Konferencja – wady kręgosłupa

1. Co to są wady kręgosłupa?
2. Prawidłowa i wadliwa postawa ciała
3. Wady kręgosłupa

Ad 1.

Wadami postawy nazywać będziemy zmiany utrwalone w układzie kostnym,, możemy nazywać je błędami,,trzymania się”. Są to odchylenia od ogólnie przyjętych cech postawy prawidłowej, właściwej danej kategorii wieku, płci i typu budowy.
W osobniczym rozwoju postawy ciała wyróżnia się dwa okresy, w których nasila się występowanie wad postawy.
I. Okres szkolny, w którym źródłem niekorzystnych zmian są obowiązki szkolne. Dzieci długo siedzą w ławce szkolnej, noszą dodatkowe ciężary. Bardzo ważny w tym okresie jest rodzaj noszonego przez dzieci obuwia.
II. Okres skoku pokwitaniowego, w którym następuje szybki rozwój kośćca, za którym nie nadąża rozwój mięśni.
III. Występują też wady wrodzone najczęstsze z nich to: wady wrodzone klatki piersiowej, wady nabyte, które powstają na skutek przebytych chorób – wady rozwojowe oraz wady, które powstały na skutek zaburzenia nawyku prawidłowej postawy ciała.

Ad 2. Prawidłowa i wadliwa postawa ciała

Osią całego ciała jest kręgosłup. Kręgosłup ludzki wspiera się na miednicy jak na podstawie i jest z nią połączony. W warunkach prawidłowych w rzucie bocznym miednica jest pochylona do przodu, co pociąga za sobą podobne pochylenie części krzyżowej kręgosłupa. W odcinku lędźwiowym kręgosłup wygina się do przodu, a w odcinku piersiowym do tyłu. W odcinku szyjnym ponownie do przodu (załącznik nr 1). Te fizjologiczne wygięcia w płaszczyźnie strzałkowej to:

· Lordoza szyjna
· Kifoza piersiowa
· Lordoza lędźwiowa

Łagodzą one wstrząsy podczas biegania, skakania i chodzenia oraz zwiększają wytrzymałość kręgosłupa.
Postawą człowieka nazywamy indywidualne ukształtowanie ciała i położenie poszczególnych odcinków tułowia oraz nóg w pozycji stojącej. Oceniać postawę należy oglądając człowieka z profilu. Prawidłowa postawa charakteryzuje się następującymi cechami:

· Głowa ustawiona wprost nad klatka piersiową, biodrami i stopami lub podana nieco ku przodowi.
· Dobrze wysklepiona klatka piersiowa
· Brzuch lekko wciągnięty lub płaski
· Plecy łagodnie wygięte, przy czym łopatki nie wystają poza linię pośladków
· Ręce i nogi prawidłowo ukształtowane
· Stopy wysklepione (załącznik nr 2).


Nieprawidłowa postawa charakteryzuje się następującymi cechami:

· Głowa jest wysunięta do przodu lub pochylona w bok
· Klatka piersiowa płaska, zapadnięta lub zniekształcona, barki wysunięte do przodu
· Brzuch wypukły, wysunięty do przodu lub zwiotczały, obwisły, plecy zgarbione, zaokrąglone a miednica posiada zbyt duże nachylenie, co łącznie daje silne wypięcie krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej.
· Stopy płaskie (załącznik nr 3).

Mówiąc, więc o wadach postawy ciała mamy na myśli przede wszystkim odchylenia od normalnego kształtu kręgosłupa. Jest on kostnym rusztowaniem ciała.

Ad 3. Wady kręgosłupa

Do najczęstszych wad postawy kręgosłupa należą:

· Plecy okrągłe
· Plecy wklęsłe
· Plecy wklęsłe – okrągłe
· Plecy płaskie
· Oraz boczne skrzywienie kręgosłupa tzw. skoliozy

1. Plecy okrągłe – charakterystyczne dla tej wady jest garbienie się, kręgosłup tworzy nadmierne wygięcie się ku tyłowi (hiperkifoza). Klatka piersiowa jest spłaszczona, zapadnięta. Skutkiem tych zmian jest ograniczona ruchliwość klatki piersiowej, co utrudnia swobodne oddychanie istnieje, więc skłonność do schorzeń dróg oddechowych.

Przeciwwskazania – skoki, intensywne biegi, stanie na rękach i głowie, ćwiczenia z obciążeniem i dźwiganie w pozycji stojącej, jazda na rowerze z niską kierownicą.

Wskazania – oglądanie telewizji z laseczką trzymaną na plecach (20 – 50 min.), pływanie stylem grzbietowym, ćwiczenia oddechowe.

2. Plecy wklęsłe – nadmierne uwypuklenie krzywizny lędźwiowej, brzuch wypięty, miednica ustawiona niemal poziomo. Należy wzmacniać mięśnie brzucha i pośladkowe.

3. Plecy wklęsło – okrągłe – wypięty brzuch i okrągłe plecy. Należy zwiększać ruchomość kręgosłupa, wzmacniać mięśnie rozciągnięte.

4. Plecy płaskie – głowa lekko wysunięta do przodu, barki ściągnięte do tyłu, klatka piersiowa uwypuklona.

Postępowanie korekcyjne obejmuje:

· Zwiększenie krzywizn kręgosłupa jego ruchomości
· Wzmacnianie mięśni
· Ćwiczenia oddechowe

Przeciwwskazania:

· Przeciążanie organizmu
· Elongacja
· Zwisy

5. Boczne skrzywienie kręgosłupa (skolioza) załącznik nr 4

Wada postawy polegająca na asymetrii ustawienia barków, łopatek, tułowia, miednicy i głowy. Skolioza powoduje nie wydolność układu krążenia i oddychania oraz zmiany zwyrodnieniowe w układzie ruchu narastające wraz z wiekiem.

Przeciwwskazania:

· Długotrwałe marsze
· Długotrwałe wysiłki w pozycji stojącej
· Dźwiganie
· Skoki, przewroty, mostki

Wskazania:

· Wzmacnianie mięśni posturalnych, likwidacja przykurczów
· Pływanie
· Ćwiczenia oddechowe, które zapewniają właściwą ruchomość klatki piersiowej, zapobiegają jej zniekształceniu, zwiększają pojemność życiową płuc.

Leczenie skolioz jest bardzo trudne. Ogólnym celem leczenia jest usunięcie lub zmniejszenie skrzywienia, a jeśli jest to możliwe to przynajmniej zatrzymanie postępu skrzywienia.
Wiemy o tym, że niemały wpływ na postawę ma cały tryb życia, a więc przede wszystkim praca siedząca i umysłowa w tego typu pracy mamy przez dużą część dnia wymuszoną, często nieprawidłową i niefizjologiczną postawę. Jest ona wyczerpująca, powoduje przeciążenia i ogólne zmęczenie, które uwidacznia się w całej sylwetce człowieka. Mała ilość ruchu, rezygnacja z aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, nie sprzyja dobrej postawie i utrwala już zakodowane nawyki złej postawy ciała. Bardzo ważne jest, aby nieustannie w ciągu dnia nadawać kręgosłupowi prawidłowy kształt i jeśli jest to tylko możliwe organizować przerwy na krótką gimnastykę, powinny to być ćwiczenia rozluźniające i rozciągające wykonywane kilkakrotnie w ciągu dnia. (Załącznik nr. 5)