Era paleozoiczna: Rozpoczęła się 570 mln lat temu, a skończyła 245 mln lat temu. W erze tej nastąpiły dwie wielkie orogenezy: kaledońska i hercyńska
Spowodowały one powstanie licznych, wielkich i rozległych łańcuchów górskich na wszystkich kontynentach. Dzieli się on na 6 okresów: kambr, ordowik, sylur, dewon, karbon i perm.
Kambr
Kambr pierwszy okres 570 do ok. 500 mln lat temu; dzielił się na 3 epoki: kambr dolny (wczesny), środkowy i górny (późny). W kambrze dolnym rozpoczęła się wielka transgresja morza, która osiągnęła maksimum w kambrze środkowym; W Polsce skały kambryjskie występują na powierzchni w G. Świętokrzyskich i Sudetach, a w głębokim podłożu- prawie na całym obszarze kraju.
Świat roślinny. Roślinność kambryjska składała się z pierwotnych grzybów, bakterii, sinic i niektórych grup glonów (np. pierwszych zielenic i krasnorostów).
Świat zwierzęcy. Dla kambru jest charakterystyczne nagłe pojawienie się licznych bezkręgowców morskich (kambryjska eksplozja ewolucyjna), wytwarzających części twarde (szkielety, pancerze), zachowane w skamieniałości); do organizmów tych należały głównie w skałach w stanie kopalnym (trylobity, archeocjaty (typowe tylko dla kambru), ślimaki, ramienionogi, także otwornice, gąbki, jamochłony i szkarłupnie.
Ordowik
Ordowik drugi okres paleozoiku, trwający od ok. 500 do ok. 435 mln lat temu; dzieli się na 3 epoki: o. dolny (wczesny), środk. i górny (późny); w o. dolnym,
Świat roślinny
Na lądzie prawdopodobnie pojawiły się pierwsze rośliny naczyniowe (pierwotne paprotniki); w morzach występowały sinice, zielenice i krasnorosty.
Świat zwierzęcy
Bogata fauna mórz, reprezentowana gł. przez graptolity, łodziki, ramienionogi i trylobity; dużą rolę skałotwórczą odegrały koralowce czteropromienne, tabulaty i gąbki; pojawiły się pierwsze kręgowce- ostrakodermy.
Sylur paleozoiku
Sylur paleozoiku, trwający od ok. 435 do ok. 395 mln lat temu; dzieli?trzeci okres się na 3 epoki: sylur dolny (wczesny), środk. i górny (późny); w Polsce najpełniejsze serie osadów syluru są w G. Świętokrzyskich i Sudetach oraz w głębokim podłożu na pn. kraju.
Świat roślinny
Florę syluru tworzyły na lądzie pierwotne rośliny naczyniowe (z grupy widłaków i psylofitów), a w morzach niektóre plechowce- zielenice krasnorosty, sinice i prawdopodobnie brunatnice
Świat zwierzęcy
Dalszy rozkwit fauny morskiej, gł. koralowców 4-promiennych, ramienionogów, trylobitów i łodzików, a w wodach półsłonych- wielkoraków; maksymalny rozwój osiągnęły graptolity, które wymarły z końcem syluru; pojawiły się pierwsze ryby- tarczowce
Dewon
Dewon, czwarty okres paleozoiku, trwający od ok. 400 do ok. 345 mln lat temu. Dzieli się na 3 epoki: dewon dolny (wczesny), środk. i górny (późny). W związku z orogenezą kaledońską, która sfałdowała i wypiętrzyła łańcuchy spowodowała wielką regresję morza, dewon był okresem panowania lądów. Typowe utwory dewonu: czerwone piaskowce, zlepieńce oraz łupki ilaste, wapienie, dolomity. W Polsce najpełniejsze serie osadów dewońskich odsłaniają się w G. Świętokrzyskich.
Świat roślinny
Roślinność lądowa dewonu dolnego i środk. składała się z pierwotnych roślin naczyniowych, najpierwotniejszych paproci oraz pierwotnych roślin widłakowych i skrzypowych; z plechowców stwierdzono grzyby glonowce oraz glony. W dewonie górnym pojawiły się natomiast nowe rodzaje pierwotnych paproci, roślin skrzypowych i widłakowych oraz prawdopodobnie pierwsze rośliny nasienne (paprocie nasienne i kordaity); z mszaków występowały wątrobowce, z plechowców tzw. glonogrzyby i in. W morzach żyły w dewonie krasnorosty i prawdopodobnie brunatnice.
Świat zwierzęcy.
W dewonie pojawiły się pierwsze zwierzęta lądowe: z bezkręgowców stawonogi a z kręgowców płazy tarczogłowe, nadal rozwijała się fauna morska, z bezkręgowców liczne były koralowce i ramienionogi, spośród głowonogów pojawiły się amonity; z kręgowców szczyt swojego rozwoju osiągnęły ryby pancerne i ostrakodermy, które wyginęły pod koniec dewonu, natomiast bujnie rozwinęły się ryby dwudyszne i trzonopłetwe, oprócz istniejących już ryb chrzęstnych i nielicznych promieniopłetwych.
Karbon
Karbon -piąty okres ok. 345 do ok. 280 mln lat temu; dzieli się na 2 epoki: karbon dolny (wczesny) i górny (późny); w okresie karbońskim występowały liczne fazy orogenezy hercyńskiej,; w związku z tą orogenezą w karbonie górnym nastąpiła wielka regresja morza; typowymi utworami karbonu dolnego są wapienie lub piaskowce, zlepieńce i łupki ilaste a karbonu górnego- osady piaskowców i łupków, z podkładkami węgla kamiennego, zwanego karbonem produktywnym. Olbrzymie złoża karbońskiego węgla kam. występują na różnych kontynentach; w Polsce- w Górnośląskim, Dolnośląskim i Lubel. Zagłębiu Węglowym. Na obszarach Gondwana w utworach karbonu górnego znajdują się, wchodzące w skład lądu osady lodowcowe świadczące o istnieniu wielkiego zlodowacenia.
Świat roślinny
W karbonie, oprócz dalszego rozwoju roślinności wodnej, nastąpił bujny rozkwit roślinności lądowej o formach drzewiastych: widłaki ze skrzypów kalamity, paprocie właściwe i nasienne, z nagozalążkowych kordaity; formy te tworzyły bagienne lasy, runo tych lasów stanowiły drobne paprocie, widłaki, skrzypy, oraz mszaki; z grzybów istniały już workowce; pod koniec karbonu pojawiły się pierwsze rośliny iglaste (walchia).
Świat zwierzęcy karbonu małżów, rozwój goniatytów, konodontów i pojawienie się belemnitów; żyły już owady uskrzydlone, ryby rekinowate i pierwotne promieniopłetwe, płazy tarczogłowe, pierwsze gady (kotylozaury, ssakokształtne i wodne mezozaury).
Perm
Perm, najmłodszy (szósty) okres 280 do ok. 230 mln lat temu; w zach. i środk. Europie, gdzie utwory permu zostały najwcześniej zbadane, dzieli się go na 2 epoki: perm dolny (wczesny), zw. czerwonym spągowcem, i perm górny (późny), zw. cechsztynem; w permie dolnym powstawały osady lądowe- zlepieńce (czerwone) i piaskowce, pochodzące z niszczenia wypiętrzonych w orogenezie hercyńskiej łańcuchów górskich; przejawiała się silna działalność wulkaniczna, następowały potężne wylewy law; tworzyły się wapienie i dolomity, łupki miedzionośne, sól kam., gipsy, sole potasowe. We wsch. Europie w ciągu całego permu powstawały osady mor.- wapienie, piaskowce, gipsy, sól kamienna. Gondwany w utworach permu istnieją ślady wielkiego na obszarze lądu zlodowacenia. W Polsce utwory permu występują w G. Świętokrzyskich, Sudetach, na Niżu Polskim i w okolicach Krakowa.
Świat roślinny
W połowie permu, w związku ze zmianą klimatu (z wilgotnego na suchy) nastąpiły doniosłe zmiany w składzie flory, zwł. na półkuli pn.; wymarły kordaity, drzewiaste widłaki i skrzypy, większość paproci (zarodnikowych i nasiennych), wzrósł zaś udział roślin iglastych, miłorzębowych i sagowców.
Świat zwierzęcy
W morzach permu żyły otwornice, ramienionogi, małże, goniatyty, szkarłupnie, ryby promieniopłetwe i in., a także trylobity i koralowce czteropromienne, które pod koniec okresu wymarły; na lądzie bujnie rozwijały się płazy tarczogłowe, kotylozaury i gady ssakokształtne