Pieniądz

Pieniądz to materialny lub niematerialny środek, który można wymienić na towar lub usługę. Obecnie funkcję pieniądza najczęściej pełnią monety oraz pieniądz papierowy (banknoty).
Podstawowe rodzaje pieniądza:
? pieniądz kruszcowy
? pieniądz zdawkowy (gotówkowy)
? pieniądz rozrachunkowy (bezgotówkowy)
? pieniądz międzynarodowy
? pieniądz bankowy
? pieniądz elektroniczny
Funkcje pieniądza:
? obrachunkowa (miernik wartości towarów)
? cyrkulacyjna (transakcyjna)
? płatnicza
? tezauryzacyjna
Pożądane własności pieniądza:
? poręczność
? stabilność
? jednolitość
? trwałość
? podzielność
? rozpoznawalność
Bank centralny ? instytucja odpowiedzialna za funkcjonowanie systemu bankowego. Zazwyczaj działa jako jednostka państwowa bądź podporządkowana państwu. W Polsce funkcję banku centralnego pełni Narodowy Bank Polski.
Trzy główne funkcje
? Bank centralny emituje pieniądz gotówkowy. Jest jedyną instytucją uprawnioną do emitowania znaków pieniężnych w danym państwie.
? Bank centralny jest bankiem banków i innych instytucji finansowych. Każdy bank komercyjny posiada w banku centralnym rachunek, na którym rejestruje rozliczenia z innymi bankami. Bank centralny świadczy usługi bankowe innym bankom (Przyjmuje depozyty po tzw. stopie depozytowej oraz udziela im kredytów). Bank centralny realizuje również transakcje z zagranicznymi bankami centralnymi i instytucjami międzynarodowymi.
? Bank centralny jest bankiem skarbu państwa. Prowadzi rachunki instytucji państwowych. Utrzymuje rachunki depozytowe państwa, prowadzi kasową obsługę budżetu, obsługuje dług publiczny.
Funkcje stabilizująco-kontrolne
? Bank centralny formułuje cele polityki pieniężnej państwa i steruje nią za pomocą dostępnych instrumentów.
? Bank centralny utrzymuje i zarządza rezerwami dewizowymi kraju, a także prowadzi politykę kształtowania kursu waluty krajowej.
? Bank centralny nadzoruje działalność banków komercyjnych.
? Bank centralny reguluje podaż pieniądza w obiegu (poprzez np. operacje otwartego rynku i ustalanie stóp procentowych) i oddziałuje na politykę kredytową banków komercyjnych.