Rozwiń myśl Jana Pawła II skierowaną do młodzieży, że: „Lepiej być niż mieć”
Być czy mieć? Pytanie, które zostało przytoczone właśnie teraz, na początku XXI wieku, najlepiej oddaje problemy moralne współczesnego człowieka. Aby rozważyć myśl Jana Pawła II, musimy wiedzieć, co znaczą dla nas słowa „być” i „mieć”. Przed...
Różne oblicza władzy. Rozwiń temat na podstawie wybranych utworów literatury polskiej i obcej
Historia oraz literatura polska i zagraniczna; dostarczyła nam wiele przykładów różnych rodzajów władzy oraz mnóstwo portretów władców. Niekiedy była to władza absolutna, doktryna porywająca tłumy zwolenników; nieraz władza była związana z religią...
Idealizacja przeszłości w "Panu Tadeuszu" i w "Potopie" jako wyraz intencji twórców.
„Pan Tadeusz” i „Potop” to dwa utwory, których autorzy pragnęli „kupić serca” Polaków w czasach zaborów. Chcieli oni dać nadzieję narodowi na możliwość odzyskania przez kraj wolności i wskazywali na te wydarzenia w historii, które miały budzić...
"Nie ma rozwoju bez nawiązania" - uzasadnij istnienie nieustannych dialogów między tekstami literackimi różnych epok.
Tematem moich rozważań po dokładnym zastanowieniu się, będą nawiązania literackie. Postanowiłam sprawdzić w słowniku terminów literackich jego znaczenie. Za pośrednictwem wiarygodnych źródeł dowiedziałam się, ze nawiązanie to odwołanie do innego...
Tomasz Judym, Syzyf czy Prometeusz?
Na przełomie wszystkich epok, bohaterzy literaccy zmagali się z panującym systemem wartości uniwersalnych. Uniwersalnych, bo obecnych we wszystkich czasach, począwszy od starożytnych po współczesne. Wartości takie jak miłość, ojczyzna, wolność,...
"Nad Niemnem" a "Pan Tadeusz"
Powieść Elizy Orzeszkowej często jest porównywana do epopei Adama Mickiewicza pt. "Pan Tadeusz. Powieść "Nad Niemnem" często jest określana mianem, że jest to "Pan Tadeusz" pisany prozą. Przyglądając się tym dwóm dziełom postaram się dokładnie to...
"A jeśli komu droga otwarta do nieba, tym co służą ojczyźnie..." Jaki obowiązek wobec ojczyzny pojmowali bohaterowie literaccy z epoki Pozytywizmu, Młodej Polski.
Na przestrzeni dziejów widzimy, że Polacy chociaż należeli do różnych obozów patriotycznych różnili się sposobem działania, jeżeli chodziło o zagrożoną ojczyznę zawsze potrafili się zjednoczyć, wspólnie walczyć o to by była wolna. Ojczyzna jest...
Dziady cz. II i Wesele
Porównując świat przedstawiony z fragmentów dramatów ( Dziady cz. II i Wesele ), odpowiedz, w jaki sposób twórca neoromantyczny nawiązał do dramatu Mickiewicza ? Wykorzystując znajomość utworu „Wesele”, odpowiedz, czemu służy w dramacie...
Powinowactwo literatury. Na wybranych przykładach przedstaw związki twórczości pisarskiej z filozofią.
Filozofia od wieków ma ogromny wpływ na społeczeństwo, literaturę, sztukę, a nawet historię. Wyraz ten pochodzi od dwóch słów fileo- miłość i sophia- mądrość. W starożytnej Grecji jednak termin ten oznaczał ogólnie wiedzę, mądrość, wykształcenie....
Przykłady dzieł plastycznych, pisanych, utworów muzycznych inspirowanych Biblią.
PISANE: Jan Kochanowski "Treny" Mikołaj Rej, Czesław Miłosz "Psalmy" Czesław Miłosz "Piosenka o końcu świata" Jan Kasprowicz "Dies ires ( Dzień gniewu)" Władysław Reymont "Ziemia obiecana"...
Czy współczesnemu człowiekowi są potrzebne autorytety? Uzasadnij swój sąd wykorzystując odpowiednie argumenty.
Człowiek, żyjący w XXI wieku, posiada dostęp do najnowszej nauki i techniki. Bez problemu korzysta z internetu, telefonu komórkowego oraz innych urządzeń ułatwiających życie. Staje się zarozumiały i pewny siebie. Uważa, że niepotrzebna mu jest...
Czy można kłamać w dobrej wierze?
Opowiadam się za kłamstwem w szczególnych okolicznościach. Nigdy nie wolno kłamać, ale każda reguła posiada wyjątki. W decyzjach o kłamstwie potrzebne jest poczucie własnej moralności. Czy kłamstwo w dobrej wierze nie jest mniejszym złem?...
Kartki z pamiętnika Balladyny.
Dzień pierwszy Dzisiejszego wieczora do naszej skromnej chaty przybył hrabia Kirkor, piękny i bogaty. Jego wizyta, tak niespodziewana, spowodowana była wypadkiem na moście, nad strumieniem, a królewic u nas rozglądał za schronieniem. Matka...
Porównanie bohaterów tragicznych na podstawie "Antygony" i "Makbeta".
Tragizmem nazywamy splot nieszczęśliwych okoliczności stwarzających sytuację bez wyjścia, którą charakteryzuje zaskakująca dysproporcja między problematyczną winą a straszliwą karą, przyjmowaną jednak przez winowajcę w imię jakiś względów natury...
Powtórka z epok - Barok i Oświecenie
BAROK 1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) • Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. • Termin...
Człowiek wobec wolności: wolność do czynienia zarówno dobra jak i zła, negatywny aspekt wolności, strach przed wolnością, ucieczka od wolności. Rozważ problem, odwołując się nie tylko do wybranych dzieł literackich czy filmowych, ale także
„Jestem siłą, co chce być wolna. I nawet trwanie swoje wolności poświęci. Ale zewsząd pod naporem sił innych żyjąca, niewoli zaródź w sobie nosi.” Człowiek, odkąd zaczyna zdawać sobie sprawę z własnego istnienia (przyjmijmy, iż jest to...
Pochwała wsi na podstawie "Pieśni świętojańskiej o sobótce" Jana Kochanowskiego oraz "Na wsi" Jana Twardowskiego
Często w literaturze możemy się spotkać z obecnością motywu rustykalnego, czyli o tematyce związanej z wsią. Utwory poświęcone wsi zawierają różnorodne poglądy na jej temat. Możemy się spotkać z pochwałami życia wiejskiego, porównaniami do miasta,...
Lektury, ich twórcy i główni bohaterowie
POZYTYWIZM Honoriusz Balzac Ojciec Goriot-Vautrin(bad guy, Ołży-Śmierć), pani Vauquer(właścicielka kamienicy), Jan Joachim Goriot, Eugeniusz de Rastignac, pani de Beaus’eant (ciotka Rastignaca), Wiktoryna Traillefer(ta co jej ojciec nie chciał),...
Obraz miasta w literaturze XX wieku.
Miasto od najdawniejszych czasów fascynowało, a zarazem budziło przerażenie. Człowiek marzy o mieście- tu widział nowe możliwości, seanse na karierę, wzbogacenie się, samorealizację. Często jednak mieszkając w nim czuł się przytoczony jego...
Wady narodu polskiego przedstawione w utworach literackich.
Wadą narodową nazywamy wszystkie złe przyzwyczajenia, nawyki społeczeństwa, powtarzające się błędy w historii narodu ,z których nikt nie wyciąga wniosków. Już pierwsi polscy pisarze dostrzegali te wady narodu polskiego i nawoływali w swych...
Miłość niejedno ma imię
Większość młodych ludzi kojarzy sobie ze słowem miłość jedynie obraz dziewczyny i chłopaka trzymających się za ręce. Jednak tego uczucia nie można zaszufladkować. Jest ono spontaniczne i nie przewidywalne. Objawia się pod różnymi postaciami....
Różne spojrzenia na II wojnę światową w literaturze i filmie - omów na wybranych przykładach.
II wojna światowa - CZAS APOKALIPSY SPEŁNIONEJ? Wojna - klęska ludzkości, katastrofa, zagłada cywilizacji. Zmierzch wartości. Druga wojna światowa „kosztowała” świat ok. 50mln istnień ludzkich. Fizycznych. Olbrzymie straty, choć jak powiedział...
Święty Franciszek idolem wpółczesnej młodzieży
Uważam, że święty Franciszek jest idolem współczesnej młodzieży, gdyż był osobą niezwykle pokorną i optymistyczną, a tych cech najczęściej brakuje dzisiejszej młodzieży. W latach swojej młodości święty Franciszek poznał jakie jest wygodne...
Analiza porównawcza wierszy "Laura i Filon" F. Karpińskiego oraz "Filon i Laura wersja nowa" K. I Gałczyńskiego
"Laura i Filon" to jeden z najsławniejszych wierszy Franciszka Karpińskiego będący doskonałym przykładem literatury sentymentalnej - nurtu, który wyrósł w opozycji do klasycystycznego dydaktyzmu i charakteryzował się postrzeganiem świata przez...
Czy Człowiek najlepiej sprawdza się w sytuacjach skrajnych?
Człowiek najlepiej sprawdza się w sytuacjach skrajnych? Czy to prawda? Ja twierdzę, że tak. Spróbuję to przedstawić w kilku prostych przykładach. W książce „Kamienie na szaniec” jeden z bohaterów Alek, zachował zimną krew, opanował się, i...
Motyw wędrówki w literaturze.
Od zarania dziejów człowiek wędrował. Zarówno miejsca ludzkich podróży, jak i ich cele były rozmaite. Podróż w życiu człowieka może mieć bardzo wiele znaczeń: może przynosić nowe doświadczenia, oznaczać chęć poznania, ucieczkę, tułaczkę,...
Omów motyw buntu przeciwko Bogu w literaturze
Bunt..... Co to takiego? Sprzeciw, opór, niezgoda, niedostosowanie się do czyjejś woli... Przeciwko czemu? Przeciw czemuś, co jest nie po naszej myśli, co nie zgadza się z naszym światopoglądem.... Bunt towarzyszy człowiekowi od początku...
Śmiech, żart, groteska w literaturze.
Komentarz: To nie jest temat szczególnie typowy. Właśnie dzięki tej swojej nietypowości może być nieco trudniejszy, bo zwraca uwagę na takie aspekty literatury, o których w szkole mówi się stosunkowo rzadko. Dlatego lepiej, aby temat związany z...
„Ideały są jak gwiazdy, jeśli nie można ich osiągnąć to należy się według nich orientować”. Rozważ powyższy cytat w oparciu o dzieła literatury i własne wnioski.
W okresie współczesnym nam brakuje z pewnością konkretnej, jednoznacznej, wykreowanej przez czynniki społeczno – polityczne idei, co z pewnością rekompensuje odczuwaniem pewnego braku, niedosytu. Dlatego też uważam, że w poszukiwaniu idei należy...
Pani Bovary jako powieść realistyczna. Realistyczny obraz samobójstwa na tle utworów romantycznych
„Pani Bovary” to powieść autorstwa Gustawa Flauberta, która wydana została 30. IV. 1857 r. Zanim jednak książka ta ujrzała światło dzienne, Flaubert poświęcił pięć lat swojego życia, tyle bowiem czasu zajęło mu wnikliwe zbadanie i opisanie...
Antyk w literaturze polskiej na wybranych przykładach z różnych epok.
Twórczość starożytnej Grecji i Rzymu stanowi jedno z ważniejszych, obok Biblii, źródeł kultury europejskiej. Intensywność zainteresowań antykiem zmieniała się na przestrzeni wieków. Była największa w odrodzeniu i oświeceniu, najmniejsza w...
Postacie mitologiczne i ich funkcjonowanie w literaturze polskiej
Nie ma chyba takiej epoki, która nie byłaby zafascynowana antykiem. Tematy i motywy mitologiczne inspirują nie tylko poetów i pisarzy, ale również rzeźbiarzy i malarzy. Wiele postaci mitologicznych zadomowiło się w naszym języku. Bez wyjaśnienia...
Analiza porównawcza wiersza Adama Mickiewicza pt. "Upiór" oraz fragmentu powieści Czesława Miłosza pt. "Dolina Issy"
Motyw śmierci, jej opisywania był niejednokrotnie wykorzystywany do refleksji nad istotą naszego istnienia, naszego bytu. Było tak już w starożytności, gdzie pierwotni filozofowie rozmyślali nad celem naszego życia ? jest tak także teraz, w...
Obrzędy ludowe opisywane w utworach różnych epok
Obrzędy ludowe towarzyszą ludziom od zawsze. Są nieodłącznymi czynnościami, praktykami w zakresie uroczystości zbiorowych, religijnych i świeckich. Spotykamy je na całym świecie, w każdej grupie społecznej. Obrzędy są składnikiem kultury ludzkiej...
Odwołując się do różnych tekstów kultury (książki, filmy, obrazy), odpowiedz na pytanie: Czy starożytne ideały mogą być cenne dla człowieka współczesnego?
Pomimo że odległość czasowa między starożytnością a współczesnością jest ogromna, to można znaleźć wspólne dla obu epok ideały łączące ówczesnych bohaterów z dzisiejszymi ludźmi. W starożytności ludzie zwracali szczególną uwagę na postawę...
Renesans i barok - wizja świata
Podczas badań nad literaturą kolejnych epok zauważono, że epoki, które nie następowały bezpośrednio po sobie posiadają pewne cechy dla siebie wspólne. Natomiast okresy, które następowały bezpośrednio po sobie bardzo się od siebie różnią. Nie...
Historyczna zmienność pojęcia patriotyzm w literaturze XIX i XX wieku
Ojczyzna oznacza kraj z którego człowiek pochodzi, w którym się urodził czy w którego kulturze został wychowany. Uosabia ona szereg wartości z którymi dany człowiek się utożsamia i w których jest duchowo zakorzeniony. Od greckiego słowa „patria” -...
Różnice oraz podobieństwa w opisach dworów w Soplicowie "Pan Tadeusz" i w Olszynce "Nad Niemnem"
Eliza Orzeszkowa w powieści "Nad Niemnem" opisuje dom w Olszynce, podobnie jak Adam Mickiewicz w "Panu Tadeuszu" opisuje dwór. Autorka opisuje wygląd domu oraz jego dokładne umiejscowienie. Również jak Adam Mickiewicz zachwyca się pięknem Polskiej...
Bóg, a człowiek.
Relacje między Bogiem a człowiekiem istniały od zawsze. Nie zawsze jednak układały się tak samo, jednak zawsze ludzie wiedzieli że Bóg istnieje. Czasem pod wpływem różnych wydarzeń człowiek tracił wiarę w Boga i odwracał się od niego. Jeżeli...
Romantyczny i współczesny bunt pokoleń.
Bunt jest sprzeciwem, protestem, często spontanicznym wystąpieniem przeciwko władzy, niesprawiedliwości , czy złu na świecie. W literaturze było wielu bohaterów, którzy buntowali się przeciwko różnym sprawom. Wielu zwyciężało, ale także wielu...
Analiza porównawcza Trenu XIX i wiersza Bolesława Leśmiana "Urszula Kochanowska".
Tematem „Trenów” Jana Kochanowskiego jest cierpienie poety po utracie najbliższej osoby, córki Urszuli. Dziewczynka urosła w nich to roli genialnego dziecka, następcy poety. Jednak na zawsze została wpisana nie tylko w poezję Kochanowskiego....
Sposoby ukazywania kobiety w literaturze i sztuce na wybranych przykładach
Kobiety były w różny sposób ukazywane i w literaturze i sztuce. Literaci często podejmowali temat kobiet. Ukazywali je jako tajemnicze postaci pożądane przez mężczyzn; kochające matki, żony; niewinne istoty gotowe do poświęceń. Niejednokrotnie...
Czym jest patriotyzm? Odpowiedz w oparciu o literaturę jaką poznałeś.
„Patria” znaczy ojczyzna. Patriota to człowiek, który kocha swoją ojczyznę, jest gotów walczyć o nią i zawsze poświęci dobro prywatne na rzecz swojego kraju. Literatura polska zawiera wiele przejawów patriotyzmu i ukazuje bohaterów-patriotów....
Soplicowo i Nawłoć- podobne czy odmienne światy (rozprawka)
Sopliowo i Nawłoć całkiem odmienne miejsca akcji dwóch powieści „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza i „Przedwiośnia” Stanisława Żeromskiego. Soplicowo- fikcyjna wieś położona na terenach Litewskich i Nawłoć miejscowość w okolicy Częstochowy....
Wpływ przyrody na życie człowieka na podstawie Chłopów Władysława Reymonta oraz wiersza Na lipę Jana Kochanowskiego
Władysław Reymont i Jan Kochanowski to pisarze, którzy w sposób szczególny upodobali sobie wieś oraz przyrodę. Jednak są to dwa różne ich obrazy. Należy pamiętać, iż okresy, w jakich tworzyli wymienieni pisarze, znacząco się od siebie różniły,...
Ucztowanie jako motyw literacki. Analizując podane fragmenty, zwróć uwagę na sposoby obrazowania oraz porównaj stosunek autorów do szlacheckiej tradycji ucztowania zaprezentowanej w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza i Przedwiośniu Stefana Żeromskiego
Ucztowanie jest motywem często pojawiającym się zarówno w literaturze polskiej jak i obcej różnych epok literackich. W Polsce funkcjonowanie tego toposu rozpoczyna się wraz z pojawieniem się kultury sarmackiej szlachty, która wiele elementów, w...
Analiza porównawcza Trenu X i wiersza B. Leśmiana pt. "Urszula Kochanowska"
Różne wizje zaświatów. Analizując Tren X Jana Kochanowskiego i wiersz Urszula Kochanowska Bolesława Leśmian, zwróć uwagę na portret dziecka oraz kreacje innych bohaterów. Tematem "Trenu X" Jana Kochanowskiego jest smutek po śmierci córki. W...
Cierpiące matki. Porównaj ich wizerunki przedstawione w średniowiecznym wierszu "Posłuchajcie, bracia miła..." i fragmencie III częsci "Dziadów" Adama Mickiewicza
Matka ? kobieta, dla której urodzone dziecko jest najważniejsza istotą na świecie. Szczęście dziecka to piorytet w jej życiu. A co dzieje się z nią, gdy widzi, kiedy jej ukochane dziecko cierpi? Co przeżywa? Co myśli? Opierając sie na powyższych...
Pozytywiści, a romantycy.
Młode pokolenie końca lat 60 - tych, które ujrzało na własne oczy klęskę powstania styczniowego, wystosowało protest wobec ideologii romantycznej. Młodzi byli już zniecierpliwieni irracjonalnymi koncepcjami, zrywami, które kończyły się śmiercią...
Dobro i zło muszą istnieć obok siebie.
„I stworzył Bóg światłość, i zobaczył, że jest dobra. I oddzielił ją od ciemności, która nie była dobra. A potem nastał dzień szósty i powstał człowiek - stworzenie ziemskie, ale obdarzone pierwiastkiem boskim, posiadające wolną wolę.”...