Oświecenie - pojęcia

Racjonalizm - kierunek filozof. Przyznający rozumowi główną role w procesie poznania i negujący rolę doświadczenia. Empiryzm - filozofia zakładająca, ze źródłem poznania SA wyłącznie i przede wszystkim bodżce zmysłowe docierające do naszego umysłu, ze swiata zew. Zaś wszelkie idee, teorie sa w stosunku do nich wtore. Monarchia konstytucyjna - typ Monar. W której zakres i sposób sprawowania władzy przez krola oraz organy przedstawicielskie okresla konstytucja lub szereg aktow prawnych pełniących jej role. Rewolucja agrarna - przewrot w rolnictwie polegający na zastosowaniu płodozmianu, mechanizacji prac polowych, wyprodukowaniu lepszych gatunkow zwierząt hodowlanych oraz zbóz, co dało w efekcie zaspokojenie potrzeb zywnościowych społeczeństwa.

Rewolucja przemysłowa (inaczej industrializacja) - całokształt przemian technicznych, ekonomicznych i społecznych, związanych z powstaniem przemysłu fabrycznego.Było to przejscie od wytwórczości recznej do przemyslu zmechanizowanego.

Proletariat przemysłowy - robotnicy fabryczni.W epoce rewolucji przemyslowej byli to wolni ludzie mający do sprzedania prace swoich rak i zanjdujacy zatrudnienie w fabrykach.
Zasada liberalizmu ekonomicznego - wolnoś gospodarcza polegająca na zniesieniu wszelkich ograniczen narzucanych przez panstwo w dziedzinie handlu i produkcji. Istnienie wolnego rynku i wolnej konkurencji to niezbędny warunek rozwoju gospodarki. Zwolennikiem tej zasady był Adam Smith.

Przy podejmowaniu decyzji kierowano się trzema głównymi zasadami
a) równowagi europejskiej polegającej na tym by żadne z mocarstw po wynagrodzeniu strat wojennych nie wzmocniło się bardziej od pozostałych
b) legitymizm oznaczającego przywrócenie i nienaruszalność praw starego ładu obalonego w czasie epoki napoleońskiej
c) restauracji, czyli odnowienia polegającej na przywróceniu do władzy dynastii obalonych w wyniku rewolucji francuskiej i epoki napoleońskiej.

Na kongresie wiedeńskim dominującą role odgrywały 4 zwycięskie mocarstwa: Anglia, Austria, Prusy, Rosja, oraz Francja.
Ważne postacie kongresu: car Aleksander I, minister spraw zagranicznych Austrii Klemens Metternich i minister spraw zagranicznych Francji Maurycy Talleyrand.
W wyniku kongresu wiedeńskiego powstała nowa mapa polityczna europy.

Decyzje kongresu wiedeńskiego w sprawie polski: z większości terytorium księstwa warszawskiego utworzono królestwo polskie pod berłem Aleksandra I (unia personalna z Rosja) , zachodnia część księstwa, czyli poznańskie, bydgoskie z Toruniem i wolne miasto Gdańsk przyłączono do Prus, Wieliczka do Austrii, Kraków jako wolne miasto było pod kontrola zaborców. Święte Święte Przymierze, sojusz zawarty 26 września 1815 z inicjatywy cara Aleksandra I przez Rosję, Austrię w osobie Franciszka I i Prusy w osobie Fryderyka Wilhelma III. Był próbą stworzenia stałej federacji państw europejskich i oparcia jej na trwałych, chrześcijańskich, podstawach. W latach 1816 - 1817 do Świętego Przymierza zaproszono wszystkie kraje europejskie z wyjątkiem Turcji, jako kraju niechrześcijańskiego. W 1818 do Świętego Przymierza przystąpiła Francja. Celem było niszczenie wszystkich reform napoleońskich.

Przyczyny wybuchu rewolucji Francuskiej:
- ogromne zadłużenie państwa, braki w skarbie państwa
- złą sytuacja gospodarcza
- niezadowolenie ze złego zarządzania państwem Ludwika XV oraz absolutnych rządów Ludwika XVI
- zwołano Stany Generalne w 1789r. w maju oraz stan trzeci ogłasza się Zgromadzeniem Narodowym
- idee wolnościowe ze Stanów Zjednoczonych
- znajomość i wpływ idei Jana Jakuba Rousseau

14 lipca 1789r. - przebieg rewolucji
- zdobycie Bastylii (twierdza więzienna, obalenie absolutyzmu królewskiego)
- Uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela (sierpień 1789)
- Reformy Konstytuanty (znosiła podział społeczeństwa na stany, ale nie znosiła niewolnictwa w koloniach)
- Terror Jakobiński z Maksymilianem Robespie na czele
- Ogłoszenie Francji republiką
- Rządy dyrektoriatu

Listopad 1799 - zamach stanu zorganizowany przez Napoleona

Zamach Stanu - zdobycie władzy przez jednostkę lub grupę osób, na ogół połączone z użyciem siły

Dyktatura - rządy jednostki lub grupy osób, prowadzone faktycznie w sposób nieograniczony

Polityka wewnętrzna Napoleona:
- nowy porządek społeczny - ogłoszenia amnestii dla emigrantów politycznych (szlachta i arystokracja) - pozwolono im wrócić do kraju
- konkordat z papieżem - umowa Napoleona z papieżem
- regulacje dotyczące administracji i podstaw prawa - scentralizowany system rządów
- rozbudowany aparat policyjny - inwigilacja (kontrolowanie) społeczeństwa (gł. Środowiska robotniczego i biedota wiejska)
- wprowadzenie Kodeksu Cywilnego Napoleona - gwarantował on równość wszystkich wobec prawa, nienaruszalność własności, wolność i równouprawnienie wyznań, cywilne śluby i rozwody, regulował też zasady życia gospodarczego
- rozwój gospodarczy państwa - powołał Bank Francji, emisja pieniądza - „Frank”

Grudzień 1804r. - Napoleon ogłosił się cesarzem francuzów

Blokada kontynentalna - polegała na zamknięciu granic wszystkich podporządkowanych Francji państw dla handlu z Wielką Brytanią. W ten sposób Napoleon pragnął pokonać gospodarczo swego wyspiarskiego wroga. Nie można było jednak skutecznie zamknąć wszystkich portów do Europy.