Wody krążenia

wody krążenie w przyrodzie (obieg wody), zamknięty obieg wody pod wpływem energii słonecznej i siły ciężkości. Fazy krążenia wody: parowanie, przemieszczanie się w atmosferze, kondensacja, opady atmosferyczne, spływ powierzchniowy, wsiąkanie w ziemię, odpływ podziemny.
mym oceaniczny obieg wody zostaje zamknięty.?
bilans wodny, zestawienie przychodów wody (opadów) ze stratami (parowanie i odpływ) na danym terenie w określonym czasie z uwzględnieniem różnicy retencji.
retencja, czasowe wyłączenie wody z obiegu; może być powierzchniowa (jeziora, lodowce, śniegi, mokradła) lub podziemna.
artezyjskie wody, wody podziemne uwięzione w warstwie wodonośnej między dwiema nieprzepuszczalnymi warstwami skał, podlegające ciśnieniu hydrostatycznemu. Po przebiciu warstwy nieprzepuszczalnej wody te, dzięki ciśnieniu hydrostatycznemu, samoczynnie wypływają na powierzchnię; basen artezyjski.

źródło, miejsce naturalnego wypływu wody podziemnej; źródła dzielą się wg położenia na grzbietowe, stokowe, dolinne itp.; wg siły powodującej wypływ na źródła zstępujące (gdy działa siła grawitacji) i wstępujące (gdy działa ciśnienie hydrostatyczne); wg cech skał wodonośnych na szczelinowe, warstwowe, uskokowe, krasowe itp.

fale morskie, ruch powierzchniowej warstwy wody wywołany wiatrem, widoczny w postaci przemiennego podnoszenia się i opadania powierzchni wody. Wskutek podmorskich trzęsień ziemi i wybuchów wulkanów powstają ogromne fale zwane tsunami.
W przypadku trzęsień ziemi na dnie morskim dochodzi często do powstania niszczącej fali tsunami. Fala ta osiąga czasem wysokość kilkudziesięciu metrów (67 m w czasie trzęsienia na Alasce w 1964), a rozchodzi się z prędkością kilkuset kilometrów na godzinę na znaczne odległości, prowadząc do zniszczeń w rejonach odległych od samego trzęsienia o tysiące kilometrów.
Tsunami powstałe podczas trzęsienia w Chile w 1960 spowodowało znaczne zniszczenia i ofiary w ludziach na Hawajach (61 ofiar i 75 mln dolarów strat) i w Japonii (138 ofiar i 50 mln dolarów strat). Obecne systemy łączności pozwalają na ostrzeżenie ludności przed nadejściem tsunami.
prądy morskie (powierzchniowe), przemieszczanie się mas powierzchniowej wody morskiej powodowane gł. wiatrami stałymi. Na kierunek prądów wpływ mają ponadto: rozmieszczenie lądów i siła Coriolisa
siła Coriolisa, pozorna siła powodująca odchylenie (na półkuli pn. w prawo, na pd. w lewo) wszystkich ciał będących w ruchu względem powierzchni Ziemi. Wynika ona z ruchu obrotowego Ziemi i z prawa bezwładności.
pływy, dwukrotny w ciągu doby wzrost (przypływ) i spadek (odpływ) poziomu powierzchni oceanów spowodowany przyciąganiem Księżyca i — w mniejszym stopniu — Słońca. Energia pływów jest związana z opadaniem i wznoszeniem się wody w oceanach pod wpływem oddziaływań grawitacyjnych między Ziemią, Księżycem i Słońcem.

erozja rzeczna, niszczenie podłoża skalnego przez rzeki. Wyróżniamy erozję wgłębną, prowadzącą do pogłębiania koryta, erozję boczną, prowadzącą do poszerzenia dna doliny przez podmywanie brzegów rzeki i podcinanie zboczy doliny oraz erozję wsteczną, prowadzącą do cofania się progów w korycie rzecznym.


lodowiec, wielka masa lodu będąca w ciągłym ruchu pod wpływem własnego ciężaru. Powstaje powyżej granicy wiecznego śniegu,


w miejscu, gdzie ukształtowanie terenu sprzyja gromadzeniu się śniegu, który pod wpływem ciśnienia nadległych warstw przekształca się w firn, a następnie w lód lodowcowy. Ta część l. to tzw.pole firnowe.

Z niego pod wpływem siły ciężkości lód lodowcowy przesuwa się w doliny tworząc jęzor lodowcowy. Lodowce górskie występują we wszystkich strefach klimatycznych. W zależności od ukształtowania terenu i ilości śniegu przybierają różne rozmiary i kształty.
cyrk lodowcowy, kar, kocioł lodowcowy, zagłębienie śródgórskie, zwykle o stromych ścianach, powstałe na dnie pola firnowego w wyniku erozyjnej działalności lodowca. W dnach cyrków lodowcowych często występują jeziora.

lądolód (lodowiec kontynentalny), masa lodu pokrywająca wielkie obszary kontynentu lub wielkie wyspy.