Zmiany zaludnienia Ziemi

Zmiany liczby ludności zamieszkującej Ziemię przez wiele tysięcy lat postępowały bardzo wolno. W historii zmian zaludnienia Ziemi pojawiały się okresy przełomowe, charakteryzujące się nagłym przyspieszeniem wzrostu liczby ludności. Wywołane były one rewolucyjnymi przemianami w sposobie produkcji i organizacji życia społecznego. Pierwszym takim przełomowym okresem była rewolucja rolnicza, która rozpoczęła się ok. 10 tys. lat temu. W jej wyniku doszło do stopniowego udomowienia niektórych gatunków roślin i zwierząt, opanowania nowych metod produkcji rolnej, zwiększenia wydajności pracy i produktywności ziemi. Umożliwiło to stopniowe przejście ludności od łowiectwa i zbieractwa, wymuszających koczowniczy tryb życia, do stałego osadnictwa. Szacuje się, że ok. 8000 tys. lat p.n.e. liczba ludności Ziemi wynosiła ok. 10 mln. Dalszy wzrost postępował stosunkowo wolno i na początku naszej ery zaludnienie świata wahało się między 160-250 mln. Do roku 1000 n.e. zaludnienie Ziemi wzrosło stosunkowo nieznacznie do ok. 320-340 mln, zaś do roku 1750 uległo podwojeniu i wynosiło mniej więcej 790 mln.
W XVIII wieku rozpoczęła się rewolucja przemysłowa – drugi ważny moment w dziejach cywilizacji, będący zarazem ważnym impulsem wzrostu zaludnienia Ziemi. Wiązała się ona głównie z rozwojem przemysłu, który przyczynił się do dynamicznego rozwoju miast i przyspieszył proces urbanizacji. Poprawie uległy również warunki życia ludności a stopniowy rozwój opieki medycznej wpłynął na wydłużenie się przeciętnego trwania życia. Rewolucja przemysłowa początkowo objęła Europę Zachodnią oraz Amerykę Północną, a po II wojnie światowej także pozostałe obszary Ziemi. Szczególnie dynamiczny wzrost liczby ludności nastąpił w XX wieku, z 1,6 mld w 1900 roku do 6,1 mlnd osób w roku 2000. Długoterminowe prognozy demograficzne ONZ wskazują na stopniowe spowolnienie tempa wzrostu i szacuje się, że w roku2050 liczba ludności Ziemi będzie wynosić ok. 8,9 mld osób.
W XX w. doszło również do znacznych zmian w rozmieszczeniu ludności Ziemi. Znamiennym faktem jest spadający udział procentowy ludności Europy w ogólnym zaludnieniu świata. O ile w 1900 r.zamieszkiwało ją blisko 25% ogółu ludności Ziemi, to w roku 1950 już tylko 21,7%, a w roku 2000 12%. Szacuje się, że w wyniku dalszego spadku liczby ludności tego kontynentu, wywołanego procesem starzenia się i niskim przyrostem naturalnym, w roku 2050 jej udział w ogólnym zaludnieniu Ziemi obniży się do mniej więcej 7%.

Zmiany liczby ludności świata według głównych regionów oraz ich udziału w ogólnym zaludnieniu w latach 1750-2003 oraz prognoza w roku 2050

Najludniejsze państwa świata w 2003 i 2050 r.