Babiogórski Park Narodowy, utworzony w 1954 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.
Znajduje się on w Polsce płd., w powiecie suskim i nowotarskim (woj. małopolskim) przy granicy ze Słowacją. Po słowackiej stronie istnieje też rezerwat "Babia Hora". Obejmuje płn. i płd. stronę masywu Babiej Góry włączając najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego - Diablak (1725 m n.p.m.).
W 1933 r. uchwałą PAU utworzono "Rezerwat na Babiej Górze" o powierzchni 650 ha.
30.10.1954 r. utworzenie Babiogórskiego Parku Narodowego (o pow. 1704 ha).
1977 r. Babiogórski Park Narodowy zostaje uznany przez UNESCO za 1 ze światowych rezerwatów biosfery i włączony do realizacji programu MaB.
Na terenie parku opisano 500 gatunków roślin naczyniowych, prawie 200 gatunków mchów oraz liczne porosty, glony i wątrobowce. Występuje tutaj 70 gatunków wysokogórskich oraz 54 objętych ochroną gatunkową.
Na Babiej Górze widoczny jest piętrowy układ roślinności górskiej. Są to następujące piętra wraz z charakterystycznymi roślinami:
- regiel dolny (700-1150 m n.p.m.) – buk, świerk, jodła (sięgają do 45 m wys. i 350 cm obwód pnia), żywiec cebulkowy;
- regiel górny (1150-1350 m n.p.m.) – świerk;
- pas kosodrzewiny (1391-1650 m n.p.m.) – kosodrzewina, jarzębina, kostrzewa pstra, zawilec narcyzowy, goździk okazały;
- piętro alpejskie (1650 - 1725 m n.p.m.) – sit skucina, kosmatka brunatna, rogownica alpejska (endemit babiogórski).
Symbolem parku jest okrzyn jeleni, który występuje tylko w Babiogórskim Parku Narodowym.
Ogółem 3680 gatunków zwierząt:
- ptaki (118 gatunków) – uszatka, puszczyk uralski, puchacz, dzięcioły, płochacz halny, siwerniak, głuszec;
- ssaki (49 gatunków) – jeleń, koszatka, orzesznica, żołędnica, ryjówka górska, ryjówka aksamitna, ryjówka malutka;
- ryby (2 gatunki);
- płazy (12 gatunków) – salamandra plamista;
- gady (6 gatunków) – jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, żmija zygzakowata, padalec zwyczajny;
- bezkręgowce (3500 gatunków) – chrząszcze (1500 gatunków).
Babia Góra
Od niepamiętnych czasów uważano ją za siedzibę przeróżnych upiorów i wiedźm. Podobno jedna z nich, zwana Babą, uniemożliwiła chętnym wejście na szczyt. A ponieważ Babia Góra słynęła z licznych wierzchołków, wielu śmiałków pragnęło je policzyć. Niestety, Baba była nieustępliwa. Pewnego wieczoru, ujrzawszy kilku wędrowców, którzy zmuszeni do noclegu pod szczytem zasnęli wokół ogniska z głowami nakrytymi kocami, rzekła głośno: „Przeszłam już 12 wierzchołków tej góry, a jeszcze czegoś tak dziwnego nie widziałam”. Po czym przerażona odeszła. Usłyszał to 1 ze zdobywców, a rano cała grupa, zadowolona z przypadkowo zdobytej informacji, mogła wrócić do domów.
Dziś niewprawnych turystów mogą odstraszać jedynie strome podejścia. Warto jednak zadać sobie trud, bo widoki roztaczające się ze szczytu wynagradzają poświęcenie.