Psalm 51 - Interpretacja

Psalm 51 pt. "Wezwanie i prośba pokutnika" jest indywidualną pieśnią błagalną i pokutną.

Już w pierwszych wersetach dowiadujemy się, iż podmiotem lirycznym a zarazem autorem jest Dawid. Dzięki tym wersetom również dowiadujemy się czego tematem jest owy psalm. Dotyczy on ciężkiego grzechu popełnionego przez Dawida z Batszebą. O ile nie możemy się dowiedzieć z psalmu jaki to był grzech, to w Drugiej Księdze Samuela, rozdziałach 11 i 12 jest przedstawiona cała historia. Dawid zapragnął żony jednego ze swoich żołnierzy, Uriasza; kobieta miała na imię Batszeba. Dawid uwiódł ją, a Uriasza posłał na pewną śmierć, stawiając go w pierwszym szeregu podczas bitwy. Wdając się w romans z Batszebą, Dawid złamał szóste przykazanie: nie zabijaj, siódme przykazanie: nie cudzołóż, dziewiąte przykazanie: nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu i dziesiąte przykazanie: nie pożądaj żony bliźniego swego. Natomiast już w trzecim wersecie wiemy, że adresatem jest Pan Bóg: "Zmiłuj się nade mną, Boże".

Werset trzeci i czwarty zawiera prośbę do Boga o oczyszczenie z grzechów i nieprawości. Podmiot liryczny wymienia trzy najważniejsze cechy Boga: miłosierdzie, łaskawość i wszechmoc. Następna zwrotka (wersety 5-8) jest przypomnieniem o grzechu pierworodnym, w którym trwa człowiek przez całe życie: "(") a grzech mój mam zawsze przed sobą.". W wersecie 8 jest skierowana prośba podmiotu o naukę mądrości. W następnej strofie Dawid prosi o oczyszczenie i podniesienie na duchu oraz nie odrzucanie go. Wypowiadając słowa "Pokrop mnie hizopem, a stanę się czysty" podmiot odwołuje się do rytuału oczyszczenia z trądu, co sugeruje, iż porównuje się on z ludźmi trędowatymi. W wersetach 15-19 Dawid wyraża chęć głoszenia Słowa Bożego oraz nawracania niewiernych. W ten sposób chcę on odkupić swoje winy, ponieważ uważa, że poprzez składanie ofiar nie uczyni tego (" Ty się bowiem nie radujesz ofiarą i nie chcesz całopaleń, choćbym je dawał."). Ostatnie dwa wersety są prośbą o łaskę oczyszczenia dla całego Syjonu, a więc podmiot nie tylko prosi o przebaczenie swoich grzechów, lecz całego Syjonu.

W psalmie 51 podmiot ukazuje człowieka, który popełnił ciężki grzech, lecz przyznaje się do swego przewinienia oraz okazuje skruchę i pokorę: "Moją ofiarą, Boże duch skruszony; nie gardzisz, Boże, sercem pokornym i skruszonym.". Wierzy on w dobroć i miłosierdzie Boga. Nie tylko poprzez grzech jakiego dopuścił się podmiot dowiadujemy się, iż jest to Dawid. Również dzięki dwóm ostatnim wersetom możemy to udowodnić, ponieważ podmiot prosi o łaskę oczyszczenia dla całego Syjonu. Takiego czynu mógł się dopuścić jedynie król, a Dawid był królem Syjonu.

W tekście mamy do czynienia z wieloma inwersjami, które tworzą poważny styl całego utworu: "Zmiłuj się nade mną, Boże, w swojej łaskawości."; "Od krwi uwolnij mnie,". Taki styl tworzą również powtarzające się zwroty bezpośrednie do Pana Boga, który jest adresatem: "Moją ofiarą, Boże, duch skruszony; nie gardzisz, Boże, sercem pokornym i skruszonym.". Występują również porównania: "obmyj, mnie a nad śnieg wybieleję" oraz antropomorfizacja: "niech mój język sławi Twoją sprawiedliwość". Również możemy zauważyć anafory takie jak: " Oto zrodzony jestem w przewinieniu (") Oto Ty masz upodobanie w ukrytej prawdzie.". Psalm zaczyna się apostrofą skierowaną do Boga.