każdy się ze mną zgodzi iż monarchia jest najstarszą formą rządów. Na przestrzeni wieków monarchia przybierała różne formy różniące się między sobą metodami sprawowania władzy przez monarchę. Najwcześniej istniejącą formą była niewolnicza monarchia despotyczna. We wczesnym średniowieczu występowała monarchia wczesnofeudalna która cechowała się silną władzą monarszą. Tymczasem monarchia stanowa charakteryzowała się ograniczeniami władzy króla na rzecz szlachty, duchowieństwa i mieszczan.
Pod koniec XVIII w. pod wpływem idei oświecenia nastąpiła na świecie krytyka absolutyzmu monarszy. W odpowiedzi powstał system rządów zwany absolutyzmem oświeceniowym. Zwolennicy absolutyzmu oświeconego uważali, że monarcha oświecony, kierując się oczywiście zasadami rozumu, powinien w rządach wewnętrznych przeprowadzać reformy mające służyć wszystkim mieszkańcom. Za główny cel króla według nich miała być centralizacja i wzmocnienie państwa. Władca miał służyć swoim poddanym a nie na odwrót („wszystko dla ludu, nic dzięki ludowi”) Za cel królowi, miało przyświecać przekształcenie państwa według wzorców oświeceniowych. Chciałbym przedstawić kilku królów którzy nazywali siebie władcami oświeceniowymi.
Czy udało im się przekształcić swoje państwa według wzorców oświeceniowych ?
Od dawien dawna Rosja, była zawsze za plecami państw europy. Miała przestarzały system sprawowania rządów, była zamknięta na wpływy z zewnątrz, a w gospodarce niczym szczególnym się nie wyróżniała. Jednym słowem „Kolos na glinianych nogach” Czy taką Rosję spotkaliśmy za panowania Piotra I Wielkiego (Chłop mierzył prawie dwa metry, ale nie tylko dlatego nazywali go Wielkim)
Piotr I odbył w latach 1697-1699 wielką podróż do Holandii, Anglii i Rzeszy. Spotkał się z wieloma monarchami europejskimi, poznał stosunki społeczne krajów zachodnio europejskich, ich osiągnięcia techniczne i organizacje socjalną. Organizacja państw zachodnioeuropejskich wywarła na nim ogromne wrażenie, doszedł do wniosku iż też chce należeć do władców oświeconych. Dlatego po powrocie do Rosji podjął działania zmierzające do gruntownej przebudowy państwa carów- przebudowy obejmującej wszystkie dziedziny życia. Reformy rozpoczął od rewolucji obyczajowej, rozkazując bojarom i dworzanom zgolić brody, założyć struj europejski i palić tytoń. Na dworze obowiązywał zakaz noszenia długich sukni, a kobiety miały obowiązek uczestniczenia w życiu towarzyskim.
I w taki oto sposób Piotr I zmienił wizerunek społeczeństwa w swoim kraju. Oczywiście na tym jego reformy się nie kończyły.
Piotr I zniósł obowiązujący kalendarz bizantyjski (era od stworzenia świata), a wprowadził ogólnie obowiązujący kalendarz juliański (od narodzenia Chrystusa, początek roku 1 stycznia). Zastosował nowy alfabet – grażdankę. Wprowadził wiele „nowinek” zachodnich w organizacji kościelnej. Równolegle z reformą obyczajową i kościelną Piotr I Wielki przeprowadzał reformy struktury władz państwowych i wojskowych (nie będę się zagłębiał w jego reformy, ale jedno jest pewne, zmieniły one całe państwo). Piotr Wielki opiekował się miastami i mieszczaństwem, popierał rozwój manufaktur. Zapoczątkował rozwój szkolnictwa, organizowano liczne wyprawy geograficzne (Witus Bering). Szybko rozwijał się wówczas przemysł metalurgiczny, wzrastała liczba manufaktur tkackich, a dzięki opanowaniu znacznych terenów nad Bałtykiem rozwinął się handel z Europą Zachodnią. Ukoronowaniem panowania i reform Piotra I Wielkiego było przyjęcie przez władcę w 1721 r. tytuły Imperatora, czyli cesarza Wszechrosji. To właśnie za panowania Piotra I Wielkiego dokonało się „wejście” Rosji do Europy. Następczyni Piotra I Katarzyna II też miała przydomek „Wielka”.
Fryderyk II Wielki od początku swojego panowania był nazywany przyjacielem filozofów, a dla ludzi oświecenia był wymarzonym królem-filozofem. Interesował się muzyką, fascynowała go filozofia i idee humanitaryzmu, lecz to wszystko nie przeszkadzało mu w postępowaniu zaborczemu wobec sąsiadów (inicjator pierwszego rozbioru polski).
Wprowadził do swojego państwa wielką biurokracje, która o dziwo świetnie prosperowała. Fryderyk II z chęcią wziął się za reformowanie państwa. Przeprowadził reformę sądownictwa, co spowodowało powstanie scentralizowanego i jednolitego prawa. W 1740 roku zniósł tortury ku zadowoleniu ludzi. Król dbał o rozwój gospodarczy kraju. Rozbudował manufaktury państwowe. Ograniczył poddaństwo chłopów, którym od tamtej chwili żyło się lepiej. Za panowania Fryderyka II Prusy przeżywały okres intensywnego rozwoju kulturalnego, gospodarczego jak i terytorialnego.

Przedstawiłem dwie postacie królów, którzy mieli decydujący wpływ na rozwój swoich państw. Wprowadzali oni liczne reformy tak aby przekształcić swoje państwa według wzorców oświeceniowych. Żaden z nich nie chciał aby jego państwo było zacofane społecznie i polityczne. W XVIII w. wielu było władców którzy przebudowali swoje państwa, według wzorców oświeceniowych. Można by powiedzieć, iż panowała swoista „moda” na absolutyzm oświeceniowy. Królowie oświeceniowi promowali kulturę, sztukę i wprowadzali nowe obyczaje. Władcy ci rządzili silną ręką, ale nie zapominali o swoich poddanych. Otaczali się liczną grupą filozofów i artystów, którzy mieli wpływ na osobę władcy. Okres panowania króla oświeceniowego w danym państwie, często nazywano „złotym czasem”. Szkoda tylko, że na Polskim tronie nie panował władca oświeceniowy (w tamtym okresie), który by odsunął od władzy przekupną magnaterie, szlachtę i wprowadził niezbędne reformy dla dobra Rzeczpospolitej.