Przyjaźń dojrzałych mężczyzn

Pięknym przykładem przyjaźni jest relacja Hamleta i Horacja z Szekspirowskiej tragedii. Horacy dzielił smutek, troski i radość Hamleta oraz jego wątpliwości dotyczące okoliczności śmierci ojca. Pomagał Hamletowi odkryć prawdziwego królobójcę. W odróżnieniu od innych fałszywych przyjaciół był wobec księcia lojalny i wierny. Gdy Hamlet umierał, chciał odebrać sobie życie, jednak książę przekonał go, że powinien żyć i świadczyć o tym, co się stało: o zbrodni Klaudiusza, jego podstępach i o szlachetności Hamleta.
Przykłady dojrzałej męskiej przyjaźni znajdujemy w Lalce Bolesława Prusa. Najpiękniejszą taką przyjaźnią jest długoletnia znajomość Ignacego Rzeckiego i Stanisława Wokulskiego. Obaj są patriotami: Rzecki walczył w powstaniu węgierskim, Wokulski był zesłany na Syberię za udział w powstaniu styczniowym. Bez względu na zmieniające się koleje losu (Wokulski zostaje właścicielem sklepu, potem znacznie się jeszcze wzbogaca), są wobec siebie lojalni. Oto, w jaki sposób wyraża się łącząca ich przyjaźń: Ignacy dba o interesy sklepu Wokulskiego jak o własne, jest pracowity, zapobiegliwie i naiwnie stara się też wyswatać Stacha z panią Heleną Stawską. Niepokoi się z powodu szalonych pomysłów Wokulskiego, ale sam nieraz uczestniczy w ich realizacji; jeśli tylko może, pomaga przyjacielowi (np. mimo iż jest dziwakiem i odludkiem, godzi się iść do teatru, bo prosi go o to Wokulski). Stary subiekt przypisuje mu najszlachetniejsze intencje, przypuszcza nawet, że przyjaciel wysłał go do teatru, by sprawić przyjemność panu Ignacemu, a tylko jako kamuflażu użył własnych spraw. Podziwia też dobroczynność pana Stanisława (który pomaga m.in. prostytutce Marii i Wysockiemu). Martwią Rzeckiego przypuszczenia o miłości Wokulskiego do Izabeli, w tej sprawie zasięga nawet rady ich wspólnego przyjaciela, nasłuchuje także plotek na temat Stacha i szczerze martwi się nimi. Gdy pan Stanisław wyjeżdża, bardzo przejmuje się jego nieobecnością, podejrzewa go też o wielkiej wagi działalność polityczną, choć kupiec od dawna nie angażuje się w politykę ani konspirację.
Z kolei Wokulski ceni oddanie Rzeckiego. Ma do niego bezgraniczne zaufanie w sprawach finansowych i nie tylko. Bez obawy powierza mu sklep. Jego pierwszego odwiedza po powrocie z wojny, na której zbił majątek. Wyrazem troski o przyjaciela jest przeniesienie go do większego mieszkania i urządzenie go dokładnie w takim stylu, jak życzyłby sobie tego pan Ignacy. Pan Stanisław zna dobrze naturę starego dziwaka i wie, że będzie on wolał dawny skromny kawalerski pokój od eleganckiego saloniku, dlatego w nowym mieszkaniu pieczołowicie odtwarza wystrój starego. Wiedząc, że „starego” zdenerwuje przeprowadzka i wszelkie związane z nią formalności, sam ją w tajemnicy organizuje. Świadczy to o jego wielkiej wrażliwości i trosce o starego przyjaciela.
Pan Stanisław okazuje też niezwykłą lojalność wobec starych przyjaciół i współtowarzyszy niedoli, świadczy o tym m.in. stosunek do Szlangbauma, którego Wokulski zatrudnia w swoim sklepie i nie pozwala szykanować antysemickimi docinkami. Nie obawia się przyznać przed subiektami do przyjaźni ze swym innym ubogim pracownikiem i do własnego dawnego ubóstwa. Jest lojalny i uczynny. Także doktor Szuman okazuje się godnym zaufania przyjacielem Stacha jeszcze z czasów zesłania na Sybir. Pan Stanisław może liczyć na jego rady w trudnych sytuacjach. Jego opinii w kwestii uczuć pana Stanisława zasięga też liczący się ze zdaniem doktora stary Rzecki.