Słownictwo (różne)

adolescence – okres dojrzewania
adolescent – młodzieniec; młoda dziewczyna
adult – dorosły
adulthood – dojrzałość, wiek dorosły
age group – grupa wiekowa
at the age of – w wieku
be born – urodzić się
birth – narodziny
child / kid (informal) – dziecko
childhood – dzieciństwo
death – śmierć
die – umrzeć
elderly person – starsza osoba
generation – pokolenie
grow up – dorosnąć
grown-up (informal) – dorosły
marriage – małżeństwo (związek)
middle age – wiek średni
middle-aged person – osoba w średnim wieku
old age – starość
teenager – nastolatek
youth – młodość; młodzieniec

acquaintance – znajomy
adoption / adopted – adopcja / adoptowany
an only child – jedynak
aunt / aunty – ciotka / ciocia
best friend – najlepszy przyjaciel
boyfriend / girlfriend – chłopak / dziewczyna (sympatia)
brother – brat
children – dzieci
close friend – bliski przyjaciel
cousin – kuzyn / kuzynka
daughter – córka
daughter-in-law – synowa
divorced – rozwiedziony
ex-husband / ex-wife – były mąż / była żona
family tree – drzewo genealogiczne
father / dad / daddy – ojciec / tato / tatuś
father-in-law – teść
fianc / fience – narzeczony / narzeczona
foster children – przybrane dzieci
foster parents – przybrani rodzice
grandchildren – wnuki
grandfather / granddad / grandpa – dziadek
grandmother / granny / grandma – babka / babcia
grandparents – dziadkowie
half brother / sister – przyrodni brat / siostra
husband – mąż
husband-to-be – przyszły mąż
in-laws – teściowie
mother / mum / mom (AE) / mummy – matka / mama / mamusia
mother-in-law – teściowa
nephew – siostrzeniec; bratanek
niece – siostrzenica; bratanica
parents – rodzice
relative – krewny
sister – siostra
sister-in-law – szwagierka; bratowa
son – syn
son-in-law – zięć
spouse (formal) – współmałżonek
stepdaughter – pasierbica
stepfather – ojczym
stepmother – macocha
stepson – pasierb
triplets – trojaczki
twins – bliźniaki
uncle – wujek
wife – żona
wife-to-be – przyszła żona

be married to sb – być żonatym; zamężną z kimś
be expecting a child – spodziewać się dziecka
be pregnant – być w ciąży
break up / split up with sb – rozstać się z kimś
fall out with sb – pokłócić się z kimś
generation gap – konflikt pokoleń
get divorced – rozwieść się
get engaged – zaręczyć się
get married to sb – wziąć z kimś ślub
get on well with sb – być z kimś w dobrych stosunkach
go out with sb – wychodzić; umawiać się z kimś
have an argument / disagreement with sb – pokłócić się z kimś
have a child – mieć / urodzić dziecko
have an argument / a row with – sprzeczać się / kłócić się z
make up with sb – pogodzić się z kimś
married couple – małżeństwo (dwoje ludzi)
(close / distant) relation – (bliskie / dalekie) pokrewieństwo
marry sb – ożenić się z / wyjść za kogoś
run away from home – uciec z domu
start / have / end a relationship with sb – nawiązać / mieć / zerwać stosunki z kimś

babysit – zajmować się dzieckiem
bring up / raise children – wychowywać dzieci
brush / clean one’s teeth – umyć zęby
clear up – sprzątać
commute – dojeżdżać (do pracy / do szkoły)
do housework – wykonywać prace domowe
do the dusting / the washing / the washing-up / the ironing / the shopping / the cooking – robić porządki / pranie / zmywanie / prasowanie / zakupy / gotować
domestic / household cores / duties – prace / obowiązki domowe
eat out – stołować się poza domem
get dressed – ubrać się
get ready for bed / school – przygotować się do pójścia do szkoły / do łóżka
get up – wstać z łóżka
go... – iść...
to bed (early / late) – spać (wcześnie / późno)
to school – do szkoły
to the office – do biura
to work – do pracy
go out – wychodzić
have a meal – zjeść posiłek
have a rest – odpocząć
have / take a nap – zdrzemnąć się
have breakfast / lunch / tea / dinner – zjeść śniadanie / lunch / podwieczorek / obiad
lie down – położyć się, kłaść się
lie in – wylegiwać się
look after / take care of children – zajmować się dziećmi
make / prepare meals – robić / przygotowywać posiłki
put on sth – nałożyć coś
run the home – prowadzić dom
set off – wyruszyć
share the chores with sb – dzielić z kimś obowiązki
stay up late – nie kłaść się spać do późna
take (AE) / have a shower / a bath – wziąć prysznic / kąpiel
take the children to school – wziąć dzieci do szkoły
take the dog for a walk – wziąć psa na spacer
take turns (to do housework) – wykonywać na zmianę prace w domu
vacuum – odkurzać
wake up – obudzić się
walk to school – iść do szkoły (piechotą)

ask sb out – zaprosić kogoś na randkę
entertainment – rozrywka
free time – wolny czas
go out with / meet friends – wychodzić / spotykać się ze znajomymi
go swimming / dancing – iść popływać / potańczyć
go to the cinema / a disco / a concert – iść do kina / dyskoteki / na koncert
have / take up a hobby – mieć / zacząć uprawiać hobby
have / throw / go to a party – urządzać / pójść na przyjęcie, imprezę
have little free time – mieć mało wolnego czasu
listen to music / to the radio – słuchać muzyki / radia
pass time – spędzać czas
play cards / board games – grać w karty / gry planszowe
play tennis / basketball – grać w tenisa / koszykówkę
play the piano / the guitar – grać na fortepianie / na gitarze
play video / computer games – grać w gry video / na komputerze
read books / magazines / comics – czytać książki / magazyny / komiksy
spend time outdoors – spędzać czas na powietrzu
take up swimming / bowling – zacząć uprawiać pływanie / grę w kręgle
watch TV / a video – oglądać telewizję / filmy video

anniversary – rocznica
birthday cake – tort urodzinowy
celebrate a birthday – obchodzić urodziny
(have a) celebration – (mieć) uroczystość
Christmas – Boże Narodzenie
Christmas Eve – Wigilia
decorate the Christmas tree – ubrać choinkę
dress up – ubrać się elegancko
dress up as – przebrać się za
Easter – wielkanoc
enjoy oneself / have a good time / have fun – dobrze się bawić
family gathering – spotkanie rodzinne
funeral – pogrzeb
get-together – spotkanie towarzyskie
give / get presents – dawać / dostawać prezenty
honeymoon – miesiąc miodowy
look forward to sth – cieszyć się na coś
New Year’s Day – Nowy Rok
New Year’s Eve – Sylwester
send Christmas cards – wysyłać kartki świąteczne
wedding – ślub (ceremonia)
wedding reception – przyjęcie ślubne

career – kariera, zawód
duty – obowiązek
employ sb – zatrudniać kogoś
employee – pracownik
employer – pracodawca
employment – zatrudnienie
hard work – ciężka praca
job – praca, za którą otrzymuje się wynagrodzenie
occupation – zawód, zajęcie
odd jobs – drobne prace
part-time job / full-time job – praca w pełnym / niepełnym wymiarze godzin
permanent / temporary job – stała / tymczasowa praca
physical work / manual work – praca fizyczna
profession – zawód wymagający wysokich kwalifikacji
(a) professional – profesjonalista
self-employed, be self-employed – (pracować) na własny rachunek
skilled work / unskilled work – praca wymagająca / niewymagająca kwalifikacji
well-paid job – dobrze płatna praca
white collar worker / blue collar worker – pracownik umysłowy / fizyczny
work – praca fizyczna lub umysłowa
work for sb – pracować dla kogoś
work freelance / freelance – pracować na zlecenie / pracownik wykonujący prace na zlecenie
work from home – pracować w domu

be in charge of sth / sb – nadzorować coś / kogoś, być odpowiedzialnym
be on call – być pod telefonem
ben on duty / off duty – być na dyżurze / po dyżurze
be responsible for sth / sb – być odpowiedzialnym za coś / kogoś
benefits / perks of a job / bonuses – dodatki do pensji
busy – zajęty, zapracowany
clock on / off (informal) – zaczynać / kończyć dzień pracy
concentrate on sth – koncentrować się na czymś
deadline – termin ostateczny wykonania pracy
do a job – wykonać jakąś pracę
earn one’s living as – zarabiać na życie jako
earnings – zarobki
fee – wynagrodzenie za usługę profesjonalną, np. prawnika, lekarza
fill in for sb / stand in for sb – zastępować kogoś
get promoted – otrzymać awans
give ab a hand / assist sb – pomóc komuś wykonać zadanie
income – dochód
make a profit / loss – osiągać zysk / ponosić stratę
manage / run – zarządzać
management – zarząd
overwork – przepracowywać się
pay – płaca
payment – zapłata za pracę jednorazową lub dorywczą
pay rise / get a pay rise – podwyżka / dostać podwyżkę
salary – pensja miesięczna (np. high / low salary)
slow down / take things easy – zwolnić tempo
take over from sb – przejmować od kogoś obowiązki, kontynuować czyjąś pracę
teamwork – praca zespołowa
wages – zapłata tygodniowa
work long hours – mieć wydłużony dzień pracy
work on / at sth – pracować nad czymś
work / do overtime – pracować w nadgodzinach

be on the dole (informal) / get state benefits – być na zasiłku / dostawać zasiłek
dismiss sb (formal) – zwolnić kogoś
give up / quit (AE) work – rzucić pracę
go on strike – strajkować
knock off (informal) – kończyć pracę
let sb go (informal) – zwolnić kogoś
make sb redundant / be made redundant – zwolnić kogoś z powodów ekonomicznych / być zwolnionym
on holiday – na wakacjach
pension – emerytura
pensioner – emeryt
resign – złożyć rezygnację
retire – przejść na emeryturę
retirement – emerytura
sabbatical – urlop roczny (zwłaszcza dla nauczycieli)
sack / give sb the sack / fire sb (AE) (informal) – zwolnić / wylać kogoś
sick leave – zwolnienie lekarskie (be on sick leave)
take a day / time off – brać dzień wolny / wolne
take a leave – brać urlop
unemployed / out of work – bez pracy, bezrobotny
unemployment – bezrobocie (high / low unemployment – wysokie / niskie bezrobocie)
unemployment benefit – zasiłek dla bezrobotnych

applicant – osoba starająca się o pracę
application form – formularz podania o pracę
apply for a job – starać się o pracę
CV, curriculum vitae – życiorys
enclose a CV – dołączyć życiorys
experience – doświadczenie
fill in a form – wypełnić formularz
interview – rozmowa kwalifikacyjna
job advertisement – ogłoszenie o pracę
job application – podanie o pracę
job centre – biuro pośrednictwa pracy
look for a job – szukać pracy
qualifications – kwalifikacje
recruitment – zatrudnianie pracowników
references – referencje
starting salary – pensja początkowa
vacancy – wolna posada
working conditions – warunki pracy

assistant – pomocnik
boss – szef
colleague – współpracownik
employee / worker (e.g. in a factory – pracownik
employer – pracodawca
manager – kierownik
staff – personel
team – zespół

academic – pracownik naukowy
accountant – księgowy
actor / actress – aktor / aktorka
artist – artysta
au pair – opiekunka do dzieci (stała praca)
babysitter – opiekunka do dzieci (praca dorywcza)
barber – fryzjer męski
barrister / attorney (AE) – adwokat
beautician – kosmetyczka
bus / lorry / taxi driver / cab (AE) driver – kierowca autobusu / ciężarówki / taksówki
businessman / businesswoman – biznes-men / -woman
car mechanic – mechanik samochodowy
carpenter – stolarz
cashier – kasjer
computer programmer – programista komputerowy
conductor – dyrygent
consultant (in business / financial world) – konsultant
cook, chef – kucharz
dentist – dentysta
(film) director – reżyser (filmowy)
doctor – lekarz
dress maker / tailor – krawiec
driving instructor – instruktor nauki jazdy
economist – ekonomista
electrician – elektryk
engineer – inżynier
estate agent – agent nieruchomości
executive – pracownik na kierowniczym stanowisku
factory worker – pracownik fabryczny
farmer – rolnik
firefighter – strażak
flight attendant – steward
hairdresser – fryzjer damski
housewife – gospodyni domowa (househusband – jej odpowiednik męski)
interior decorator – dekorator wnętrz
interpreter – tłumacz (przekładający na żywo)
journalist – dziennikarz
lawyer – prawnik
lecturer – wykładowca
librarian – bibliotekarz
manager – kierownik
miner – górnik
musician – muzyk
nurse – pielęgniarka
(portrait) painter – malarz (portretowy)
pensioner – emeryt
pharmacist / chemist – aptekarz
photographer – fotograf
pilot – pilot
plumber – hydraulik
police officer – policjant
pilitician – polityk
postman / postwoman – listonosz / ka
psychologist – psycholog
receptionist – recepcjonista
road sweeper – pracownik służb oczyszczania miasta
sales representative (rep) – przedstawiciel handlowy
scientist – naukowiec
sculptor – rzeźbiarz
secretary – sekretarz
security guard – pracownik ochrony
shop assistant – sprzedawca w sklepie
shopkeeper – właściciel sklepu
social worker – pracownik społeczny
solicitor – notariusz, adwokat
stockbroker – makler giełdowy
surgeon – chirurg
teacher – nauczyciel
ticket inspector – kontroler biletów
translator – tłumacz
travel agent – agent biura podróży
TV presenter – prezenter TV
vet – weterynarz

bacon – bekon
beef – wołowina
chicken – kurczak
fatty / lean meat – tłuste / chude mięso
game – dziczyzna
ham – szynka
lamb – jagnięcina
meatball – klops
mince, minced meat – mielone mięso
pork – wieprzowina
poultry – drób
sausage – kiełbasa
turkey – indyk
veal – cielęcina
well done / medium / rare steak – dobrze / średnio wysmażony / surowy stek
white / red meat – białe / czerwone mięso

cod – dorsz
fillet – filet
fish and chips – ryba z frytkami
herring – śledź
salmon – łosoś
sardine – sardynki
seafood – owoce morza
shellfish – skorupiaki
trout – pstrąg
tuna – tuńczyk

butter – masło
(mature / mild) cheese – (ostry / łagodny) ser
cheese spread – serek do smarowania
cottage cheese – twarożek
cream – śmietana
cream cheese – serek kremowy
grated cheese – ser starty na tarce
ice cream – lody
margarine – margaryna
(full / semi-skimmed / skimmed) milk – (tłuste / półtłuste / chude) mleko
milk shake – koktajl mleczny
sour milk – kwaśne mleko
yogurt – jogurt

fresh / stale – świeży / czerstwy
loaf (pl. loaves) of bread – bochenek chleba
roll – bułka
sliced loaf – chleb krojony
toast – tost
white / brown / wholemeal – biały / brązowy / pełnoziarnisty
pasta – makaron
rice – ryż

apple pie – ciasto z jabłkami
birthday cake – tort urodzinowy
biscuits / cookies (AE) – herbatniki / ciasteczka
cake – ciasto
cheesecake – sernik
dessert / pudding – deser
fruitcake – ciasto z owocami
poppy-seed cake – makowiec
have a sweet tooth – lubić słodkie rzeczy

apple – jabłko
apricot – morela
banana – banan
blackberry – czarna porzeczka
blueberry – jagoda
coconut – kokos
grape – winogrono
grapefruit – grejpfrut
kiwi – kiwi
lemon – cytryna
lime – limonka
mango – mango
melon – melon
orange – pomarańcza
peach – brzoskwinia
pear – gruszka
pineapple – ananas
plum – śliwka
raspberry – malina
strawberry – truskawka
watermelon – arbuz

asparagus – szparagi
aubergine – bakłażan
avocado – awokado
broccoli – brokuły
cabbage – kapusta
carrot – marchew
cauliflower – kalafior
celery – seler
courgette – cukinia
cucumber – ogórek
garlic – czosnek
green beans – groszek
leek – por
lettuce – sałata
mushrooms – grzyby
onion – cebula
pepper – papryka
potato – ziemniak
radish – rzodkiewka
sweetcorn – kukurydza
tomato – pomidor
turnip – kalarepa

herbs – zioła
ketchup / tomato sauce – keczup
mayonnaise – majonez
mustard – musztarda
oil – oliwa
parsley – natka pietruszki
(black) pepper – pieprz
salad dressing – sos do sałatek
salt – sól
spices – przyprawy
sugar – cukier
vinegar – ocet

bag of (flour) – torebka (mąki)
bottle of (juice) – butelka (soku)
box of (chocolates) – pudełko (czekoladek)
can of (lemonade) – puszka (lemoniady)
carrier bag – torba na zakupy
carton of (orange juice) – karton (soku pomarańczowego)
jar of (jam / honey) – słoik (dżemu / miodu)
loaf of bread – bochenek chleba
packet of (biscuits / crisps) – paczka (herbatników / chipsów)
packet of (cereal) – paczka (płatków śniadaniowych)
tin of (sardines) – puszka (sardynek)
tub of (margarine) – kostka (margaryny)
3 kilos of (potatoes) – 3 kilo (ziemniaków)
200 grams of (cheese) – 200 gram (sera)
one litre of (milk) – jeden litr (mleka)

additives and preservatives – środki konserwujące
calories – kalorie (high / low in calories – zawierający dużo / mało kalorii)
carbohydrates – węglowodany
fat – tłuszcz
fatty food – tłuste jedzenie
fibre – błonnik
health food – produkty ze sklepu ze zdrową żywnością
healthy food – zdrowa żywność
junk food – niezdrowe jedzenie
protein – białko

be / go on a diet – być na diecie
diet high / rich in – dieta bogata w
lose weight – chudnąć
low-calorie / low fat diet – dieta niskokaloryczna / niskotłuszczowa
put on weight – tyć
slimming diet – dieta odchudzająca
vegan diet – dieta wegańska
vegetarian diet – dieta wegetariańska

add – dodawać
bake – piec (ciasto)
barbecue sth – piec coś na grillu na zewnątrz
beat – ubijać
boil – wrzeć (bring to the boil – doprowadzić do wrzenia)
chop – posiekać
cover – przykryć
crush – miażdżyć
cut – siekać, ciąć
fry – smażyć
grate – trzeć na tarce
grill – piec na grillu
heat – zagrzać, rozgrzać
ingredient – składnik
melt – topić
mix / blend – mieszać
peel – obierać
recipe – przepis
roast – piec (mięso) w piekarniku
season – doprawiać do smaku
serve – podawać
simmer – gotować na małym ogniu
slice – ciąć na plasterki
spoonful (of sth) – łyżeczka (czegoś)
stir – mieszać

be hungry / be full – być głodnym / być najedzonym
course – danie (część posiłku)
eat out – jeść poza domem
have breakfast / lunch / dinner / pudding / supper / a meal – jeść śniadanie / lunch / obiad / deser / kolację / posiłek
helping – porcja (a second helping – dokładka)
lay / clear the table – nakryć do / sprzątnąć ze stołu
meal – posiłek
packed lunch – drugie śniadanie
picnic – piknik (go for a picnic – jechać na piknik)
snack – przekąska
sweet / pudding / dessert – deser
tea – podwieczorek
working lunch – lunch służbowy

buffet car – wagon restauracyjny w pociągu
caf – kawiarnia
cafeteria / canteen – bar / stołówka
fast food restaurant – bar szybkiej obsługi
pub – pub
self-service restaurant – restauracja samoobsługowa
snack bar – bar
take-away – restauracja sprzedająca jedzenie na wynos

beverage (formal) – napój
bill – rachunek
book a table – zarezerwować stolik
main course – danie główne
menu – karta dań
order sth – zamówić coś
service – obsługa
starter – przystawka
tip – napiwek; dawać napiwek
waiter / waitress – kelner / kelnerka
wine list – karta win

baker’s – piekarnia
bookshop – księgarnia
boutique – butik
butcher’s – sklep mięsny
chain store – sklep należący do tej samej sieci sklepów
chemist’s –drogeria, apteka
clothes shop – sklep z odzieżą
delicatessen / deli – delikatesy
department store – dom towarowy
DIY store – sklep z artykułami do wykonywania prac, remontów w domu
fishmonger’s – sklep z rybami
furniture shop – sklep meblowy
greengrocer’s – warzywniak
grocer’s – sklep spożywczy
market – rynek, targ
newsagent’s – sklep z gazetami
off-licence – sklep monopolowy
shoe shop – sklep obuwniczy
stationer’s – sklep z artykułami papierniczymi
supermarket – supermarket

bargain – okazja
bring / take sth back – zwrócić coś
broken – zepsute
browse – rozglądać się
cash – gotówka
changing / fitting room – przymierzalnia
checkout – kasa w supermarkecie
customer – klient
discount – obniżka (a 10% discount – 10-procentowa obniżka)
exchange sth for sth – wymienić coś na coś
fit – pasować, być w odpowiednim rozmiarze
free – za darmo, bezpłatny
get money back / get a refund – otrzymać zwrot pieniędzy
go shopping – iść na zakupy
have sth in stock – mieć coś w sklepie, na stanie
look for sth – szukać czegoś
match – pasować (do czegoś)
miss – brakować (the instructions are missing – brakuje instrukcji)
out of stock – wyprzedane
pay cash / by credit card – płacić gotówką / kartą kredytową
reduced – po obniżonej cenie
sale – wyprzedaż (in the sale – na wyprzedaży)
shop assistant – sprzedawca
size – rozmiar (the right size – odpowiedni rozmiar. I’m a size 12. – Noszę rozmiar 12.)
special offer – oferta specjalna
suit – być do twarzy, odpowiadać (That dress really suits you. – Ta sukienka naprawdę ci pasuje.)
supermarket trolley – wózek na zakupy
too small / tight / loose – zbyt małe / ciasne / luźne
try sth on – przymierzyć coś
work – działać

advertise – reklamować
advertisement, advert, ad (informal) – reklama w prasie, telewizji, radio
advertising campaign – kampania reklamowa
brochure – broszura
commercial (AE) – reklama w telewizji i radio
hoarding, billboard – duże ogłoszenie planszowe na ulicy
leaflet – ulotka
market research – badanie rynku
place / put an advertisement in (a magazine / a newspaper) – umieścić ogłoszenie w (magazynie / gazecie)
poster – plakat
publicity – rozgłos, reklama
slogan – slogan (np. reklamowy)

acoount – rachunek, konto
deposit / savings a. – r. oszczędnościowy
current / cheque a. – r. bieżący
account holder – posiadacz rachunku, konta
ATM (automatic teller machine) / cash machine – bankomat
cheque book – książeczka czekowa
credit card holder – posiadacz karty kredytowej
debit card – karta debetowa
insurance – ubezpieczenie
insured – ubezpieczony
invest in stock / shares – inwestować w udziały, obligacje / akcje
loan – pożyczka
apply for a l. – ubiegać się o p.
grant sb a l. – przyznać komuś p.
pay off a l. – spłacać p.
money transfer – przelew pieniężny
pay interest – płacić odsetki
pay off – spłacać
stock market investor – inwestor giełdowy
withdraw money – pobrać pieniądze z banku