Problem antysemityzmu w noweli Marii Konopnickiej "Mendel Gdański".

Antysemityzm – uprzedzenie, postawa wrogości w stosunku do Żydów, postrzeganych jako grupa religijna, etniczna lub rasowa.

Asymilacja – upodobnienie się, przyswojenie sobie (kultury, cech innego narodu).

„Mendel Gdański”

Mendel Gdański to Żyd od 27 lat zamieszkały w Warszawie, czuje ogromną więź z Polską, miastem i jego mieszkańcami. Dla nich pracuje, poświęca się, szanując wszystkich i czując się za równoprawnego członka społeczności. Odważnie wypowiada swoje poglądy, występując przeciwko antysemityzmowi. Żąda równych praw dla wszystkich obywateli kraju (demokrata). Jest uosobieniem wielkiej godności ludzkiej, nie lęka się zła ufając w ludzką dobroć, kiedy jednak spotyka się z przejawami nietolerancji próbuje przeciwstawić się głupocie, okrucieństwu, zezwierzęceniu i rozbestwieniu tłumu, który ślepo i naiwnie uległ tzw. Politycznym podżegaczom (polityka caratu zaborcy).

Klęska Mendla polegała na załamaniu się wiary w ludzi. Poczuł się odarty z uczuć, którym był wierny całe życie.

Maria Konopnicka apeluje o tolerancję Polaków wobec Żydów. Jej zdaniem wyznanie nie może wpływać na stosunki między ludźmi. Każdy człowiek zasługuje na szacunek bez względu na to, kim się urodził.