Gniezno

Gniezno to miasto i gmina w powiecie gnieźnieńskim, województwie wielkopolskim). Miasto (szóste co do wielkości w województwie) leży na obszarze Pojezierza Gnieźnieńskiego otoczone jeziorami Jelonek, Świętokrzyskim, Winiary. Miasto te było pierwszą stolicą Polski i jest jednym z najstarszych miast w kraju oraz najczęściej odwiedzanych przez turystów z kraju i zagranicy. Jest siedzibą arcybiskupów gnieźnieńskich. Wg danych z 30 czerwca 2006 2 liczyło 70.080 mieszkańców.

Legenda
głosi, że: trzej bracia Lech, Czech i Rus przedzierali się przez puszcze szukając miejsca, gdzie mogliby się osiedlić. Nagle zobaczyli wzgórze, na którym na starym samotnym dębie siedział orzeł. Wtedy Lech powiedział: "Tego orła białego przyjmuję za godło ludu swego, a wokół dębu zbuduję gród swój i od orlego gniazda Gnieznem go nazwę". Pozostali bracia poszli dalej szukać miejsca dla swoich ludzi, Czech podążył na południe, a Rus na wschód.


Zabytki Gniezna
• Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gnieźnie, a w niej trumna-relikwiarz św. Wojciecha okaleczona w 1986, zrekonstruowana w 1987 oraz Drzwi Gnieźnieńskie
• kościół św. Jerzego (XII w., przebudowany 1782)
• kościół gotycki św. Jana z cenną polichromią (XIV w.) i gotycko-barokowy klasztor bożogrobców (XIV, XVII w.)
• kościół farny św. Trójcy (XV, XVII w.)
• kościół i klasztor franciszkanów (XIII, XVII-XVIII w.)
• kościół św Michała (XV w., przebudowany 1815) z neobarokową wieżą z 1900
• kościół św Wawrzyńca (XVI w., przebudowany XIX i XX w.)
• kościół cmentarny św Piotra z 1680-90
• kościół cmentarny św Krzyża neogotycki z 1834-36
• kościół po ewangelicki obecnie garnizonowy, eklektyczny z 1 poł. XIX w., rozbudowany w 2 poł. XIX w.
• kościół neogotycki bł. Michała Kozala z 1894 na terenie szpitala psychiatrycznego Dziekanka
• domy klasycystyczne
• neorenesansowy gmach dawnego Uniwersytetu Ludowego na Dalkach z lat 20 XX w.


Gniezno jest ważne na Szlaku Piastowskim, wiodącym z Poznania poprzez Ostrów Lednicki, Gniezno, Trzemeszno, Mogilno, Strzelno, Kruszwicę do Inowrocławia; następnie szlak zawraca do Biskupina i – ponownie przez Gniezno – prowadzi do Giecza. W Gnieźnie rozpoczyna się także Wielkopolska Droga św. Jakuba prowadząca przez Poznań, Leszno do Głogowa. Jest ona częścią szlaku pątniczego z Wielkopolski do Pragi i jednym z najdalej na wschód wysuniętym odcinkiem europejskiej sieci szlaków kulturowych, Drogi św. Jakuba.

Drzwi Gnieźnieńskie ("Porta Enea" - Drzwi Spiżowe, "Porta Regia" - Drzwi Królewskie) - unikalny zabytek romańskiej sztuki odlewniczej, wykonane ok. 1175 (nie znany dokładny czas i miejsce) za panowania księcia Mieszka III Starego. Osadzone w portalu wewnętrznym kruchty południowej Archikatedry gnieźnieńskiej. Oba skrzydła różnej wielkości (lewe wys. 328 x szer. 84 cm i prawe 323 x 83 cm), odlane z brązu metodą wosku traconego (lewe, bardziej wypukłe w całości, a prawe w 24 częściach i zlutowane), zawierają po dziewięć kwater z płaskorzeźbami scen figuralnych i obramowanych bordiurą zdobioną ornamentem roślinnym z wplecionymi postaciami ludzi i zwierząt. Umocowane na nich kołatki w kształcie lwich głów odlano oddzielnie. Na pionowej listwie skrzydła lewego istnieje słabo widoczny napis, którego fragmenty (pojedyncze grupy liter) odczytał w XIX wieku kan. Ignacy Polkowski. Prawdopodobnie zawiera on m. i. imię artysty, który wykonał Drzwi Gnieźnieńskie, najcenniejszy zabytek sztuki romańskiej w Polsce.
Drzwi zdobi 18 scen z życia św. Wojciecha od narodzin do śmierci męczeńskiej. Skrzydło lewe zawiera obrazy z pobytu świętego w Czechach, Niemczech i we Włoszech (w układzie od dołu do góry), a prawe z działalności misyjnej w Polsce i w Prusach (w układzie od góry do dołu).

Gospodarka
W XIX i XX wieku w Gnieźnie dominował przemysł spożywczy, przetwórczy i maszynowy, przemysł lekki. Koszule z „Polanexu” znane są w Europie. Garbarnia, cukrownia, fabryka obuwia „Polania”, fabryka automatów pakujących dla przemysłu spożywczego „Spomasz”, zakłady motoryzacyjne „Polmo”, fabryka dźwigów „Zremb”, fabryka okien „Polokna”– te firmy kształtowały oblicze gospodarcze Gniezna do połowy lat 90.
Wiodącą inwestycją produkcyjną, o globalnym zasięgu, jest znany producent baterii Matsushita Battery Poland. Znakomite położenie w pobliżu dużych ośrodków, jak Poznań, Łódź, Bydgoszcz, Toruń, wykorzystały inne firmy: Velux - producent okien, Jeremias - producent wkładów kominowych, Scanclimber - producent dźwigów budowlanych, Euroverlux - producent eleganckich opakowań szklanych.
Po zlikwidowaniu fabryki obuwia "Polania" na jej miejsce powstały mniejsze firmy obuwnicze, jak "System", "Kornecki" czy "Sandal". Powstało kilka mniejszych zakładów odzieżowych. Od lat 90. XX wieku Gniezno staje się jednym
z najprężniejszych w kraju ośrodków produkcji mebli; sprzyjał temu eksport na wschód Europy. Rozwój prywatnej przedsiębiorczości wspomagany jest przez sektor bankowy. W Gnieźnie działa kilka dużych banków krajowych, towarzystwa leasingowe, kasy pożyczkowe. Nowe inwestycje lokalizowane są na obszarach wyznaczonych na planie zagospodarowania pod funkcją przemysłową. Wyznaczono w sumie blisko 100 ha terenów do zagospodarowania pod przemysł, w tym najwięcej w południowej części miasta.


Dostałam za to 6 ;]