profil

Słownik etymologiczny języka polskiego

Angielski Angielski Ebook 155
Biologia Biologia Przewodnik 468
Biologia Biologia Ebook 151
Chemia Chemia Przewodnik 555
Chemia Chemia Przewodnik 132
Fizyka Fizyka Ebook 277
Geografia Geografia Ebook 100
Gramatyka polska Gramatyka polska Ebook 147
Historia Historia Przewodnik 190
Literatura Literatura Ebook 142
Motywy literackie Motywy literackie Słownik 999
Niemiecki Niemiecki Ebook 113
Pisarze Pisarze Słownik 184
Postacie historyczne Postacie historyczne Słownik 181
Słownik etymologiczny języka polskiego Słownik etymologiczny języka polskiego Słownik 7783
Słownik Frazeologiczny Słownik Frazeologiczny Słownik 6690
Słownik języka polskiego Słownik języka polskiego Słownik 804
Wiedza o społeczeństwie Wiedza o społeczeństwie Przewodnik 200
l
# a b c d e f g h i j k l m n o p r s t u w y z
polecab/d

łazić

Kategoria: Leźć

forma wielokrotna

Sprawdź także
polecab/d

łazik

Kategoria: Leźć

polecab/d

łaźnia

Kategoria: Leźć

polecab/d

łącze

Kategoria: Łączyć

poleca15%

łącznik

Kategoria: Łączyć

polecab/d

łączny

Kategoria: Łączyć

poleca100%

Łączyć

1. ‘tworzyć całość, jednoczyć, zespalać, spajać’; 2. stpol. (XV w.) ‘odłączać, rozłączać, separować’.

poleca40%

Łąka

‘obszar porośnięty trawą’.

polecab/d

Łeb

1. ‘głowa zwierzęcia’; 2. pejoratywnie ‘głowa ludzka’.

Sprawdź także
polecab/d

łebek

Kategoria: Łeb

zdrobnienie

polecab/d

łebski

Kategoria: Łeb

‘mający tęgą głowę, mądry, sprytny’

poleca67%

łechtaczka

Kategoria: łechtać

poleca100%

łechtać

Kategoria: Łaskotać

‘łaskotać, muskać, drażnić’; od XVI w.; utworzone od zachsłow. postaci *lьchъtati ‘łaskotać’; w stpol. występowała postać łektać

Sprawdź także
polecab/d

Łęk

1. ‘wygięta w górę część siodła’; 2. ‘obłąk u kuszy’ (XVI w.); 3. dawniej ‘półkole, kabłąk, łuk’.

Sprawdź także
polecab/d

łękotka

Kategoria: Łęk

poleca100%

Łgać

‘mówić nieprawdę, kłamać’.

polecab/d

łgarstwo

Kategoria: łgarz

polecab/d

łgarz

Kategoria: Łgać

Sprawdź także
polecab/d

Łkać

‘głośno szlochać, płakać wydając krótkie, urywane dźwięki, zanosić się od płaczu’.

Sprawdź także
poleca67%

łknąć

Kategoria: Łkać

forma wielokrotna -łknąć w czasownikach przedrostkowych: połknąć, przełknąć.

poleca84%

Łobuz

1. ‘urwis, nicpoń, psotnik’; 2. ‘chuligan, drań, łajdak’.

Sprawdź także
polecab/d

łobuzeria

Kategoria: Łobuz

Sprawdź także
polecab/d

łobuzerski

Kategoria: łobuzeria

polecab/d

łobuziak

Kategoria: Łobuz

poleca100%

łobuzować

Kategoria: Łobuz

polecab/d

Łodyga

1. ‘naziemna część rośliny’; 2. stpol. (od XV w.) ‘górna część pędu rośliny, główka nasienna’; 3. dialektalnie też ‘źdźbło’.

Sprawdź także
polecab/d

łodyżka

Kategoria: Łodyga

zdrobnienie

polecab/d

łoić

Kategoria: łój

łoić – 1. przenośnie ‘bić, walić, spuszczać lanie’ (od XVIII w.); 2. wcześniej w pierwotnym znaczeniu ‘smarować łojem’ (od XVII w., wcześniej w postaci przedrostkowej, np. ułojony); ogsłow. < psłow. *lojiti ‘smarować łojem’ – czasownik odrzeczownikowy od psłow. *lojъ

Sprawdź także
polecab/d

łojowy

Kategoria: łój

polecab/d

Łokieć

1. ‘staw łączący ramię z przedramieniem, część ręki, w której znajduje się ten staw’; 2. ‘dawna miara długości’.

polecab/d

łom

Kategoria: Łamać

1. ‘stalowy drąg do rozbijania, kruszenia, podważania czegoś’ (od XIX w.); 2. wcześniej (od XVI w.) ‘pokruszone, odłupane kawałki czegoś, złom; odłam skalny’; 3. stpol. (od XIV w.) ‘połamany, powalony wiatrem las’ oraz 4. ‘ułamany kawałek chleba’; 5. w XVI w. uchwycić się w łomy ‘mocować się, zmagać się’; słow. postać *lomъ – rzeczownik odczasownikowy od psłow. *lomiti

Sprawdź także
polecab/d

łomotać

Kategoria: Łamać

1. ‘stukać, walić, dudnić’; 2. potocznie ‘bić, uderzać’; 3. dawniej (od XVI w.) ‘łamać z łoskotem, druzgotać’; ogsłow. < psłow. *lomotati ‘łamaćz trzaskiem, z łoskotem’ – czasownik z przyrostkiem -ot- utworzony od psłow. *lomiti i formy wielokrotnej *lomati; w XV w. stosowano formę przedrostkową połomotać ‘połamać, zniszczyć’

polecab/d

łono

Kategoria: Leżeć

polecab/d

łopata

Kategoria: Łapa

polecab/d

łopian

Kategoria: Łapa

‘roślina Arctium lappa’; od XV w.; dawniej też w postaci łopion; dokładnymi odpowiednikami wyrazu w językach płdsłow. są słowa określające dziewannę (por. sch. lòpen, bułg. lopjan); wyraz utworzony od psłow. dialektalnego *lopěnъ ‘roślina z dużymi liśćmi (łopuch, łopian, dziewanna)’ pochodzącego od szczątkowo zachowanego psłow. *lopъ ‘coś płaskiego, (duży) liść’ < pie. *lěp / *lōp- / *lәp- ‘być płaskim; coś szerokiego, płaskiego’

polecab/d

łopotać

Kategoria: Łapa

polecab/d

łowca

Kategoria: Łowić

polecab/d

łowczy

Kategoria: Łowić

polecab/d

Łowicz

Nazwa pojawiła się już w Bulli gnieźnieńskiej z 1136 r. 2 w postaci Louiche, później często pojawiała się w dokumentach w XIII w. (np. w 1243 r. w postaci Lovich). Powstała od nazwy osobowej Łowik z dodaniem przyrostka -j. Podstawą dla nazwy odosobowej był z kolei wyraz łowić.

polecab/d

Łowić

1. ‘chwytać (ryby, inne zwierzęta)’; 2. ‘natężać uwagę, aby coś usłyszeć, zobaczyć’;3. dialektalnie też ‘szukać’.

polecab/d

łowiecki

Kategoria: Łowić

polecab/d

łowiectwo

Kategoria: Łowić

polecab/d

łowisko

Kategoria: Łowić

polecab/d

łoże

Kategoria: Leżeć

1. ‘duże wspaniałe łóżko’; 2. dawniej ‘łóżko, posłanie’; 3. od XIV w. ‘sprzęt do leżenia i spania’; ogsłow. < psłow. *lože ‘miejsce, gdzie ktoś lub coś leży, łoże, łóżko, legowisko’ < psłow. *ležati

Sprawdź także
polecab/d

łożnica

Kategoria: łoże

poleca100%

łożyć

Kategoria: Lec

1. ‘ponosić koszty, opłacać coś’; 2. ‘stawiać na zakład’ (XVI w.); 3. przenośnie ‘poświęcać, składać w ofierze w imię wyższej wartości; 4. stpol. łożyć się ‘udawać chęć, zamiar’; 5. łożący się ‘mający stosunek płciowy’ (XVI w.); od XVI w.; ogsłow. < psłow. *ložiti ‘powodować, że coś leży, opadło, kłaść’ < psłow. *legti

polecab/d

łożysko

Kategoria: łoże

polecab/d

łódź

Kategoria: Łodyga

‘mały statek, czółno’; od XIV w.; ogsłow. < psłow. *oldьji  ‘mały statek,czółno wydłubane z pnia drzewa, łódź dłubanka’; podstawą jest pie. * âldh-;w stpol. występowała postać łodzia / łódź.

polecab/d

Łódź

Dawniej nazwa ta występowała w postaci Łodzia, o czym świadczą zapisy z XIV w. (Lodza) oraz z XVI w. (Lodzya). Jest związana z wyrazem łódź, który w stpol. miał również postać łodzia – oznaczał dawniej także łódkę rybacką, więc nazwa została nadana w związku z położeniem miasta nad rzeką.

polecab/d

łój

Kategoria: Lać

‘bardzo gęsty, twardy tłuszcz pochodzenia zwierzęcego’; 2. ‘tłusta wydzielina gruczołów łojowych’; od XV w.; ogsłow. (por. czes. lûj, loje, ros. dialektalne loj, sch. lôj) < psłow. *lojъ ‘topiony tłuszcz zwierzęcy’ – rzeczownik odczasownikowy od psłow. *liti; pierwotnie ‘lanie się’ > ‘to, co się leje, roztopiony, lejący się tłuszcz’

Sprawdź także
l
# a b c d e f g h i j k l m n o p r s t u w y z