Obraz Polaków XVII wieku w "Potopie" Henryka Sienkiewicza.

Jaki obraz Polaków XVII wieku wyłania się z Potopu Henryka Sienkiewicza? Punktem wyjścia swoich rozważań uczyń wnioski z analizy danych fragmentów powieści. Zwróć uwagę na ich znaczenie dla całości utworu.

W „Potopie” Henryka Sienkiewicza obraz Polaków ciągle się zmienia, zmienia się również sposób w jaki jest przedstawiony i zmieniają się osoby, które obraz ten prezentują. Henryk Sienkiewicz w swoim utworze ukazuje upadek moralny społeczeństwa, zdradę, zaprzedanie wrogom przez klasę rządzącą, odstępowanie od władzy, apatie i rezygnację. Później jednak następuje punkt zwrotny – naród się podźwiga i odradza. Nawet naród Szwedzki jest zaskoczony tą metamorfozą narodu, który wcześniej nie stawiał żadnego oporu.
Postaram się uargumentować odpowiednio moje stanowisko, analizując przytoczone fragmenty.
Pierwszy fragment jest to opis Wrzeszczowicza – cudzoziemca wypowiada on się o Polakach:
" Jest li na świecie taki drugi kraj, gdzie by tyle nieładu i swawoli dopatrzeć można (...) Co tu za rząd?. – Król nie rządzi, bo mu nie dają… sejmy nierzadka, bo je rwą” wyłania się negatywny obraz Polaków według niego w Polsce panuje nieład, anarchia, brak dyscypliny, zrywanie sejmów, uniemożliwienie funkcjonowania państwa, a także słabość władzy królewskiej, co się ściśle wiąże z brakiem wrodzonego patriotyzmu. Polacy nie walczą o swój kraj i często przechodzą na stronę wroga dla własnych korzyści materialnych lub na skutek urazy osobistej, mają skłonność do pijaństwa i swawoli. W jego opinii naród polski zasługuje na zgubę. Jednak mimo wszystko, znajduje także dobre cechy którymi są: dobre rzemiosło i cnoty żołnierskie. Wrzeszczowicz pałał nienawiścią do narodu polskiego, przeszedł on na stronę Szwedów, był on najemnikiem pracował tam gdzie lepiej mu płacili i nie ma w tym nic dziwnego, że szuka on win w narodzie, który mu nie płacił. Cudzoziemiec nie widzi żadnych szans na dalsze funkcjonowanie.
Natomiast w drugim fragmencie opisie królowej wyłania się nam jak najbardziej pozytywny obraz Polaków. Według niej Polska jest krajem bardzo religijnym. Uważa ona, że w Polsce nie ma zbrodni takich jak królobójstwo, pomimo swej lekkomyślności, nie ma w nich wrodzonej skłonności do czynienia zła. Twierdzi też, że uznali swoje winy i są gotowi do naprawienia zła, które wyrządzili, a także do poświęceń związanych z ojczyzną i królem. Daje ona szanse polskiemu narodowi na wydobycie się z klęsk i przyszłe triumfy. Jest to bohaterska pani, która wzbudza w królu zapał i chęć do walki o naród Polski. Obie opinie są bardzo subiektywne są to prezentacje Polaków z dwóch punktów widzenia: zdrajcy i matki narodu (królowej) maja swoje uzasadnienie.
Kończąc stwierdzam, że Henryk Sienkiewicz ukazał obraz Polaków z dwóch różnych punktów widzenia, dwóch zupełnie różnych osób. Polacy choć z początku beztroscy, nie dbający o sprawy własnego narodu, pokazali, że są w stanie oprzeć się Szwedom. Wydaje mi się, że głównym czynnikiem, który spowodował, że Polacy potrafili oprzeć się atakom innego, silniejszego narodu, było oddanie Bogu. Przykładem tego, może być atak Szwedów na Częstochowę i gorliwość Polaków w obronie Jasnej Góry. Tak więc, mimo dość wielu licznych wad, jakie naród polski posiada, zasługuje on na lepszy byt, gdyż udowodnił, że w krytycznych sytuacjach jest w stanie powstać i walczyć w słusznej sprawie.
Obydwa te obrazy są miejscami malowane w tych samych barwach, a miejscami kontrastują z sobą. Kontrastują w miejscach strategicznych więc nie da się ich na siebie nałożyć. Ale każdy z tych obrazów jest prawdziwy i obrazuje ówczesny stan Rzeczypospolitej. Wydawać się może także iż Sienkiewicz przedstawił obrazy Polaków w taki sposób ponieważ chciał ich zmusić do refleksji nad własnym postępowaniem. Pokazuje błędy ale nie potępia bo pokazuje także poprawę. Tak więc być może celem H. Sienkiewicza było skłonienie Polaków do większego patriotyzmu i poświęceń dla dobra swojego kraju, swojej ojczyzny.
Obydwa te obrazy są miejscami malowane w tych samych barwach, a miejscami kontrastują z sobą. Kontrastują w miejscach strategicznych więc nie da się ich na siebie nałożyć. Ale każdy z tych obrazów jest prawdziwy i obrazuje ówczesny stan Rzeczypospolitej. Wydawać się może także iż Sienkiewicz przedstawił obrazy Polaków w taki sposób ponieważ chciał ich zmusić do refleksji nad własnym postępowaniem. Pokazuje błędy ale nie potępia bo pokazuje także poprawę. Tak więc być może celem H. Sienkiewicza było skłonienie Polaków do większego patriotyzmu i poświęceń dla dobra swojego kraju, swojej ojczyzny.